(Dân trí) - "Chưa có anh Ky, bà con còn chưa tin, có anh rồi mọi việc sẽ êm xuôi" là một nhận xét về Bí thư bản Nang Phai Lèo Văn Ky. Người đàn ông "quyền lực" này nói và làm đều được, có uy tín trong dân...
Đặt chân tới đầu bản Nang Phai, xã Mường Bú, huyện Mường La, Sơn La, chúng tôi có cảm nhận như đang đứng trước một ngôi làng trù phú ở đồng bằng. Điều đầu tiên ập vào mắt là con đường bê tông dẫn vào bản rộng rãi, khang trang cùng 3 ngôi nhà khá "hoành" và bắt mắt.
Một trong 3 ngôi nhà đẹp đầu bản nói trên là của gia đình ông Lèo Văn Ky, Bí thư chi bộ kiêm Trưởng bản Nang Phai. Hỏi ông Lèo Văn Ky, ngôi nhà của gia đình ông có nằm trong danh sách to đẹp nhất bản hay không, ông Ky xua tay gạt đi. "Năm 2010, mình xây ngôi nhà này hết 1,4 tỷ đồng. Thời điểm đó, ngôi nhà này đẹp nhất cả xã, chứ không chỉ ở bản. Bây giờ có những ngôi nhà mẫu mã đẹp hơn, to rộng hơn, nhưng mình được ở trước, sướng trước những hộ này cả chục năm. Thế cũng là phấn khởi rồi!", ông Ky cười hóm hỉnh.
Ở tuổi 68, Bí thư Lèo Văn Ky mang dáng vẻ hoạt bát, nhanh nhẹn, giọng nói sang sảng cùng phong thái ham làm. Còn nhớ, trong một lần hẹn đến phỏng vấn Bí thư Ky trước đó, chúng tôi bị lạc đường quá xa và không thể đảm bảo mốc thời gian đã định.
Khi giờ hẹn đã trễ 30 phút, vị bí thư này đã chủ động gọi chúng tôi với sự sốt sắng: "Các đồng chí chậm nữa thì mình đi làm đây"... Bị khước từ chính đáng, lúc đó chúng tôi cũng đã hình dung ban đầu về sự dứt khoát cùng tính ham làm của vị bí thư ở bản Nang Phai.
Ông Ky kể, ông đảm nhận cương vị Bí thư bản Nang Phai từ năm 2000 và cũng khoảng năm đó gia đình ông tập trung vào làm kinh tế. Suốt từ đó đến nay, hộ ông Ky luôn là hộ làm kinh tế giỏi, trong khi ở vai trò bí thư chi bộ, ông luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ và được "tín nhiệm mãi".
Những đóng góp, cống hiến trong suốt hơn 20 năm qua của ông có thể được nhìn nhận phần nào qua những bằng khen ken đặc bức tường phòng khách mà nói như lời của một cán bộ xã là "treo không hết". Trong đó, cao nhất là bằng khen của Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh...
Chia sẻ về kinh tế gia đình, ông Ky cho hay, trong những năm gần đây, mỗi năm gia đình ông xuất chuồng từ 10 tấn lợn trở lên và đây chính là nguồn thu lớn nhất. Cùng đó, chiếc máy xay xát, 2ha cây ăn quả với các loại cây như vải, nhãn, xoài và 3,8ha chuối trên đỉnh đồi cũng mang lại nguồn thu kha khá. Tổng cộng mỗi năm, thu nhập của gia đình ông khoảng trên 300 triệu đồng.
Khi được hỏi ông có thuộc mẫu người "ham giàu", ông Ky bảo không hẳn vậy. Xuất phát từ việc được tham quan, học hỏi các mô hình phát triển kinh tế ở mọi nơi, thấy mọi người làm được, ông động lòng, sao mình chưa thể như vậy, rồi từ đó phấn đấu làm cho được.
Quá trình làm kinh tế, ông Ky là người đầu tiên thực hiện chăn nuôi quy mô lớn (lợn và bò) ở bản Nang Phai và cả ở xã Mường Bú. Ông cũng tiên phong trong việc bỏ mô hình chăn nuôi ở gầm sàn nhà, đưa chuồng trại ra bên ngoài... Vị bí thư này cũng là người mở đầu chấp nhận giãn đất, giãn hộ, chuyển ra rìa bản để làm ăn.
Nhờ có sức phát cây để làm trước nên gia đình ông có nhiều đất (2ha) để làm vườn cây ăn quả và có 3,8ha trên đỉnh đồi để trồng chuối.
Xác định làm ăn quy mô, ngay từ đầu ông đã coi trọng vai trò của khoa học kỹ thuật. Từ nhiều năm trước đích thân ông đã đi mời kỹ sư về bản ghép cây và hướng dẫn làm. Bà con trong bản cùng xem, học làm theo, sau này người trong bản còn ghép cây thạo hơn, tốt hơn kỹ sư và còn đi ghép thuê ở bản khác.
Mô hình kinh tế của gia đình ông Ky và tinh thần làm để có của ăn, của để đã có sức lan tỏa và ảnh hưởng trong chi bộ, trong cộng đồng người dân ở bản Nang Phai. Nói về điều này, ông Lèo Văn Thích, Phó Bí thư Đảng ủy xã Mường Bú cho hay: "Từ bản thuần nông, đời sống rất khó khăn, khi mất mùa phải ăn cơm độn sắn, cây chuối; từ khi cách làm mới bung ra, gia đình anh Ky đã đi tiên phong, từ đó thuyết phục được bà con nhân dân làm theo".
Điều đáng nói, không chỉ sẵn lòng chia sẻ kinh nghiệm, mô hình phát triển kinh tế, Bí thư Lèo Văn Ky còn không ít lần tiếp sức cho các hộ trong bản. Anh Lèo Văn Hợp, một người dân trong bản cho hay, một số hộ trong bản gặp khó khăn đã được ông Ky giúp đỡ.
Ông Ky kể, từ khi ông bắt đầu phát triển chăn nuôi, hộ nào trong bản có nhu cầu, có khả năng trả được nợ đều được tạo điều kiện cấp lợn giống về nuôi. Cùng với đó, có những hộ được ông Ky cho vay để làm ăn. "Qua năm tháng, trên sổ của gia đình mình cũng có kha khá những trường hợp vay nợ, có người cả mấy chục triệu đồng đấy", ông Ky cho hay.
Có thể còn đôi chút khiêm tốn khi nói về kinh tế gia đình, nhưng về bản Nang Phai, ông Ky tự tin khẳng định, bản của ông giàu bậc nhất xã Mường Bú. Bản không còn hộ nghèo từ năm 2020 và từ năm 2021 đã đạt chuẩn nông thôn kiểu mới.
Các hộ dân cứ nhà nọ đổi công cho nhà kia để làm nhà và ngôi nhà nào mới mọc lên cũng rộng rãi, khang trang, tiện nghi cả. "Thực sự, chỉ những nhà mặt đường ở thị trấn kinh doanh buôn bán mới khá hơn các hộ làm kinh tế giỏi ở đây", ông Ky tự hào.
Với Chi bộ bản Nang Phai, quyết tâm làm kinh tế của Bí thư Ky luôn "hiển thị". Trong nhiều cuộc họp, trước khi triển khai nghị quyết của chi bộ, ông thường quán triệt, cán bộ đảng viên mà làm kém, đừng mong nói quần chúng nghe theo... Đến nay, 34 đảng viên trong Chi bộ bản Nang Phai đều thuộc diện kinh tế khá trở lên. Trong số này, theo lời ông Ky có những người đã bật lên, trở thành người nói được, làm được.
Nhiều hộ dân trong bản cũng có sự vượt lên trong làm kinh tế. Đến thời điểm này có 50/148 hộ trong bản làm kinh tế giỏi. Thu nhập bình quân đầu người đạt 54 triệu đồng/năm.
Mô hình và tinh thần làm kinh tế của ông Ky không chỉ có sức ảnh hưởng trong bản Nang Phai mà còn lan tỏa tới các bản khác và cả huyện khác trong tỉnh. Các bản ở xã Tạ Bú, huyện Mường La hay cả những bản ở xã Chiềng Bằng, huyện Quỳnh Nhai... cũng từng đến xem, học tập kinh nghiệm, mô hình của ông Ky để làm theo.
Nói về những hạn chế của mình, Bí thư Lèo Văn Ky thẳng thắn, ông chưa học hết lớp 5 và đến nay vẫn không biết dùng máy tính. Nhưng theo như ông Lèo Văn Thích, Phó Bí thư Đảng ủy xã Mường Bú, bằng việc làm kinh tế giỏi, bằng kinh nghiệm, sự gương mẫu của mình, ông Ky được bà con tín nhiệm cao, là chỗ dựa, là trung tâm đoàn kết của bản…
Khi được hỏi, trong hai vai trò ông đảm nhận, làm bí thư hay trưởng bản khó hơn, ông Lèo Văn Ky bảo, việc nào cũng khó, đều phải xác định hy sinh, lấy quyền lợi của tập thể lên trước, chứ chăm chăm quyền lợi của mình thì không làm được. Cũng theo ông, mức phụ cấp của cả hai vị trí ông đảm nhiệm hiện nay là hơn 4 triệu/tháng, "nếu cứ tính chi li sẽ không làm được mà cần phải... phóng khoáng".
Chi hội trưởng Hội phụ nữ thôn Nang Phai Lèo Thị Thuận xác nhận, Bí thư Ky không chỉ là người vận động làm đường, xây dựng nông thôn mới mà ông còn xung phong ủng hộ tiền để làm rồi ở bản làm công trình gì ông cũng ủng hộ.
Ông Ky lập luận, nếu đảng viên, bí thư mà kém hơn quần chúng, gia đình không hòa thuận, không có điều kiện, không làm trước thì rất khó trong mọi việc. "Mình nói bà con đều nghe vì mọi việc mình đều làm trước. Ngay việc nộp các khoản thu, cái tên Lèo Văn Ky cũng phải ở phía đầu danh sách, khi thấy tên mình thì người dân liền nộp ngay", vị bí thư "quyền lực" chia sẻ.
Kể về việc kêu gọi ủng hộ đồng bào bị bão lụt những năm trước, ông cho biết, bản giao hẹn việc thu trong 3-4 ngày, đảm bảo 100% tham gia, không để chậm một ngày. Thực tế diễn ra như vậy và khi hoàn thành, bản phải nộp ngay lên trên. Ông kể, thu xong buổi sáng, buổi chiều phải bàn giao luôn cho xã, còn nếu thu xong để lại một vài tháng thì... "chết ngay" (do bị nghi ngờ).
Phó Bí thư Đảng ủy xã Mường Bú, ông Lèo Văn Thích, chia sẻ, xã có phong trào gì thường lấy bản Nang Phai và ông Lèo Văn Ky làm điểm. "Anh Ky là trung tâm đoàn kết, là chỗ dựa của bà con. Khi chưa có anh Ky thì bà con còn chưa tin, có anh rồi, mọi việc sẽ êm xuôi", Phó Bí thư Đảng ủy xã chốt lại.
Nói về Bí thư Lèo Văn Ky, Bí thư Huyện ủy Mường La Vũ Đức Thuận và nguyên Bí thư Huyện ủy huyện Mường La Nguyễn Thành Công (hiện là Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La) cùng ghi nhận dấu ấn của ông với sự phát triển của Nang Phai những năm qua. Cả hai vị lãnh đạo cũng nhấn mạnh đến vai trò của Bí thư Lèo Văn Ky trong việc huy động các nguồn lực xã hội đóng góp cho cộng đồng, nhất là việc vận động người dân hiến đất, vận động doanh nghiệp ủng hộ làm các tuyến đường rộng rãi và đẹp trong bản.
