Vạch lỗi nhà máy “đầu độc” sông Thương

Liên quan đến sự việc cá chết “trắng” trên sông Thương, đoạn tại khu vực phường Thọ Xương, TP Bắc Giang và thôn Phúc Mãn, xã Xuân Hương (Lạng Giang, Bắc Giang), ngày 6/1/2015, Sở Tài Nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Giang đã có Báo cáo số 02/BC-TNMT gửi các cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.

Theo báo cáo, ngày 2/1/2015, nhận được phản ánh về việc Công ty TNHH Một thành viên Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc có hoạt động xả nước thải làm cá chết trên sông Thương, Sở Tài nguyên và Môi trường đã tiến hành khảo sát thực tế tại khu vực xả thải của Công ty tại cống 420 và khu vực các chết trên sông Thương để nắm bắt tình hình thực tế. Đồng thời tiến hành lấy mẫu nước mặt tại cống xả thải 420 của Công ty trước khi thải ra sông Thương và tại khu vực thôn Phúc Mãn, xã Xuân Hương, huyện Lạng Giang.

Trong buổi làm việc ngày 5/1 thành phần gồm: Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Giang, UBND TP Bắc Giang, UBND Phường Thọ Xương và Công ty TNHH Một thành viên Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc, phía công ty cho rằng, ngày 30/12, Công ty bắt đầu vận hành thử nghiệm dây chuyền mở rộng nhà máy phân đạm Hà Bắc, trong đó có công đoạn sản xuất U rê. Trong quá trình vận hành, do xảy ra sự cố xì rò một số van của hệ thống nên đã ngừng máy, thải rửa thiết bị hệ thống trung áp, thấp áp để xử lý.

Ngày 31/12, sau khi xử lí xong, công ty tiếp tục cho chạy thử máy công đoạn sản xuất Urê. Đến khoảng 5h30 ngày 1/1, phát sinh sự cố về bơm và đến 7h30 phút cùng ngày thì ngừng máy, thải rửa thiết bị đường ống của công đoạn sản xuất U rê để xử lý. Lúc này, nước thải rửa thiết bị có chứa NH3 chưa được xử lý đưa về bể chứa dịch ngầm làm tràn chảy vào đường thoát nước mặt và chảy ra đường 10 xả thải vào cống 420 ra sông Thương.

Đến sáng ngày 2/1, khi phát hiện ra sự cố, công ty đã dùng các bao cát bịt kín đường cống không để nước chứa NH3 chưa được xử lí tràn vào đường thoát nước mưa và hút toàn bộ nước còn lưu tại bể chứa về hệ thống trưng NH3 và tiếp tục xử lý theo quy trình.

Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Bắc Giang cũng cho hay, trước khi đưa dây chuyền mở rộng nhà máy phân đạm Hà Bắc vào vận hành thử nghiệm, công ty TNHH Một thành viên Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc chưa xây dựng kế hoạch vận hành thử nghiệm tại các công trình xử lí nước thải; kế hoạch phòng ngừa và ứng phó sự cố môi trường gửi các cơ quan nhà nước có thẩm quyền theo quy định.

Trước đó, như Dân trí đã thông tin, bắt đầu từ sáng 1/1, trên trên lưu vực sông Thương, đoạn khu vực xả thải của Công ty TNHH Một thành viên Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc có hiện tượng cá chết hàng loạt, nổi lờ đờ trên mặt nước. Do thủy triều dâng nên hiện tượng cá nổi xảy ra chủ yếu ở khu vực sông từ Cống 420 đến khu vực thôn Phúc Mãn, xã Xuân Hương, huyện Lạng Giang, đến khi nước rút thì cá phía hạ lưu thuộc phường Thọ Xương, TP Bắc Giang cũng bị chết hàng loạt. Cho rằng cá chỉ bị ngạt khí amoniac nên hàng trăm người dân dọc hai bên bờ sông đã đổ xô vớt lấy những con cá còn sống, có người đã vớt được hàng trăm kg cá các loại. Trong quá trình vớt cá, mọi người đều ngửi thấy mùi khi amoniac nồng nặc trên sông.

Liên quan đến sự việc, trao đổi với PV Dân trí, lãnh đạo Phòng Cảnh sát bảo vệ Môi trường, Công an tỉnh Bắc Giang cho biết, sau khi tiếp nhận thông tin về hiện tượng cá chết hàng loạt, lực lượng Phòng Cảnh sát Môi trường đã vào cuộc xác minh, lấy mẫu để điều tra. Đồng thời, xác định nguyên nhân xảy ra hiện tượng trên là do do Nhà máy số 2 Công ty TNHH Một thành viên Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc đã vi phạm quy định về bảo vệ môi trường. Kết quả lấy mẫu cho thấy, có nhiều chỉ số đã vượt quá quy định cho phép về bảo vệ môi trường, trong đó, có những chỉ số vượt trên 30 lần.

Tuy nhiên, điều khiến người dân TP Bắc Giang lo ngại hơn chính là nguồn nước sinh hoạt của hàng nghìn hộ dân đang bị đe dọa nghiêm trọng. Do nước sông Thương được xử lý để cung cấp nước sinh hoạt cho toàn bộ các hộ dân tại TP Bắc Giang. Hệ thống bơm nước trên lại nằm trong khu vực cá chết hàng loạt trong mấy ngày vừa qua nên hoàn toàn nằm trong khu vực ảnh hưởng.

Liên quan đến tiến trình giải quyết sự việc, Sở Tài nguyên và môi trường tỉnh đã yêu cầu Công ty TNHH một thành viên Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc sớm tiến hành việc lập kế hoạch phòng ngừa và ứng phó sự cố môi trường gửi lên Bộ Tài nguyên môi trường và đơn vị chức năng có thẩm quyền; đồng thời yêu cầu chính quyền địa phương giám sát việc khắc phục hậu quả mà nhà máy đã gây ra theo đúng qui định của pháp luật.

Q. Đô - X. Thái