TPHCM chưa thể đốt rác phát điện do vướng pháp lý

UBND TPHCM vừa có công văn khẩn gửi Cục Kiểm soát môi trường (Bộ Tài nguyên và Môi trường) về kết quả triển khai công tác quản lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn. Địa phương đã nêu những khó khăn, vướng mắc trong vấn đề vệ sinh môi trường trong thời gian qua.

Hiện tại, công nghệ xử lý chất thải rắn của thành phố chủ yếu vẫn là chôn lấp, dẫn đến một số tồn tại phát sinh như mùi hôi và nước rỉ rác. Các nhà máy tái chế, xử lý chưa đạt chỉ tiêu công nghệ xử lý.

Mặt khác, hoạt động của các nhà máy làm phân compost còn gặp nhiều khó khăn do thị trường tiêu thụ không ổn định. Việc chuyển đổi công nghệ của các nhà máy xử lý hiện hữu còn chậm.

Đối với các dự án chuyển đổi công nghệ sang đốt rác phát điện, dự án của Công ty Vietstar và Tâm Sinh Nghĩa còn gặp vướng mắc liên quan đến thủ tục bổ sung dự án vào quy hoạch phát triển nguồn điện sử dụng chất thải rắn quốc gia.

UBND TPHCM nêu rõ, Đề án Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn 2045 (quy hoạch điện VIII) chỉ vừa được phê duyệt hồi tháng 5/2023. Mặc dù UBND TPHCM đã có các tờ trình, văn bản gửi các bộ đề nghị hỗ trợ thủ tục dự án, tuy nhiên, các dự án nêu trên chỉ đủ điều kiện nộp hồ sơ đề nghị thẩm định thiết kế cơ sở sau khi hoàn thành đầy đủ thủ tục liên quan đến pháp lý về quy hoạch nguồn điện.

Qua ý kiến của Sở Tài nguyên và Môi trường, chỉ dự án chuyển đổi công nghệ của Công ty Vietstar và Công ty Tâm Sinh Nghĩa có thể hoàn thành vào giai đoạn cuối năm 2025. Điều kiện là các công ty này cần nỗ lực hoàn thiện toàn bộ thủ tục pháp lý dự án và triển khai xây dựng nhà máy, lắp đặt thiết bị trong thời gian rút ngắn từ 18 đến 24 tháng.

Dự án chuyển đổi công nghệ xử lý rác của các đơn vị còn lại đang thực hiện thủ tục đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư. Do đó, quá trình thực hiện thủ tục pháp lý dự án chuyển đổi công nghệ xử lý chất thải rắn của các đơn vị này có thể kéo dài do một số khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện thủ tục pháp lý.

Bên cạnh đó, TPHCM nêu tình trạng một số trạm trung chuyển rác trên địa bàn còn chưa đăng ký hồ sơ môi trường, tình trạng xuống cấp của cơ sở hạ tầng, hệ thống xử lý nước thải, khí thải, mùi hôi, ùn ứ rác thải. Những tồn tại này làm phát sinh vấn đề ô nhiễm môi trường cho khu vực xung quanh.

Việc ban hành giá dịch vụ thu gom vận chuyển xử lý chất thải rắn của quận, huyện triển khai còn chậm do việc phát sinh cơ cấu đơn giá. Sự chưa đồng bộ ấy dẫn đến việc người dân không đồng thuận trong việc chi trả giá dịch vụ thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sinh hoạt.