Tết đơn sơ ở làng chài cuối cùng trên sông Sài Gòn

Nằm nép mình dưới chân cầu Bình Lợi nối quận Bình Thạnh và quận Thủ Đức, TP.HCM lcó một làng chài duy nhất còn sót lại trên sông Sài Gòn, nơi gần chục chiếc ghe gỗ cũ rách là mái ấm của 3 gia đình nương tựa vào nhau. Đến thăm làng chài cuối cùng trên sông Sài Gòn vào ngày Tết, nhiều người không khỏi xót xa cho những số phận gắn cả đời mình với sông nước.

Mấy chục năm qua, Tết trên xóm chài vẫn không có gì thay đổi, họ vẫn nghèo khổ, vẫn mưu sinh dù ngày Tết hay ngày thường. Hơn hai chục ngư dân vẫn cư ngụ trên những chiếc thuyền gỗ nát sống qua ngày. Vì quá nghèo nên Tết với họ như một điều gì đó quá xa xỉ. Thường ngày những ngư dân ở đây vẫn thức khuya dậy sớm để lao vào những dòng sóng lớn đánh bắt cá rồi bán lấy tiền nuôi gia đình.

Họ không cần hoa mai hoa đào để trưng Tết, những đứa trẻ cũng không cần quần áo mới. Họ cần Tết là gia đình có một bữa cơm với đầy đủ thịt cá, dưa cà. Trong dịp Xuân về, chúng tôi đã có dịp trở lại thăm người dân xóm chài để trao những phần quà nhỏ. Những phần quà tuy chỉ là gạo, dầu ăn, nước mắm và những dụng cụ thiết yếu nhưng thắm đượm tình yêu thương, chia sẻ với mong muốn ngư dân nơi đây có một cái Tết đầm ấm hơn.

Ông Ba Chúc (người ở xóm chài hơn 40 năm qua) chia sẻ: “Những ngày Tết của dân xóm chài chúng tôi rất giản dị, mùng 1 Tết, mọi người chúc nhau mạnh khỏe, đánh bắt được nhiều cá rồi tất cả ngồi ăn với nhau bữa cơm thân mật trên chính chiếc ghe của mình. Sau đó có thể sẽ ra sông đánh bắt cá, tranh thủ mấy ngày Tết giá cũng cao hơn chút đỉnh nên ai cũng phải làm để có chút tiền tích lũy”.

Bà Nguyễn Thị Hinh (vợ ông Ba Chúc) tâm sự: “ Mấy ngày rồi thấy người ta chuẩn bị Tết, gia đình tôi buồn lắm. Muốn sắm sửa cho có không khí như người ta nhưng không có điều kiện. Tết chúng tôi cũng chỉ quanh quẩn ở trên thuyền chứ không đi đâu. Hôm nay, có các anh đến đây tặng cho tất cả người dân ở đây để ăn Tết tôi xúc động lắm. Chúng tôi thấy ấm áp nghĩa tình vì dù chúng tôi nghèo nhưng vẫn được quan tâm”.

Người dân xóm chài cho biết, toàn bộ những ngư dân ở đây đều từ Vĩnh Phúc, họ di cư vào đây từ những năm 1954. Đối với họ, chiếc ghe gỗ luôn là vật bất ly thân và là tài sản không gì thay thế. Ngày xưa, xóm chài đông đúc với mấy chục chiếc ghe neo đậu, sau này, người mất, người lên bờ lập nghiệp nên xóm chài ngày càng heo hút.

Khi “mưa thuận gió hoà” họ đánh chài, thả lưới kiếm cá bán lấy tiền mua muối gạo sống qua ngày. Khi mưa bão lại lạnh lẽo, họ lại co ro vào góc thuyền để né tránh những đợt mưa gió hắt qua khe hở. Lúc khỏe là vậy, khi đau yếu họ cũng chỉ biết cầu trời cho mau qua cơn bệnh chứ không ai nghĩ đến chuyện lên bờ đến bệnh viện để khám chữa bệnh.

Hầu hết họ đều muốn sớm thoát khỏi cảnh nghèo đói, tù túng của chiếc ghe để an cư nhưng vì quá nghèo nên đành chỉ biết ngậm ngùi sống cùng sông nước. Tuy nghèo khổ, nhưng những người dân nơi đây đều sống thật thà, chất phác và có tình người. Họ sẵn sàng tương trợ nhau từng bát cơm, chén nước. Sẵn sàng giúp những thuyền ghe gặp nạn, những con người vô tình hay cố tình gặp nạn trên khúc sông này.

Trung Kiên - Xuân Hinh