Sau dự án chùa Bái Đính, Tam Chúc, Bộ TN-MT đưa ra “cảnh báo”

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội Nguyễn Thị Kim Thuý (Đà Nẵng) xung quanh việc cấp hàng ngàn hecta đất để đầu tư, xây dựng khu văn hoá tâm linh chùa Bái Đính (Ninh Bình), chùa Tam Chúc (Hà Nam), hồ Núi Cốc (Thái Nguyên), Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà đã nhấn mạnh đến việc kiểm soát chặt chẽ báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM).

Theo Điều 14 Nghị định số 18/2015 của Chính phủ, được sửa đổi, bổ sung tại khoản 5 Điều 1 Nghị định số 40/2019 quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật bảo vệ môi trường, các dự án đầu tư khu di tích lịch sử - văn hóa, khu danh lam thắng cảnh phải lập ĐTM trình cấp có thẩm quyền phê duyệt căn cứ trên đặc thù, tính chất của dự án như cấp phê duyệt chủ trương đầu tư, địa điểm thực hiện (cơ cấu sử dụng đất), quy mô, diện tích…

Cụ thể, dự án thuộc thẩm quyền phê duyệt ĐTM của Bộ Tài nguyên và Môi trường, gồm: Dự án có sử dụng từ 1 hecta đất vườn quốc gia; dự án có sử dụng từ 2 hecta đất trở lên của khu di tích lịch sử - văn hóa cấp quốc gia; từ 10 hecta của khu di sản thế giới hoặc khu danh lam thắng cảnh đã được xếp hạng cấp quốc gia, từ 20 hecta đất trở lên của khu dự trữ sinh quyển; dự án thuộc thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư của Quốc hội, Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.

Dự án thuộc thẩm quyền phê duyệt ĐTM của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, gồm: các dự án thuộc thẩm quyền quyết định phê duyệt đầu tư của các Bộ, cơ quan ngang Bộ, trừ các dự án thuộc thẩm quyền phê duyệt ĐTM của Bộ Tài nguyên và Môi trường.

Dự án thuộc thẩm quyền phê duyệt ĐTM của UBND cấp tỉnh, gồm các dự án đầu tư trên địa bàn không thuộc đối tượng phê duyệt ĐTM của các Bộ, cơ quan ngang Bộ.

Đối với các dự án triển khai xây dựng khi chưa được cấp có thẩm quyền phê duyệt ĐTM, Bộ Tài nguyên và Môi trường đều yêu cầu chủ đầu tư dừng ngay các hoạt động xây dựng, đồng thời Bộ có văn bản đề nghị UBND cấp tỉnh nơi triển khai dự án tổ chức thanh tra, kiểm tra để xử lý nghiêm vi phạm theo quy định của pháp luật, báo cáo về Bộ Tài nguyên và Môi trường.

“Quan điểm của Bộ Tài nguyên và Môi trường chỉ cho phép dự án được tiếp tục triển khai sau khi đã làm rõ hiện trạng triển khai xây dựng dự án, các tác động tới môi trường và xã hội, các rủi ro môi trường là hậu quả của việc triển khai dự án chưa có ĐTM, buộc có các phương án giảm thiểu tác động, khắc phục thiệt hại, thậm chí phá dỡ các công trình xây dựng không bảo đảm an toàn, có ảnh hưởng xấu tới môi trường và xã hội”- Bộ này nhấn mạnh.

Việc xem xét cho phép tiếp tục triển khai dự án chỉ được thực hiện sau khi chủ dự án đã đánh giá tác động đầy đủ về mặt môi trường, xã hội trong các giai đoạn tiếp theo của dự án, có các biện pháp giảm thiểu tương ứng được Hội đồng thẩm định chấp thuận nhằm bảo đảm dự án vẫn phải tuân thủ các quy định về bảo vệ môi trường, với quan điểm không để dự án trở thành dự án treo, lãng phí tài nguyên, cản trở phát triển của địa phương.

Đề nghị rà soát các dự án đầu tư đang xin cấp phép

Để tăng cường công tác quản lý nhà nước đối với vấn đề môi trường khi xem xét, phê duyệt các dự án đầu tư khu di tích lịch sử - văn hóa, khu danh lam thắng cảnh trong thời gian tới, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng cần triển khai nhiều giải pháp.

Trong đó, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quản lý chặt chẽ việc cấp phép đầu tư cho những dự án đầu tư khu di tích lịch sử - văn hóa, khu danh lam thắng cảnh sau khi đã đánh giá đầy đủ giữa chi phí và lợi ích của việc thực hiện dự án.

“Rà soát lại các quy hoạch, kế hoạch, các dự án đầu tư đang xin cấp phép, các dự án đang triển khai để có những biện pháp điều chỉnh và quản lý phù hợp trên cơ sở thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của địa phương gắn với bảo vệ môi trường, bảo vệ tài nguyên thiên nhiên theo hướng bền vững”- Bộ này trả lời đại biểu Quốc hội.

Đồng thời, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường cho rằng cần tăng cường thanh tra, kiểm tra phát hiện và xử lý kịp thời các dự án có vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, đặc biệt là các dự án có liên quan đến các khu di sản thiên nhiên, di sản văn hóa, khu bảo tồn, di tích lịch sử văn hóa mà chưa có đánh giá đầy đủ tác động tới môi trường.

Thế Kha