Tình trạng "bơi thuyền giữa phố" làm nóng nghị trường

Tại kỳ họp HĐND tỉnh Quảng Ngãi kéo dài từ ngày 7-10/12, nhiều vấn đề "nóng" liên quan đến đời sống dân sinh đã được đưa ra thảo luận. Trong đó, tình trạng trung tâm TP Quảng Ngãi ngập sâu kéo dài nhiều ngày là vấn đề "nóng" nhất nghị trường.

Tại phiên chất vấn vừa diễn ra, nhiều đại biểu đã đặt câu hỏi, nguyên nhân nào khiến khu vực trung tâm TP Quảng Ngãi ngập sâu gây ảnh hưởng đến đời sống người dân?

Trả lời chất vấn, ông Nguyễn Công Hoàng - Giám đốc Sở Xây dựng Quảng Ngãi - cho biết vấn đề ngập úng khu vực đô thị, nhất là tại TP Quảng Ngãi được dư luận rất quan tâm. Đặc biệt là đợt ngập sâu diễn ra vào cuối tháng 10 vừa qua.

Theo Giám đốc Sở Xây dựng Quảng Ngãi, trong tháng 10 vừa qua đã xảy ra 3 trận mưa lớn. Trong đó đợt mưa từ ngày 23-24/10 có lượng mưa lên đến 532 mm. Đây là lượng mưa kỷ lục, vượt mốc lịch sử đo được năm 2009 (325 mm). Mưa quá lớn, kéo dài trên diện rộng nên hạ tầng hiện có không đáp ứng nổi dẫn đến tình trạng ngập úng tại nhiều vị trí.

"Theo quy hoạch thoát nước, trung tâm TP Quảng Ngãi có 5 lưu vực chính, trong đó, lưu vực 2 phía nam đường Hùng Vương chiếm phần lớn. Đợt mưa lũ lịch sử tháng 10/2021, lưu vực 2 thoát nước ra sông Bàu Giang, công suất 250 m3/s, sông Bàu Giang không tải nổi. Mực nước sông Bàu Giang dâng cao, tràn qua đường Trường Chinh. Mực nước thoát ra thấp hơn mực nước sông nên làm kéo dài thời gian ngập úng, gây áp lực tiêu cực lên toàn hệ thống thoát nước, cộng với mưa lớn không ngớt nên đã gây ngập trên diện rộng" - ông Hoàng lý giải.

Một nguyên nhân khác là do hạ tầng thoát nước hiện có chưa đồng bộ, tính kết nối chưa cao. Hạ tầng thoát nước đô thị được đầu tư từ năm 2000 trở về trước, chưa lường hết khả năng thiên tai, biến đổi khí hậu, đầu tư không đồng bộ nên không phù hợp với diễn biến của thời tiết hiện nay.

Về nguyên nhân chủ quan, theo Giám đốc Sở Xây dựng Quảng Ngãi, ở đây còn có trách nhiệm của chính quyền địa phương trong việc nạo vét các tuyến thoát nước hiện hữu trong khu vực nội thành. Bởi lẽ, không riêng gì đợt mưa kỷ lục trong ngày 23-24/10 mà trận mưa sau đó TP Quảng Ngãi cũng ngập từ 2-3 tiếng, lý do là một số tuyến kết nối với hồ điều hòa Nghĩa Chánh và Bàu Cả chưa được nạo vét, khơi thông, ảnh hưởng thoát nước nội thành TP Quảng Ngãi.

Theo Giám đốc Sở Xây dựng Quảng Ngãi, các giải pháp chống ngập cần phải được thực hiện trên cơ sở nhìn nhận, đánh giá tổng quan toàn diện thực trạng địa bàn TP Quảng Ngãi và các khu vực xung quanh.

Để giải quyết tình trạng này phải thực hiện 2 giải pháp. Trước mắt, tập trung khắc phục yếu tố chủ quan như tiến hành duy tu, nạo vét kênh mương, hồ điều hòa hiện hữu; khắc phục 19 điểm ngập ở khu vực nội thành.

Về lâu dài, phải có sự đánh giá toàn diện, thực hiện đề tài chống ngập. Đồng thời, hướng tới xây dựng đô thị thông minh, cũng cần phải có phần mềm quản lý thoát nước và ngập. Từ đó xây dựng nhiều kịch bản chống ngập, có dự báo kịp thời cho người dân chủ động ứng phó. Bên cạnh đó, cần có kế hoạch đầu tư theo thứ tự ưu tiên, hạn chế tối đa ngập ở nội thành.

"TP Quảng Ngãi đang rà soát điều chỉnh quy hoạch 1/2.000, trong quy hoạch cần quan tâm đến hạ tầng kỹ thuật, cụ thể là hạ tầng kỹ thuật thoát nước để đầu tư thực hiện", ông Hoàng nói.

Đại biểu đặt câu hỏi: Nguyên nhân gây ngập có phải đến từ việc quy hoạch xây dựng các khu đô thị, khu dân cư chưa hợp lý?

Về vấn đề này, Giám đốc Sở Xây dựng Quảng Ngãi cho rằng, ngập úng là mặt trái của phát triển đô thị, hiện chưa thể đánh giá được khu dân cư, khu đô thị nào làm ảnh hưởng vì vẫn còn trong quá trình đầu tư. Sở đã kiểm tra, rà soát, phù hợp quy hoạch mới cho làm. Tuy nhiên, khi đầu tư các dự án đã ảnh hưởng quỹ đất nông nghiệp, có vai trò là hồ điều hòa tự nhiên, lượng nước chứa trước khi thoát ra cũng giảm so với trước kia.

Liên quan đến nội dung này, bà Bùi Thị Quỳnh Vân - Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh Quảng Ngãi - cho rằng, ngập úng đô thị là vấn đề phức tạp. Vấn đề cử tri và đại biểu HĐND quan tâm ở đây là trách nhiệm các cấp, các ngành liên quan.

Lãnh đạo tỉnh đã nhìn nhận vấn đề này nên trong kế hoạch đầu tư công giai đoạn 2021-2025, từ nguồn vốn Trung ương và các nguồn khác, tỉnh đã chuẩn bị đầu tư thu gom và xử lý nước ở TP Quảng Ngãi và các dự án khác, khắc phục hạn chế liên quan hạ tầng thoát nước.

"Trong quá trình phát triển đô thị, việc đầu tư thực hiện khu dân cư, khu đô thị là tất yếu. Hiện tỷ lệ đô thị hóa của Quảng Ngãi là 26,7%, cả nước là 40,4%. Quảng Ngãi phấn đấu đến năm 2025, tỷ lệ đô thị hóa đạt hơn 30%, trong khi cả nước hơn 45%.

Như vậy, mức phấn đấu đến năm 2025 của tỉnh còn thấp hơn mức trung bình cả nước hiện nay. Do đó, yêu cầu phát triển đô thị là cần thiết, để chuẩn hóa, đô thị hóa. Trách nhiệm của cơ quan nhà nước là cần hạn chế tối đa những mặt trái trong quá trình phát triển" - bà Bùi Thị Quỳnh Vân nói.