Phó chủ tịch tỉnh Lào Cai hầu tòa cùng 24 đồng phạm

Bà giám đốc Thiên Lợi Hoà Nguyễn Ngọc Liên được dẫn vào phòng xử án đầu tiên, cười tươi rói. Ngược lại, PCT tỉnh Nguyễn Ngọc Kim khá căng thẳng, lặng lẽ.

Phòng xử án khá nhỏ. Hàng ghế dành cho các bị cáo kéo dài đến gần cửa. 54 luật sư được bố trí hai bên cánh gà. Người dân chỉ có thể theo dõi phiên toà qua màn hình lớn, trực tiếp từ phòng đối diện. Tuy nhiên căn phòng này cũng rất nhỏ, ngày càng ken chật người.

Hai nhân vật được quan tâm hàng đầu trong vụ án là nữ giám đốc Nguyễn Ngọc Liên và cựu PCT UBND tỉnh Nguyễn Ngọc Kim được bố trí ngồi cùng trên hàng ghế đầu. Bị cáo Liên, với gương mặt trang điểm cẩn thận, tỏ ra rất tự tin, nhìn thẳng ống kính máy ảnh, cười, nháy mắt chào từng người quen được áp giải dần vào toà. 

Những người dự toà ồ lên ngay khi bị cáo Nguyễn Ngọc Kim xuất hiện trên màn hình. Ông Kim mặc comple, giày tây, caravat chỉn chu. Vị PCT tỉnh ngồi lặng lẽ, nhìn thẳng, nhiều vẻ mệt mỏi, căng thẳng. Ông Kim là trường hợp hiếm hoi vẫn còn đương chức trong ngày bị bắt (12/1/2007). Ông cúi đầu xác nhận, từ khi bắt giam, chưa được thả ngày nào.

Nguyên PCT UBND tỉnh Lào Cai Nguyễn Ngọc Kim đối mặt với tội lợi dụng chức vụ quyền hạn. (Ảnh: P.T)

Trên hàng ghế đầu, Nguyễn Ngọc Liên phá lên cười lớn khi bị cáo Nguyễn Huy Tần (giám đốc Cty thương mại du lịch Thành Sơn) lúng túng xin được đeo máy trợ thính vì không nghe được các câu hỏi của toà. Liên quay ngang, bụm miệng cười với người nữ cảnh sát áp giải bên cạnh, ngoái xuống dưới, dí dỏm bình luận vài câu. Bị cáo quay qua ông Kim định chia sẻ tiếp nhưng vị PCT vẫn ngồi ngay đơ.

Sự vui vẻ của Liên chỉ được “tiết chế” khi các cảnh sát dẫn giải nhiều lần níu áo nhắc nhở.

Bị cáo Nguyễn Huy Tần xin được đeo máy trợ thính. (Ảnh: PT)

Đến lượt bị cáo thứ 3 - Phạm Hữu Thơm (nhân viên công ty Thiên Lợi Hoà) kiểm tra căn cước, bị cáo lúng túng nói nhịu sinh năm 1874 thay vì 1974, Liên lại ồ lên, không nén được cười.

Đến quá nửa giờ làm việc buổi làm việc đầu tiên, toà mới hoàn thành việc kiểm tra căn cước các bị cáo. HĐXX 5 người, có thêm đủ bộ các thẩm phán, hội thẩm dự khuyến. Công tố viên cũng chuẩn bị sẵn 4 người. 54 luật sư đăng ký bảo vệ cho 25 bị cáo nhưng mới chỉ non nửa có mặt tại phiên toà trong ngày đầu tiên.

Bị cáo Nguyễn Ngọc Liên cười đùa trước sự lúng túng của đồng phạm. (Ảnh: PT)

TAND tỉnh Lào Cai mới xây dựng ở khu hành chính, đô thị mới quy hoạch, cách trung tâm thành phố hơn 3 km, cánh xe ôm còn chưa rành đường. Vì vậy, về trưa, lượng người đổ tới theo dõi phiên toà mới đông nghẹt. Rất nhiều trong số những người chen chân trong phòng là nhân viên cũ của Thiên Lợi Hoà, hàng trăm nhân công bốc vác làm việc tại kho thuốc lá của Nguyễn Ngọc Liên tại phố Cầu Mới.

Hầu hết họ đều tỏ thái độ khá gần gũi với bà giám đốc thoáng tính, trả lương khá mạnh tay. Câu chuyện trao đổi râm ran trong, ngoài phòng theo dõi phiên toà chính là cuộc sống sang trọng, dư dả của “bà hoàng” vùng biên. Có vẻ vị nữ giám đốc được lòng rất nhiều người về việc “chịu chi” của mình. Trong khi đó, ông Kim lại nhận được nhiều sự thông cảm, thương xót của dân thành phố Lào Cai.

25 bị cáo trong vụ án bị truy tố với 5 tội danh khác nhau. Trong số đó, có 5 giám đốc doanh nghiệp bị truy tố vì đã có hành vi buôn lậu hơn 11 tấn lá thuốc lá, trị giá hơn 223 tỷ đồng.

Nguyễn Ngọc Liên - Giám đốc công ty thuốc lá Thiên Lợi Hòa và Nguyễn Huy Tân - Giám đốc công ty thương mại du lịch Thành Sơn chịu cùng lúc 2 “nghi án” buôn lậu (Đ153-BLHS) và đưa hối lộ (Đ289-BLHS). 16 cán bộ Hải quan Lào Cai bị truy tố về tội nhận hối lộ (Đ279-BLHS).

Cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh Nguyễn Ngọc Kim đối mặt với tội lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ (Đ281-BLHS). VKSND tối cao quy kết trong gần 2 năm, từ tháng 10/2004 đến 6/2006, ông Nguyễn Ngọc Kim đã ký 14 văn bản cho phép 5 doanh nghiệp nhập khẩu thuốc lá qua các lối mở, không qua các cửa khẩu chính thức ở Lào Cai.

Tất cả các văn bản đó đều đóng dấu “mật”. Mặc dù Cục Hải quan Lào Cai đã có các văn bản báo cáo về việc các công văn “mật” này là trái pháp luật, Thường trực tỉnh uỷ cũng đã có chỉ đạo không được cho nhập khẩu lá thuốc lá qua các đường mở, nhưng ông Nguyễn Ngọc Kim vẫn tiếp tục chỉ đạo hải quan cho các doanh nghiệp này được nhập hàng qua “lối mòn”.

Trong khi đó, các doanh nghiệp như công ty Thiên Lợi Hòa, công ty Thành Sơn móc ngoặc và thỏa thuận với các đầu nậu Trung Quốc để gom, nhập lậu lá thuốc lá khi nước này thực hiện quản lý việc xuất khẩu mặt hàng này bằng hạn ngạch. 2 Giám đốc Nguyễn Ngọc Liên và Nguyễn Huy Tân đã “lách luật” bằng cách làm giả con dấu một công ty của Trung Quốc rồi tự lập giả các hợp đồng ngoại thương, hợp đồng gia công, hóa đơn thương mại… để lo lót cho những lô hàng vào Việt Nam.

Trong tình hình đó, các văn bản của ông Kim ký đã “bật đèn xanh”, tạo điều kiện để doanh nghiệp nhập lậu hàng hoá. Các doanh nghiệp được hưởng lợi đã mang phong bì “biếu xén” ông Kim, với số tiền mà cơ quan điều tra đã xác định được là 85 triệu đồng.

Nguyễn Ngọc Liên cũng chỉ đạo nhân viên “lo lót” cho 16 cán bộ Hải quan Lào Cai, trong đó có sự góp mặt của nguyên Cục trưởng Cục Hải quan Lào Cai - Đinh Bá An, rất nhiều các Chi cục trưởng, phó và các chức danh, cán bộ hải quan khác với số tiền hơn 1,3 tỷ đồng.

Phiên tòa dự kiến sẽ kéo dài khoảng 20 ngày. VKSND tối cao đã ủy quyền cho VKSND tỉnh Lào Cai tham dự phiên tòa. Đích thân Viện trưởng VKSND tỉnh Triệu Viết Hanh sẽ ngồi ghế công tố. Chánh án TAND tỉnh Nguyễn Văn Lưu cũng trực tiếp đảm nhận vị trí thẩm phán chủ tọa phiên tòa.

Chiều nay, VKS sẽ công bố bản cáo trạng truy tố các bị cáo.

P.Thảo