Oan sai 43 năm vì nghi bắn chết Chủ tịch xã, nhận bồi thường 1,6 tỷ đồng

Ngày 7/3, luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của ông Huỳnh Chiếm Hoạnh, xác nhận Viện kiểm sát nhân dân (VKSND) tỉnh Khánh Hòa đã bồi thường cho 8 người đồng thừa kế hàng thứ nhất của ông Huỳnh Chiếm Phái hơn 1,6 tỷ đồng.

Ông Hoạnh là con của ông Huỳnh Chiếm Phái (SN 1931, mất năm 2015), người bị oan sai trong vụ án xảy ra cách đây 43 năm. Ông Hoạnh cũng là đại diện cho những người đồng thừa kế hàng thứ nhất của ông Phái.

Theo hồ sơ vụ án, tối 18/10/1981, tại xã Ninh Giang (nay là phường Ninh Giang, thuộc thị xã Ninh Hòa, Khánh Hòa) xảy ra vụ Chủ tịch UBND xã này bị bắn chết.

Ngày 18/12/1981, Công an tỉnh Phú Khánh khởi tố vụ án, khởi tố bị can, ra lệnh tạm giam đối với ông Huỳnh Chiếm Phái và ông Trần Bê (67 tuổi) về tội Giết người vì liên quan đến vụ án trên.

Sau hơn 13 tháng bị tạm giam, đến ngày 2/2/1983, ông Phái được VKSND tỉnh này ra lệnh tạm tha với lý do "Xét thấy bị can tuổi già, sức khỏe bị sút kém nên không cần thiết phải giam giữ tiếp".

Ngày 25/9/1984, VKSND tỉnh Phú Khánh có quyết định đình chỉ điều tra tội Giết người đối với ông Huỳnh Chiếm Phái và ông Trần Bê vì không đủ căn cứ buộc tội.

Khi còn sống, ông Huỳnh Chiếm Phái liên tục kêu oan, yêu cầu trả lại danh dự nhưng không cơ quan tố tụng nào giải quyết.

Sau đó, ông Phái ủy quyền cho con trai là ông Hoạnh gửi đơn yêu cầu bồi thường oan sai nhưng cũng không cơ quan nào giải quyết.

Để đòi lại công bằng, ông Hoạnh khởi kiện ra Tòa án nhân dân thị xã Ninh Hòa, yêu cầu VKSND tỉnh bồi thường nhưng tòa phản hồi "để VKSND tỉnh giải quyết hành chính".

Trong hai năm 2011-2012, VKSND Tối cao đã có 3 văn bản yêu cầu VKSND tỉnh Khánh Hòa tiến hành các thủ tục để bồi thường cho ông Phái theo quy định nhưng VKSND tỉnh này không thực hiện. Tòa án nhân dân thị xã Ninh Hòa thụ lý vụ kiện đòi bồi thường oan sai của ông Phái nhưng rồi đình chỉ.

Trong khi đó, VKSND tỉnh Khánh Hòa luôn cho rằng đã hết thời hiệu giải quyết nên không xin lỗi, bồi thường. Cục Bồi thường nhà nước, Bộ Tư pháp và một số cơ quan Trung ương có nhiều công văn đề nghị VKSND Tối cao chỉ đạo VKSND tỉnh giải quyết đơn khiếu nại của gia đình ông Phái.

Đến tháng 8/2019, VKSND tỉnh Khánh Hòa mới cải chính, xin lỗi công khai ông Phái khi ông này đã chết gần 4 năm.

Sau đó, ông Hoạnh có đơn yêu cầu VKSND tỉnh Khánh Hòa bồi thường theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.

Trong các lần thương lượng trước đây, ông Hoạnh yêu cầu VKSND tỉnh Khánh Hòa phải bồi thường cho cha ông hơn 4,4 tỷ đồng.

Tuy nhiên quá trình thương lượng không thành, ông Huỳnh Chiếm Hoạnh đã khởi kiện VKSND tỉnh Khánh Hòa ra tòa, yêu cầu giải quyết bồi thường theo thủ tục tố tụng dân sự.

Tại phiên tòa, bị đơn là VKSND tỉnh chỉ chấp nhận bồi thường cho các đồng thừa kế thứ nhất của ông Phái 474 triệu đồng.

Tuy nhiên, Hội đồng xét xử tuyên chấp nhận một phần yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn, buộc VKSND tỉnh Khánh Hòa phải bồi thường cho những người đồng thừa kế của ông Phái hơn 1,6 tỷ đồng.

Sau đó, cả 2 bên cùng kháng cáo. Tòa án nhân dân cấp cao tại Đà Nẵng xử phúc thẩm vẫn tuyên buộc bồi thường số tiền trên.