“Tivi biểu dương một phường văn hóa nhưng đó chính là “chợ tình” của thành phố”

Theo số liệu báo cáo, đến nay cả nước có gần 19 triệu gia đình trong tổng số hơn 22 triệu gia đình đạt chuẩn danh hiệu gia đình văn hóa, đạt tỉ lệ 85,03%, tăng 2% so với năm 2014.

Qua thảo luận, nhiều ý kiến cho rằng số liệu nêu trên còn hình thức, mặc dù tỉ lệ cao và năm sau tăng hơn năm trước nhưng trong thực tế có rất nhiều vấn đề về văn hóa khiến cả xã hội trăn trở. Tình trạng bạo lực gia đình và các tệ nạn xã hội ngày càng gia tăng, xuống cấp về đạo đức gia đình, xã hội và các giá trị văn hóa gia đình truyền thống có nguy cơ mai một…

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam day dứt: “Có rất nhiều biểu hiện xuống cấp, đáng buồn về đạo đức xã hội trong khi các cấp, các ngành có đầy đủ các chiến lược, đề án, các ban chỉ đạo để xây dựng đời sống văn hóa. Chẳng hạn như gần đây, có người thống kê được hàng loạt hình ảnh nữ sinh đánh nhau. Với những vấn đề rất văn hóa như lễ hội, ở những nơi chốn linh thiêng cũng không thiếu những cảnh phi văn hóa. Chuyện bức xúc về vệ sinh an toàn thực phẩm, vệ sinh môi trường hiện nay cũng là một biểu hiện về việc văn hóa trong đời sống cộng đồng đang có vấn đề”.

Phó Thủ tướng đề nghị các thành viên Ban Chỉ đạo trung ương phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” chuẩn bị cho kế hoạch hoạt động của năm 2016 với những vấn đề thật cụ thể, thiết thực, đi thẳng vào những bức xúc của cuộc sống để triển khai, tạo sự chuyển động thực sự trong đời sống xã hội.

Trưởng Ban chỉ đạo đặt vấn đề, tại sao văn hóa xã hội lại rất có vấn đề như vậy, vệ sinh an toàn thực phẩm, sản xuất và buôn bán các loại thực phẩm nguy hại cho sức khỏe đồng loại vẫn diễn ra đến mức bất chấp đạo lý? Tại sao có đến 85% số gia đình đạt chuẩn văn hóa, khu dân cư văn hóa mà những vấn đề vi phạm văn hóa, đạo đức vẫn đầy rẫy, phổ biến như thế. Nếu tỷ lệ thống kê là đúng, chắc những khu dân cư, những thôn bản văn hóa như thế đã rất thanh bình, đáng sống, không còn ngập rác, mất vệ sinh, không còn bạo lực, tệ nạn… nữa rồi. Phó Thủ tướng băn khoăn, phải chăng các tiêu chí để đưa ra chưa chuẩn, việc thực hiện vẫn chạy theo hình thức, vì thành tích?

Chia sẻ băn khoăn của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam, ông Trần Tình- Phó Chủ tịch Trung ương Hội Khuyến học Việt Nam nhận xét, việc chạy theo hình thức trong các phong trào thi đua xây dựng đời sống văn hóa vẫn khá bổ biến.

“Tivi hôm qua vừa đưa tin một phường văn hóa điển hình nhưng tôi xin thưa, đó chính là một khu vực nhạy cảm, một “chợ tình” của thành phố” – ông Trần Tình cảnh báo, văn hóa xã hội mà chất lượng kém là một mối nguy rất lớn.

Thứ trưởng Bộ LĐ,TB&XH Nguyễn Trọng Đàm cũng bình luận, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” chưa mang lại hiệu quả thúc đẩy khi trong một khu dân cư, gia đình nào đã tốt, đã cơ bản thì vẫn tự duy trì được nền nếp, gia phong nhưng gia đình chưa tốt, có vấn đề thì các cơ quan, ban ngành cũng không can thiệp, hỗ trợ gì được. Như vậy là báo cáo về các tỷ lệ văn hóa đạt được vẫn… hình thức là chính.

Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tán thành quan điểm phải xây dựng lại tiêu chí để tập trung làm những việc thiết thực, như “tập kích” ngay vào tình trạng vô cảm của con người, để mỗi người dân sống có trách nhiệm hơn với cộng đồng, làng xóm.

Chẳng hạn tiêu chí gia đình văn hóa là chấp hành quy định pháp luật, chủ trương của Đảng, Nhà nước, vẫn còn chung quá, nên cụ thể hơn như gia đình văn hóa thì phải không có bạo lực, cờ bạc, đề đóm, ở nông thôn thì gia đình văn hóa là gia đình sản xuất, nuôi trồng đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm…

Phó Thủ tướng gợi ý một việc làm cụ thể để thúc đẩy thay đổi hành vi trong xã hội là tổ chức cộng đồng đoàn viên, thanh niên không vứt rác, đi đường nhìn thấy rác là nhặt, góp ý, khuyên bảo những người có hành vi xả rác. Theo Phó Thủ tướng, chỉ cần từ một hành động cụ thể, thực hiện kiên trì, cầu thị, đảm bảo tình hình vệ sinh môi trường nơi công cộng sẽ chuyển biến, cải thiện.

P.Thảo