Nghịch lý dân "khát", công ty cung ứng nợ nần do... ế nước
(Dân trí) - Trong khi người dân tại Đắk Lắk thiếu nước máy sinh hoạt phải đi xin nước giếng về sử dụng, thì 2 doanh nghiệp cung ứng nước phải bù lỗ hàng tiền tỷ do công ty cấp nước không mua theo hợp đồng đã ký.
Thiếu nước máy, người dân ở thành phố phải đi xin nước giếng
Thời gian qua, nhiều hộ dân sống tại thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, bức xúc trước việc nước máy sinh hoạt chập chờn lúc có, lúc không và bị cúp liên tục nhiều ngày liền gây xáo trộn trong sinh hoạt.
Gần một tuần liền xách xô qua hàng xóm xin nước giếng về để sử dụng, anh Lê Quang Trung (trú tại xã Ea Tu, thành phố Buôn Ma Thuột) lộ rõ sự chán chường, mệt mỏi.

Người dân tại thành phố Buôn Ma Thuột bức xúc khi thiếu nước máy sinh hoạt, giá nước lại tăng cao (Ảnh: Uy Nguyễn).
Anh Trung cho biết, gia đình anh hàng tháng đều đóng tiền nước đầy đủ, gần 20 ngày nay, nước máy sinh hoạt đã yếu dần, bị cúp liên tục và bị ngắt hẳn mấy ngày nay.
"Tôi chẳng rõ lý do tại sao nhà tôi và các hộ dân trong xóm đều bị cúp nước như vậy. Việc không có nước sử dụng trong thời tiết nắng nóng khiến bà con đều bức xúc. Tôi thấy nước chập chờn, dịch vụ kém mà giá nước lại cao hơn năm ngoái", anh Trung lên tiếng.
Còn hộ gia đình ông Nguyễn Ngọc Điểu (trú ở phường Tân Lợi, thành phố Buôn Ma Thuột) từ tháng 1 đến nay, hệ thống nước máy liên tục bị ngắt quãng, có thời điểm 3 ngày mới có một lần và nước chảy kiểu nhỏ giọt. Do thiếu nước máy, ông Điểu phải sử dụng nước giếng để thay thế tạm thời.
Theo tìm hiểu, đơn vị cấp nước cho thành phố Buôn Ma Thuột và một số địa phương trên địa bàn tỉnh là Công ty cổ phần cấp nước Đắk Lắk (Dakwaco).
Mặc dù, nhiều hộ dân lên tiếng về việc bị ngắt nước, thiếu nước sinh hoạt liên tục thì 2 đơn vị cung ứng nước cho Dakwaco là Công ty TNHH cấp nước Buôn Ma Thuột và Công ty cổ phần cấp nước Đạt Lý phải cầu cứu cơ quan chức năng do dư thừa nước khi Dakwaco không mua như hợp đồng đã ký kết.
Tháng 3/2017, UBND tỉnh Đắk Lắk đã phê duyệt dự án cấp nước liên xã huyện Cư Kuin và bổ trợ nguồn nước cho thành phố Buôn Ma Thuột, với công suất 20.000m3/ngày đêm, do Công ty TNHH cấp nước Buôn Ma Thuột làm chủ đầu tư. Dự án có tổng vốn gần 320 tỷ đồng.

Công ty cấp nước có nguy cơ phá sản do không bán được nước theo hợp đồng đã ký kết với Dakwaco (Ảnh: Uy Nguyễn).
Ông Lê Quốc Nam, Giám đốc Công ty TNHH cấp nước Buôn Ma Thuột, cho biết, trong quyết định chủ trương đầu tư có nêu phải bán tối thiểu đạt 15.000m3/ngày đêm thông qua hợp đồng mua bán nước. Do đó, tháng 4/2018, công ty ký hợp đồng với Dakwaco thời hạn đến năm 2043.
Tuy nhiên, từ tháng 4/2019 khi dự án hoạt động, Dakwaco chỉ mua nước với khối lượng bình quân 3,2% so với hợp đồng. Đến đầu năm nay, Dakwaco đã dừng hẳn việc mua nước, khiến công ty phải gánh khoản lỗ lớn.
"Dakwaco dừng mua nước, mỗi tháng công ty chúng tôi phải huy động khoảng 2,5 tỷ đồng để duy trì hoạt động, lãi suất. Chúng tôi không còn có thể cầm cự được nữa, có nguy cơ bị ngân hàng thu hồi, phát mãi tài sản", ông Nam chia sẻ.
Tương tự, Công ty cổ phần cấp nước Đạt Lý cũng đầu tư 30 tỷ đồng để xây dựng nhà máy nước theo chủ trương từ UBND tỉnh. Phía công ty cũng gặp khó khăn khi Dakwaco ký hợp đồng mua nước đến năm 2038 nhưng giảm dần sản lượng mua nước, khiến công ty phải bù lỗ để duy trì hoạt động.
Ông Lê Gia Dậu, Giám đốc Công ty cổ phần cấp nước Đạt Lý, chia sẻ: "Tháng 11/2023, Dakwaco ký lại hợp đồng mua nước với chúng tôi, khối lượng không quá 300m3/ngày đêm nhưng sau đó công ty mua với sản lượng rất thấp, có thời điểm chỉ 50m3/ngày đêm và đến giờ này chúng tôi không thể duy trì hoạt động do thua lỗ".
Nhập nhằng giá bán nước?
Tháng 2/2022, Dakwaco đã đề xuất với UBND tỉnh Đắk Lắk phương án điều chỉnh giá nước sạch sinh hoạt. Công ty này cho rằng, trường hợp UBND tỉnh phê duyệt tăng giá nước theo lộ trình tối thiểu là 3 năm và giá bán được áp dụng cơ chế một giá, Dakwaco sẽ thực hiện mua nước đối với Công ty cổ phần cấp nước Đạt Lý và Công ty TNHH cấp nước Buôn Ma Thuột.

Giá bán nước sinh hoạt của Dakwaco được cơ quan chức năng yêu cầu phải loại trừ 8,3% do đơn vị này không mua nước từ công ty cấp nước theo hợp đồng (Ảnh: Uy Nguyễn).
Đến tháng 3/2023, tỉnh Đắk Lắk có quyết định quy định giá bán nước sạch sinh hoạt trên địa bàn. Trong cơ cấu giá bán nước sạch sinh hoạt của Dakwaco đã bao gồm giá mua nước sạch của Công ty TNHH cấp nước Buôn Ma Thuột và Công ty cổ phần cấp nước Đạt Lý.
Tuy nhiên, dù được tăng giá bán, Dakwaco vẫn không thực hiện mua nước đúng theo hợp đồng với các công ty cấp nước.
Tháng 5/2023, UBND tỉnh Đắk Lắk đã yêu cầu Dakwaco thực hiện mua nước theo đúng nguyên tắc kế thừa quyền và nghĩa vụ của công ty cổ phần được chuyển đổi từ doanh nghiệp nhà nước. Tuy nhiên, Dakwaco chỉ mua nước rất ít, giảm dần rồi dừng hẳn.
Tháng 1 vừa qua, Dakwaco xin điều chỉnh giá nước sinh hoạt. Sở Tài chính Đắk Lắk yêu cầu Dakwaco loại trừ 8,3% giá nước sạch sinh hoạt ra khỏi cơ cấu giá do không thực hiện mua nước thương mại của các công ty cấp nước.
Đồng thời, Sở Tài chính và Sở Xây dựng sẽ thẩm định, tham mưu UBND tỉnh ban hành quyết định điều chỉnh giá bán nước sạch sinh hoạt của Dakwaco.
Phóng viên đã liên hệ với ông Đỗ Hoàng Phúc, Chủ tịch Hội đồng quản trị Dakwaco, để làm rõ các nội dung liên quan, nhưng ông Phúc liên tục báo bận.