Tổng cục Đường bộ đề xuất 2 phương án xử lý bất cập tại trạm BOT T2

Dự án đầu tư cải tạo, nâng cấp quốc lộ 91 (QL91) gồm hai hợp phần. Hợp phần 1 - cải tạo, nâng cấp QL91 đoạn Km14 - Km50+889 dài gần 30 km. Hợp phần 2 - mở rộng và tăng cường nền, mặt đường QL91B đoạn từ Km0 - Km15+793: Dài gần 16 km. Dự án có tổng mức đầu tư ban đầu hơn 1.700 tỷ đồng. Tổng vốn đầu tư dự án tạm tính sau quyết toán là hơn 1.650 tỷ đồng.

Trạm thu phí T2 đặt tại Km50+050 QL91 là trạm thu phí hoàn vốn cho dự án BOT tuyến QL91 và 91B. Từ khi đưa vào khai thác, trạm thu phí này đã nhiều lần vấp phải phản ứng của người dân và tài xế vì cho rằng vị trí đặt trạm là bất hợp lí.

Đặc biệt, sau khi cầu Vàm Cống được khánh thành và đi vào sử dụng vào tháng 5/2019, người dân và tài xế qua trạm thu phí T2 phản ứng gay gắt hơn. Nguyên nhân của sự phản đối này được cho là các phương tiện tại An Giang, nếu đi Kiên Giang hoặc TPHCM (qua cầu Vàm Cống) thì phải qua trạm thu phí T2, trong khi đó các phương tiện này chỉ sử dụng khoảng 300m đường của chủ đầu tư dự án nâng cấp, cải tạo QL91, nhưng lại phải trả phí cho toàn tuyến.

Sau hơn 2 tháng dừng thu phí, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đề xuất với Bộ GTVT 2 phương án để xử lý vướng mắc trạm thu phí T2. Cụ thể:

Phương án 1: Di dời trạm T2 về phía TP Cần Thơ qua ngã 3 Lộ Tẻ (giao QL80 với QL91) tại vị trí khoảng Km49+200 QL91. Theo đánh giá của Tổng cục Đường bộ, ưu điểm của phương án này sẽ giải quyết căn bản kiến nghị của Hiệp hội vận tải An Giang và các chủ phương tiện lưu thông theo hướng đi từ QL80 (hướng từ tỉnh Kiên Giang, Đồng Tháp) qua trạm T2 về tỉnh An Giang và ngược lại.

Tuy nhiên, nhược điểm của phương án này sẽ tạo dư luận không tốt trong nhân dân, tạo tiền lệ xấu, ảnh hưởng đến tình hình chung của các dự án BOT trong cả nước và ảnh hưởng đến chủ trương của Đảng và Nhà nước về kêu gọi nguồn lực xã hội hóa đầu tư. 

Phương án này cũng phát sinh chi phí giải phóng mặt bằng và chi phí xây dựng trạm mới dự kiến khoảng 38 tỷ đồng. Việc giải phóng mặt bằng và xây dựng trạm thu phí mất thời gian khoảng hơn 1 năm.

Cũng theo Tổng cục Đường bộ, dự án tuyến tránh TP Long Xuyên dự kiến hoàn thành năm 2022. Sau khi tuyến tránh TP Long Xuyên đầu tư và đưa vào sử dụng, các phương tiện qua khu vực sẽ có sự lựa chọn, không phải qua trạm thu phí T2. Do đó việc di chuyển trạm thu phí sẽ dẫn đến tình trạng lãng phí.

Bên cạnh đó, trên cơ sở phân tích dòng phương tiện các hướng xe lưu thông qua cầu Vàm Cống, cập nhật các chỉ tiêu tài chính đến thời điểm hiện tại, thời gian thu phí hoàn vốn dự kiến 32 năm 7 tháng", Tổng cục Đường bộ cho biết.

Phương án 2: Giữ nguyên trạm thu phí T2 tại Km50+050, theo Tổng cục Đường bộ VN, phương án này có ưu điểm là sẽ tổ chức thu phí lại được ngay tại trạm T2, thời gian thu phí của dự án không bị kéo dài. Không gây lãng phí sau khi tuyến tránh TP Long Xuyên dự kiến hoàn thành đưa vào vận hành khai thác năm 2022.

Tuy nhiên nhược điểm của phương án này là chủ các phương tiện đi theo hướng từ QL80 (hướng từ tỉnh Kiên Giang, Đồng Tháp) qua trạm thu phí T2 về tỉnh An Giang và ngược lại, nhất là đối với các phương tiện không nằm trong diện được miễn giảm giá dịch vụ sử dụng khoảng 1,2km nhưng phải trả tiền dịch vụ cho cả dự án có thể không đồng tình dẫn đến phản đối, gây rối tại trạm thu phí T2, việc giữ ổn định trong tổ chức thu phí gặp nhiều khó khăn.

Qua phân tích các ưu, nhược điểm, cả hai phương án nêu trên, Tổng cục Đường bộ Việt Nam cho rằng đều có những ưu điểm và bất cập riêng.

Để giải quyết đảm bảo hài hòa lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư và người dân, Tổng cục Đường bộ Việt Nam đề xuất Bộ GTVT chủ trì làm việc với các ngân hàng cho nhà đầu tư điều chỉnh lại cơ cấu trả nợ gốc và giữ nguyên nhóm nợ cho nhà đầu tư.

Theo Tổng cục này, Dự án chỉ tổ chức thu phí hoàn vốn tại trạm thu phí T1 (Km16+905) đến khi dự án tuyến tránh TP Long Xuyên hoàn thành đưa vào sử dụng các phương tiện qua khu vực sẽ có sự lựa chọn, không phải qua trạm thu phí T2. Lúc đó sẽ tổ chức thu phí tại trạm thu phí T2 (Km50+050) để hoàn vốn cho dự án, đồng thời có giải pháp đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án tuyến tránh TP Long Xuyên để sớm hoàn thành, đưa vào khai thác.

C.N.Q