Ông Dương Trung Quốc: “Với họ, nói dối, chối tội... như cơm bữa”

Ông Dương Trung Quốc là vị đại biểu Quốc hội "dám nói thẳng" trên nghị trường.

Tiếp tục câu chuyện “chạy công chức không dưới 100 triệu” và kết luận có phần “sạch đến không ngờ” của Sở Nội vụ Hà Nội, chúng tôi tìm đến ông Dương Trung Quốc, người vốn nổi tiếng với những phát biểu thẳng thắn, sâu sắc trên nghị trường.

“Vấn đề cần quan tâm là kết luận căn cứ vào đâu. Tôi lấy một thí dụ đơn giản: một vị Bộ trưởng đã nói trước Quốc hội rằng: “Ai chụp ảnh được cán bộ nhận phong bì thì gửi cho tôi”. Cách đặt vấn đề đánh đố như thế, tôi thấy không phải tư duy của một nhà quản lý. Trong trường hợp này, tôi cho rằng kết luận của Hà Nội cần phải thể hiện là căn cứ vào đâu, phương pháp nào, cách nào để đánh giá. Sở dĩ người dân không thể chấp nhận kết luận đó là vì họ căn cứ vào trải nghiệm ở cuộc sống thường ngày. Bởi họ là những người đã trực tiếp hoặc chứng kiến việc xin cho mà phải chạy chọt”, ông Dương Trung Quốc đã mở đầu câu chuyện như vậy.

“Câu chuyện ấy hiện nay vẫn là một ẩn số, những người giữ trọng trách trên vai sẽ đặt câu hỏi: có hay không. Nhưng dưới góc độ xã hội, vấn đề mang ra bàn thảo lại không phải có hay không mà là: Tại sao chúng ta không trả lời được câu hỏi đó”, đại biểu Quốc hội Dương Trung Quốc trăn trở.

“Với cả một bộ máy quản lý xã hội mà đến hôm nay, chúng ta vẫn phải băn khoăn trả lời có hay không thì đó là điều rất tiếc. Theo trải nghiệm của mỗi người chúng ta, ai cũng có con có cháu phải lo học hành; bản thân mỗi người cũng phải lo một giấy tờ, thủ tục nào đó… thì chắc mọi người cũng đã có được câu trả lời rồi. Còn vấn đề định lượng như thế nào thì chắc phải để cho những nhà chuyên môn, những người có trách nhiệm làm rõ”.

“Nhiều người sa sút phẩm chất liêm sỉ”

Đồng thuận với nhận định của nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Trần Quốc Thuận, ông Dương Trung Quốc cho rằng: Nạn chạy công chức một phần xuất phát từ cơ chế người đứng đầu phải chịu trách nhiệm. Tuy nhiên, vị đại biểu Quốc hội này cũng nhấn mạnh thêm: “Tôi cho là trong sâu xa, nhiều người đã đánh mất một phẩm chất rất lớn của con người nói chung và đặc biệt của những người gánh vác việc công là liêm sỉ. Với họ, nói dối, chối tội là việc rất đơn giản và có cảm giác như cơm bữa. Thậm chí, người nào thật thà quá thì phải chịu thiệt thòi như bấy lâu nay người ta vẫn thường nói. Đây cũng là một thước đo của xã hội ta hiện nay”.

“Cũng dễ giải thích vì sao nạn chạy chọt tồn tại như vậy. Vì hệ thống giá trị của chúng ta đang bị đảo lộn. Có thể nhìn thấy ngay, người nào khôn ngoan, “luồn lách” giỏi lại tạo ra được thành công trong đời sống.

Nhưng tại sao, các tổ chức tư nhân không xảy ra việc này? Là vì họ không sử dụng công quỹ, vì họ luôn tìm lợi ích trong thực tiễn chứ không có quan hệ xin cho. Tất cả dựa trên quan hệ lợi ích – lợi ích thực sự: anh mang lại cho tôi nhiều thì anh được hưởng nhiều. Nếu anh tuyển dụng được những người tài giỏi thì chính anh cũng được hưởng lợi”, ông Quốc nói.

Ai là người tiên phong “đứng mũi chịu sào”?

Đề cập đến chuyện lương cán bộ viên chức nhà nước, ông Dương Trung Quốc nhấn mạnh: “Chúng ta đang ở trong tình trạng biên chế nhà nước quá lớn, quá tải với nguồn lực quốc gia. Và với hệ thống lương bổng thế này thì không có tiêu cực mới là lạ. Thực tế này tạo môi trường cho nhiều người vượt qua liêm sỉ để tìm mọi cách giành được những lợi ích cho riêng mình”. Và nếu cứ vận hành theo hướng này, theo ông Dương Trung Quốc, nguy cơ nhãn tiền là những người thực tài, những người có liêm sỉ sẽ tìm đến môi trường tốt hơn. “Tôi nghĩ rằng, nếu kéo dài tình trạng này thì chính nhà nước sẽ suy yếu”.

“Một câu hỏi cần đặt ra: Ai là người gương mẫu tiên phong, sẵn sàng “đứng mũi chịu sào”? Chính những người lãnh đạo phải là những người tiên phong. Không phải tự nhiên cụ Hồ Chí Minh với tính gương mẫu của mình đã tạo ra sức mạnh. Ngay trong thời điểm này, không ít cán bộ công chức cao cấp đang hưởng những đặc lợi như nhà cửa, chính sách ưu đãi trong khi xã hội còn rất nhiều sự thiếu thốn. Chuyện đó vẫn xảy ra hàng ngày. Nói và làm là điều hết sức quan trọng”.

Ông Dương Trung Quốc cũng thẳng thắn cho rằng: “Bây giờ thế giới có nhiều tổ chức đánh giá, điều tra một cách nghiêm túc, rất bài bản. Nếu chúng ta mạnh dạn để cho họ khảo sát thì không phải mọi cái đều không thể trả lời được”.

Phúc Hưng