Xác định “thủ phạm” trong vụ “đầu độc” hàng tấn cá trên sông Thương

Trước đó, như Dân trí đã thông tin, bắt đầu từ sáng 1/1, trên sông Thương, đoạn qua địa phận phường Thọ Xương, Tp Bắc Giang xuất hiện hiện tượng cá nổi và chết hàng loạt. Cho rằng cá chỉ bị ngạt khí amoniac nên hàng trăm người dân dọc hai bên bờ sông đã đổ xô vớt lấy những con cá còn sống. Có những người đã vớt được hàng trăm kg cá các loại, tuy nhiên, số cá chết đang nằm dưới lòng sông chưa kịp nổi còn rất nhiều.

Trước hiện tượng cá chết bất thường trên, các cơ quan chức năng về môi trường tỉnh Bắc Giang đã vào cuộc điều tra, lấy mẫu để xác định nguyên nhân vụ việc.

Những nhân chứng được tham gia vớt cá trên sông đều khẳng định, sáng 1/1, trong lúc vớt cá, họ ngửi thấy mùi khí amoniac nồng nặc bốc lên từ mặt nước. Ở đây, chỉ có duy nhất nhà máy Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc có sử dụng khí amoniac và xả thải ra sông Thương. Việc nhà máy này xả thải gây ô nhiễm môi trường đã từng có tiền lệ từ nhiều năm trước.

“Tôi đã sống trên mảnh đất này hơn 50 năm, cũng đã chứng kiến nhiều vụ cá chết hàng loạt, dòng sông bị đầu độc một cách nghiêm trọng từ việc nhà máy Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc xả thải. Tuy nhiên, việc cá chết số lượng lớn như những ngày vừa qua là chuyện hiếm gặp, cách đây khoảng ba năm về trước đã từng có vụ việc tương tự. Còn những vụ cá chết số lượng nhỏ vẫn thường xuyên xảy ra.” Một người dân sống tại Bến Hướng, phường Thọ Xương, TP Bắc Giang cho biết.

Cũng theo người này, có những thời điểm vào ban đêm, mọi người ở trong nhà  vẫn có cảm giác cay mắt, nước mắt, nước mũi chảy liên tục không rõ nguyên nhân. Thậm chí chỉ cần đi ngang qua khu vực gần nhà máy đã ngửi thấy mùi hóa chất bốc ra nồng nặc.

Được biết, Công ty TNHH Một thành viên Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc có lắp đặt một hệ thống thoát nước thải duy nhất đổ ra sông Thương qua Kênh 420. Theo quan sát của PV Dân trí, nhà máy nằm rất sát bờ sông, hệ thống Kênh nước thải 420 liên tục xả nước cả ngày lẫn đêm với dòng chảy khá lớn.

Nhiều người dân cho rằng, chính nguồn nước từ Kênh 420 là nguyên nhân khiến cá bị chết hàng loạt trong những ngày vừa qua. Bởi toàn bộ quá trình sục rửa máy móc, xả thải… của nhà máy đều qua chiếc cống thải duy nhất này.

Người dân địa phương cho biết, những lần nhà máy xả thải “trộm” vào lúc nước thủy triều dâng còn khiến cá ở phía thượng nguồn cách đó vài cây số (đoạn thuộc xã Xuân Hương, Lạng Giang) bị chết hàng loạt, và khi nước sông rút thì cá ở phía hạ lưu cũng chết theo.

Một lãnh đạo UBND phường Thọ Xương khẳng định với PV Dân trí, dọc theo hai bờ sông Thương, đoạn chảy qua địa bàn có một số doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh sản xuất. Tuy nhiên, doanh nghiệp sản xuất có xả thải, đặc biệt là thải ra sông Thương thì chỉ có Công ty TNHH Một thành viên Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc.

Trao đổi với PV Dân trí, lãnh đạo Phòng Cảnh sát bảo vệ Môi trường, Công an tỉnh Bắc Giang cho biết, sau khi tiếp nhận thông tin về hiện tượng cá chết hàng loạt, lực lượng Phòng Cảnh sát môi trường đã vào cuộc xác minh, lấy mẫu để điều tra, xác định nguyên nhân.

“Quá trình điều tra, cơ quan chức năng đã xác định nguyên nhân khiến cho cá chết hàng loạt là do sự cố “tràn bể” tại Nhà máy số 2, Công ty Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc. Trong quá trình vận hành, bể nước sạch của nhà máy đã bị tràn sang bể nước chưa qua xử lý, từ bể nước bẩn này đổ thẳng ra sông Thương.

Kết quả lấy mẫu cho thấy, có nhiều chỉ số đã vượt quá quy định cho phép về bảo vệ môi trường, trong đó, có những chỉ số vượt trên 30 lần. Nhà máy này do nhà thầu Trung Quốc xây dựng, đang trong giai đoạn chạy thử, nhưng chưa bàn giao cho Công ty TNHH Một thành viên Phân đạm và Hóa chất Hà Bắc quản lý. Phía nhà thầu cũng đã thừa nhận sơ suất để xảy ra sự cố trên.” Lãnh đạo Phòng Cảnh sát bảo vệ Môi trường cho biết.

Tuy nhiên, điều đáng lo ngại lớn hơn chính là nguồn nước sinh hoạt của hàng nghìn hộ dân TP Bắc Giang đang bị đe dọa nghiêm trọng. Bởi nước sông Thương được xử lý để cung cấp nước sinh hoạt cho toàn bộ các hộ dân tại TP Bắc Giang. Hệ thống bơm nước trên lại nằm trong khu vực cá chết hàng loạt trong mấy ngày vừa qua. Do đó, nếu nguồn nước từ kênh 420 của nhà máy bị ô nhiễm thì trạm cấp nước hoàn toàn nằm trong khu vực ảnh hưởng do thủy triều dâng.

Hiện cơ quan chức năng đang tiếp tục điều tra, hoàn chỉnh hồ sơ đề xuất Chủ tịch UBND tỉnh ra quyết định xử phạt đối với đơn vị vi phạm. Được biết, mức xử phạt theo quy định đối với đơn vị để xảy ra sự cố gây ô nhiễm môi trường lên tới hàng tỷ đồng.

Dân trí tiếp tục thông tin.

Q. Đô – X. Thái