Lấy cả quỹ nâng lương để chống dịch tả lợn, "giờ mà gặp bão lũ là hết tiền"!

Chiều 7/6, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ chủ trì cuộc họp với các Bộ, ngành và địa phương ở Đồng bằng sông Hồng và tỉnh Quảng Ninh về phương án hỗ trợ tài chính từ ngân sách trung ương trong xử lý bệnh dịch tả lợn châu Phi.

“Lao đao” vì dịch tả lợn châu Phi

Theo báo cáo của Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) và các địa phương, bệnh dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) diễn biến phức tạp và ngày càng kéo dài, nguy cơ tiếp tục phát sinh và lây lan tại các địa phương là rất cao. Các địa phương trong vùng Đồng bằng sông Hồng đã phải tiêu huỷ trung bình 30% tổng đàn lợn.

Ông Ngô Gia Tự - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nam Định - cho biết, ngày 1/3 tỉnh phát hiện ổ dịch đầu tiên và đã ngay lập tức “đóng băng” tổng đàn lợn 800.000 con. Từ đó tới nay đã chết 220.000 con, tương đương 12.000 tấn.

Trong khi đó, theo Phó Chủ tịch tỉnh Hưng Yên Nguyễn Minh Quang, địa phương đã phải tiêu huỷ 160.000 con, chiếm gần 40% tổng đàn lợn, các hộ chăn nuôi nhỏ lẻ đã bị xoá sổ hoàn toàn. Hiện chỉ còn 60% đàn lợn không bị dịch của các hộ, doanh nghiệp chăn nuôi lớn (có từ 300 con trở lên), tỉnh đang ưu tiên để bảo vệ khu vực này.

Bên cạnh nhiệm vụ ngăn chặn dịch thì khả năng chi trả hỗ trợ cho các hộ dân bị thiệt hại và chi phí tiêu huỷ dịch cũng là khó khăn không nhỏ của các địa phương. Thực hiện Nghị định số 02/2017/NĐ-CP và Nghị quyết số 16 phiên họp thường kỳ tháng 2/2019 của Chính phủ, tổng mức kinh phí hỗ trợ cho 12.000 tấn lợn chết là 442 tỷ đồng trong khi ngân sách địa phương eo hẹp, trích 13% ngân sách địa phương cũng không thể làm được trong khi ngân sách trung ương chưa hỗ trợ kịp.

Phó Chủ tịch UBND tỉnh Nam Định Ngô Gia Tự cho rằng, hỗ trợ kịp thời cho các hộ dân có lợn bị tiêu huỷ và chi phí cho tiêu huỷ lợn tuy là chính sách tài chính nhưng trong trường hợp hiện nay cũng là một giải pháp để ngăn chặn đà lây lan của dịch bệnh.

Ông Nguyễn Anh Cương - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Hải Dương cho biết tỉnh này sẽ phải hỗ trợ chi phí 900 tỷ đồng, trong đó tỉnh bỏ ra gần 300 tỷ đồng rồi, trong đó có cả quỹ để nâng lương chưa dùng đến. “Giờ mà gặp bão lũ là tỉnh Hải Dương hết tiền” - ông Cương bày tỏ lo lắng.

Ngoài việc hỗ trợ cho hộ chăn nuôi có lợn chết vì dịch, các địa phương cũng nêu lên khó khăn nữa là chi phí hỗ trợ cho công tác tiêu huỷ, chôn lấp lợn dịch còn thấp.

Theo Phó Chủ tịch tỉnh Nam Định: “Việc kiểm đếm số lượng lợn chết rất vất vả, nhiều người còn ói mửa, nhưng khi chôn lấp phải tiếp tục xử lý để tránh trường hợp xảy ra mới đây là xác lợn trương lên, làm mặt đất dềnh lên và bốc mùi khó chịu, ảnh hưởng tới sinh hoạt của người dân và công tác phòng dịch. Tưởng rằng diễn ra trong thời gian ngắn nhưng chúng ta không nghĩ được rằng dịch lại kéo dài lâu thế nên việc hỗ trợ ngày công lao động cho đội ngũ kiểm đếm, chôn lấp phải thoả đáng hơn”.

Hỗ trợ “dập dịch” như thế nào?

Bộ NN&PTNT kiến nghị Chính phủ thống nhất mức hỗ trợ cho chủ vật nuôi 25.000 đồng/kg lợn hơi đối với lợn con, lợn thịt các loại (tương đương 66% giá thành), 30.000 đồng/kg lợn hơi đối với lợn nái, lợn đực đang khai thác (tương đương 79% giá thành). Việc hỗ trợ dựa trên giá thành sản xuất sẽ ổn định hơn là hỗ trợ theo giá thị trường và sát với chi phí thực tế chăn nuôi lợn của người dân, tạo sự công bằng hơn giữa các địa phương...

Bổ sung đối tượng chủ doanh nghiệp chăn nuôi lợn được hỗ trợ 30% mức hỗ trợ cho chủ vật nuôi để duy trì sản xuất, tái đàn khi hết dịch, góp phần quan trọng trong sản xuất, cung cấp sản phẩm thịt lợn cho xã hội... Hỗ trợ cho chủ cơ sở nuôi giữ lợn giống mức 500.000 đồng/con, điều chỉnh mức tăng hỗ trợ cho người tham gia phòng, chống dịch bệnh động vật...

Sau khi nghe các ý kiến, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ cơ bản đồng tình với dự thảo Bộ NN&PTNT, theo đó, thống nhất kiến nghị tới Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ việc hỗ trợ vật nuôi tiêu huỷ theo tỷ lệ % giá thành. Bổ sung đối tượng hỗ trợ là chủ doanh nghiệp chăn nuôi lợn trên cơ sở xem xét các yếu tốt tham gia bảo hiểm nông nghiệp (nếu có).

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng đề nghị Bộ NN&PTNT kiến nghị tăng hỗ trợ cho người tham gia tiêu huỷ phòng chống với mức sàn là 200.000 đồng/người/ngày thường và mức sàn 400.000 đồng/người/ngày nghỉ lễ và thẩm quyền của Chủ tịch UBND tỉnh quyết định mức chi cụ thể, phù hợp với đặc thù tài chính, ngân sách địa phương.

Phó Thủ tướng đề nghị dự thảo Nghị quyết giao các nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ để xử lý công việc, trong đó đề nghị Bộ Tài chính làm thủ tục tạm ứng ngay khoảng 1.200 tỷ đồng cho các địa phương trong vùng để hỗ trợ dân có lợn bị dịch.

“Các bộ, địa phương tiếp tục quán triệt tinh thần dập dịch như chống giặc của Thủ tướng Chính phủ”- Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Châu Như Quỳnh