Nghe hiến kế phát triển đất nước, Thủ tướng muốn Việt Nam "đi sau về trước"

Sáng 10/3 (giờ địa phương), trong chuyến thăm chính thức New Zealand, Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp Nhóm Khoa học công nghệ người Việt (VietTech NZ). Cuộc gặp gỡ kéo dài hơn dự kiến bởi người đứng đầu Chính phủ Việt Nam nói ông rất muốn nghe chia sẻ, hiến kế từ những người có kinh nghiệm sống, học tập và làm việc tại New Zealand.

Cơ hội lớn về hợp tác công nghệ, giáo dục, y tế

Ông Phạm Đặng Khoa, Trưởng Nhóm khoa học công nghệ người Việt, cho biết ngành công nghệ ở New Zealand rất đa dạng, phát triển nhanh nên cơ hội kết nối hợp tác giữa hai nước là rất lớn.

Tiến sĩ Phạm Đình Trực, cố vấn sáng tạo chiến lược cho một công ty của New Zealand nhận định công nghệ y tế của đất nước này là mũi nhọn, quan trọng, năng động và phát triển nhanh, ứng dụng những nguyên vật liệu sẵn có để sáng tạo ra những thiết bị y tế tiên tiến.

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ New Zealand rất quan tâm tìm hiểu cơ hội đầu tư vào Việt Nam nên chúng ta có thể tính tới xây dựng "vườn ươm quan hệ", tạo điều kiện cho mối quan hệ doanh nghiệp hai nước, theo kiến nghị của Tiến sĩ Trực.

Ông cũng cho rằng cần lưu ý việc phát triển hạ tầng công nghệ phù hợp, tránh xây dựng quá lớn dẫn đến lãng phí và tránh xây dựng quá nhỏ khiến vài năm đã quá tải.

Đối với lĩnh vực giáo dục, một thành viên trong Nhóm cho biết các công ty trong lĩnh vực công nghệ giáo dục của New Zealand phát triển rất mạnh, 2/3 số doanh nghiệp này có sản phẩm xuất khẩu ra các thị trường lớn trên thế giới, như ứng dụng, nền tảng về công nghệ quản lý giáo dục.

Điều đó cho thấy thị trường này có cơ hội lớn vì để xuất khẩu được sản phẩm công nghệ giáo dục, phải có sự hợp tác. Doanh nghiệp công nghệ giáo dục của New Zealand muốn mở rộng đầu tư sang Việt Nam và Việt Nam cũng cần tìm cách sang New Zealand bằng cách cung cấp nguồn nhân lực.

Anh Hồ Văn Minh, thành viên của Nhóm, cũng nêu một kiến nghị rất thời sự. Anh Minh cho biết thực tế New Zealand đang thiếu nhân lực về y tế, và nhiều người ở đây rất chuộng về Việt Nam sử dụng các dịch vụ y tế giá thành ở Việt Nam rẻ hơn, và các bác sĩ ở Việt Nam rất giỏi.

"Thực tế này mở ra một hướng đi mới và Việt Nam có thể khai thác cơ hội hợp tác này", anh Minh nói.

Ngoài ra, các chuyên gia trong nhóm cũng đề xuất nhiều ý tưởng hợp tác với Việt Nam, nhất là việc mở rộng các chương trình giảng dạy về công nghệ thông tin, đổi mới sáng tạo.

Thúc đẩy hợp tác để "đi sau về trước"

Nhấn mạnh hợp tác về giáo dục là nội dung rất quan trọng, Thủ tướng đề nghị Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn chia sẻ ý kiến về vấn đề này.

Tư lệnh ngành giáo dục mong muốn tiếp tục được hợp tác và nhận được các ý tưởng để góp phần phát triển giáo dục ở Việt Nam.

Ông cho rằng cần tổ chức nhóm nghiên cứu giữa các nhà khoa học trẻ Việt Nam với các nhà khoa học người Việt ở New Zealand; tăng cường số lượng du học sinh Việt Nam sang New Zealand học tập, nghiên cứu và giới thiệu các du học sinh New Zealand sang Việt Nam học tập…

Chia sẻ về định hướng phát triển khoa học công nghệ,  Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt nhấn mạnh Việt Nam luôn coi trọng đội ngũ trí thức, các chuyên gia, nhà khoa học Việt Nam sinh sống ở nước ngoài.

Ông gợi mở thêm về đề án đào tạo các chuyên gia, nhà khoa học Việt Nam theo hình thức cử các nhóm nhà khoa học trẻ Việt Nam sang cùng làm việc, học tập ở New Zealand.

Trong khi đó, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho rằng cần tăng cường phối hợp để có các đề tài, nghiên cứu ứng dụng, chuyển giao công nghệ, thúc đẩy kết nối với đội ngũ trí thức Việt Nam, nhất là thành lập một nhóm đổi mới sáng tạo để kết nối với trong nước.

Ông đề nghị trang bị thêm các kỹ năng, chuyên môn cho doanh nghiệp, sinh viên Việt Nam sang New Zealand làm việc, học tập.

Lắng nghe các ý kiến, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói chia sẻ của các thành viên trong nhóm đã giúp cho Chính phủ rất nhiều về tư duy, ý tưởng, cách tiếp cận mới.

"Cảm ơn nhiệt huyết, trải nghiệm của anh chị em, đã từ những câu chuyện rất nhỏ của cuộc đời mình để giúp chúng tôi khái quát lên tư duy, phương pháp luận giải quyết những vấn đề thực tiễn", theo lời thủ tướng.

Vấn đề đầu tiên, Thủ tướng khẳng định cần có địa vị pháp lý để Nhóm khoa học công nghệ người Việt hoạt động, được pháp luật bảo vệ, vì con người là vốn quý nhất, và đội ngũ trí thức người Việt ở New Zealand rất năng động, sáng tạo.

Về hợp tác đổi mới sáng tạo, Thủ tướng cho biết Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ có trang website để kêu gọi các trí thức, nhà khoa học Việt Nam và nước ngoài đóng góp ý kiến. Bên cạnh đó, ông giao nhiệm vụ cho các bộ ngành cần sớm tổ chức Diễn đàn khoa học công nghệ của người Việt Nam ở nước ngoài.

Thủ tướng cũng đề nghị quan tâm kết nối giáo dục đào tạo giữa hai nước để Việt Nam có cơ hội tiếp cận một nền giáo dục phát triển như New Zealand.

Chúng ta có thể đi chậm tiến nhanh, đi sau về trước, Thủ tướng Phạm Minh Chính kỳ vọng.

Về công nghệ thông tin, chuyển đổi số, Thủ tướng đề nghị nhóm cần giúp cho việc đào tạo kỹ sư phần mềm, chip bán dẫn.

Quy hoạch xây dựng, kiến trúc, môi trường cũng là những lĩnh vực cần phải quan tâm, bởi Thủ tướng nhắc lại chủ trương chung của Đảng là phát triển đất nước nhanh và bền vững dựa trên nền tảng khoa học công nghệ.

Với kiến nghị về việc mở đường bay thẳng Việt Nam - New Zealand và miễn visa, Thủ tướng cho biết Chính phủ đang nghiên cứu giải pháp để tạo thuận lợi hơn nữa cho khách nước ngoài đến Việt Nam.

Còn việc mở đường bay thẳng phải nghiên cứu, tính toán kỹ dựa trên việc phát triển mối quan hệ hai nước.

"New Zealand đất rộng người thưa, còn Việt Nam đất chật người đông nên nền kinh tế của hai nước hoàn toàn có thể tìm cách bổ sung cho nhau", Thủ tướng nhấn mạnh.

Hoài Thu (Từ Auckland, New Zealand)