Ưu tiên đầu tư cao tốc, sân bay và metro kết nối vùng đồng bằng sông Hồng

Đây là một trong những chỉ đạo của Thủ tướng Phạm Minh Chính khi phát biểu kết luận Hội nghị lần thứ 4 của Hội đồng điều phối vùng Đồng bằng sông Hồng, sáng 17/8.

Vùng Đồng bằng sông Hồng có vị trí trung tâm, gồm Thủ đô Hà Nội và 10 tỉnh, thành phố.

Tăng trưởng kinh tế chưa xứng với tiềm năng

Đây là địa bàn chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, chủ quyền biển đảo và đối ngoại; là cửa ngõ phía bắc của đất nước; là cầu nối quan trọng trong giao lưu kinh tế, văn hóa quốc tế và vùng đất giàu tiềm năng phát triển, theo đánh giá của Thủ tướng.

Vì thế, ông nhấn mạnh việc phát triển kinh tế - xã hội của vùng là nhiệm vụ chính trị rất quan trọng.

Nhấn mạnh một số nội dung, Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ rõ những kết quả tích cực, nổi bật trong phát triển kinh tế - xã hội của vùng đồng bằng sông Hồng thời gian qua.

Theo đó, tăng trưởng kinh tế 6 tháng năm 2024 đạt 7,21%, cao hơn so với bình quân chung cả nước (6,42%) và vùng Đông Nam Bộ (5,58%). Tổng thu ngân sách Nhà nước 7 tháng đạt 521.000 nghìn tỷ đồng, cao nhất cả nước, chiếm 41% tổng thu ngân sách cả nước.

Nhưng bên cạnh những kết quả tích cực, Thủ tướng cũng chỉ rõ một số hạn chế, thách thức của vùng như chất lượng tăng trưởng kinh tế chưa thực sự bền vững, chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh; khả năng chống chịu và ứng phó trước các yếu tố tiêu cực từ bên ngoài chưa cao.

Khoa học công nghệ chưa thật sự là động lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội; chưa hình thành được nhiều doanh nghiệp lớn, làm chủ công nghệ ở các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, sản xuất chip, chất bán dẫn; chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu.

Bên cạnh đó, các nội dung liên kết vùng quan trọng (như liên kết trong hạ tầng giao thông liên vùng và khu vực, nhất là đường sắt; liên kết đầu tư phát triển; khả năng kết nối, tích hợp kinh tế tỉnh, thành phố vào chuỗi giá trị toàn cầu) còn hạn chế.

Định hướng thời gian tới trong triển khai quy hoạch và phát triển kinh tế - xã hội vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng ĐBSH, Thủ tướng yêu cầu huy động và sử dụng hiệu quả mọi nguồn lực; phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại gắn với tổ chức không gian hợp lý, hiệu quả, thống nhất, liên kết nội vùng, liên vùng, khu vực và quốc tế.

Phát triển 4 cực tăng trưởng và 5 hành lang kinh tế

Về quan điểm triển khai hoạt động của Hội đồng điều phối vùng, Thủ tướng đề nghị thực hiện "5 tiên phong".

Thứ nhất, tiên phong trong đổi mới sáng tạo, ứng dụng khoa học công nghệ và thành quả cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4, phát triển kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ, kinh tế tri thức, kinh tế ban đêm.

Thứ hai, tiên phong trong cải cách hành chính, phân cấp phân quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực, nâng cao năng lực thực thi và tăng cường kiểm tra, giám sát.

Thứ ba, tiên phong cắt giảm thủ tục hành chính rườm rà, phiền phức, làm ảnh hưởng và làm tăng chi phí tuân thủ với người dân và doanh nghiệp.

Thứ tư, tiên phong trong huy động mọi nguồn lực xã hội, nhất là qua hợp tác công tư để phát triển nhanh và bền vững.

Thứ năm, tiên phong trong thực hiện chính sách an sinh xã hội, bảo đảm công bằng, tiến bộ xã hội, bảo vệ môi trường, không hy sinh tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng đơn thuần, không để ai bị bỏ lại phía sau.

Về nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm, Thủ tướng chỉ đạo tập trung phát triển theo hướng 1 vùng động lực quốc gia (gồm TP Hà Nội và các địa bàn dọc theo trục quốc lộ 5 và quốc lộ 18 qua các tỉnh Bắc Ninh, Hưng Yên, Hải Dương, thành phố Hải Phòng và tỉnh Quảng Ninh), 2 tiểu vùng (phía bắc sông Hồng và phía nam sông Hồng), 4 cực tăng trưởng (gồm Thủ đô Hà Nội, Bắc Ninh, Quảng Ninh, Hải Phòng), 5 hành lang kinh tế trong nước và kết nối quốc tế.

Đặc biệt, Thủ tướng chỉ đạo ưu tiên đầu tư các dự án động lực, trọng điểm có tác động trực tiếp đến phát triển kinh tế - xã hội, có tính lan tỏa lớn, có tính kết nối quốc tế, liên vùng; phát triển các nguồn cung và lưới điện, nguồn năng lượng mới, năng lượng tái tạo, hạ tầng thủy lợi.

Theo đó, các bộ, ngành, địa phương được giao chủ trì khẩn trương hoàn thành thủ tục để đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án vùng và liên vùng như dự án tuyến đường sắt đô thị tuyến số 2, đoạn Nam Thăng Long - Trần Hưng Đạo; các dự án thành phần đầu tư xây dựng đường cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng; dự án tại Cảng hàng không quốc tế Cát Bi.

Các đơn vị cũng cần đề xuất các cơ chế, chính sách, gồm cả cơ chế, chính sách đặc thù, báo cáo Thủ tướng xem xét và quyết định.