Khai tử dân nghèo để... giúp dân được xóa nợ!

Quá trình thẩm tra, giám sát của Hội đồng nhân dân xã Xuân Lập, huyện Thọ Xuân phát hiện có 4 trường hợp bị khai tử khi còn sống. Ngay sau đó, Hội đồng nhân dân xã đã yêu cầu báo cáo, giải trình sự việc trên.

Theo báo cáo giải trình của Ban chỉ đạo xóa đói giảm nghèo Hội Nông dân xã Xuân Lập, năm 2009, tiếp thu hướng dẫn của Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Thọ Xuân về việc giải quyết xóa nợ cho chủ hộ có dư nợ từ năm 1995 trở về trước đã chết hoặc mất tích, Ban chấp hành Hội Nông dân xã đã họp triển khai cho các tổ trưởng tổ vay vốn trong địa bàn toàn xã do Hội nông dân quản lý. Sau khi được Ban xóa đói giảm nghèo xã thống nhất chủ trương, thường vụ Hội nông dân đã cùng các tổ rà soát đến từng hoàn cảnh.

Hội Nông dân đã thống nhất kê khai tử cho các đối tượng đã chết và vận dụng cho các chủ nợ có vợ chết hoặc ngược lại; sau đó lập hồ sơ báo cáo về Ngân hàng Chính sách xã hội huyện Thọ Xuân để được xóa nợ.

Theo báo cáo của Hội Nông dân xã, sở dĩ xảy ra sự việc trên là do việc tiếp thu, thực hiện chủ trương hướng dẫn của ngân hàng chưa chu đáo, cẩn thận. Những trường hợp được khai tử để xóa nợ đều có hoàn cảnh khó khăn như trường hợp của bà Nguyễn Thị Sính có chồng đã chết, ông Phạm Văn Sự, bà Hoàng Thị Tằm nghèo khó, bà Phạm Thị Hoa đơn thân nuôi con nhỏ...

Được biết, thời điểm sự việc hi hữu trên xảy ra, cán bộ tư pháp là bà Mai Thị Hồng nghỉ chế độ thai sản, công việc được giao lại cho một số cán bộ khác của ủy ban. Do cán bộ này sơ suất trong công tác rà soát nên dẫn đến sự việc đáng tiếc nêu trên. Những người liên quan đã có báo cáo giải trình và kiểm điểm trách nhiệm.

Sau khi nhận được báo cáo của UBND xã Xuân Lập và tham mưu của Phòng Tư pháp, ngày 4/12/2015, UBND huyện Thọ Xuân đã ban hành quyết định về việc thu hồi, hủy bỏ giấy tờ hộ tịch đối với 4 trường hợp cấp không đúng quy định.

Chiều ngày 7/12, phóng viên Dân trí đã tìm đến gia đình bà Hoàng Thị Tằm là một trong những trường hợp được khai tử năm 2009. Năm nay, bà Tằm đã 75 tuổi, chồng bà mất đã được 9 năm nay. Hoàn cảnh gia đình còn rất khó khăn, do tuổi cao, sức yếu nên bà Tằm không còn nhớ rõ những việc xảy ra từ năm 2009 khi bản thân bà được khai tử. Con trai đầu của bà cũng mới mất vừa tròn 100 ngày.

Trao đổi với phóng viên Dân trí, ông Nguyễn Đình Tràn - Thường vụ Hội nông dân xã Xuân Lập giải thích: “Trong quá trình khai tử năm 2009, chúng tôi đã vận dụng khai tử không đúng 4 trường hợp trong tổng số 12 đối tượng. Lý do: yêu cầu để được xóa nợ là cả vợ và chồng phải chết, hoặc bị mất tích, có điều kiện khó khăn. Trong 4 trường hợp còn sống, có người đã mất chồng, hoặc vợ. Nhưng để hợp thức, tạo điều kiện xóa nợ xấu bản thân và tập thể đã vận dụng sai”.

Cũng theo ông Tràn, mặc dù biết việc làm trên là sai, nhưng vì cái tình, mong muốn các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn được xóa nợ xấu, tránh việc ngân hàng khoanh nợ, đồng thời giúp các hộ gia đình chính sách khác có cơ hội vay vốn nên đã khai tử cho người còn sống. Đến nay, các hộ trên đã trả nợ cho ngân hàng đầy đủ, mà số tiền do hội trích tiền quỹ và vận động các hộ khác giúp đỡ.

Liên quan đến vấn đề trên, ngày 3/12/2015, Phòng giao dịch huyện Thọ Xuân của Ngân hàng Chính sách xã hội cũng đã có báo cáo cơ chế thực hiện xóa nợ tại xã Xuân Lập về việc xóa nợ cho khách hàng bị rủi ro, bất khả kháng tại xã Xuân Lập. Theo đó, Phòng giao dịch huyện Thọ Xuân từ ngày thành lập năm 2003 đến nay chưa thực hiện xóa nợ cho khách hàng nào tại xã Xuân Lập bị rủi ro, bất khả kháng theo quy định.

Ông Đỗ Văn Quang - Chủ tịch UBND xã Xuân Lập cho biết, qua công tác giám sát, Hội đồng nhân dân xã phát hiện và yêu cầu các cá nhân liên quan báo cáo giải trình, kiểm điểm trách nhiệm, đồng thời báo cáo về UBND huyện để xin ý kiến chỉ đạo, giải quyết. Đến thời điểm này, các trường hợp cấp giấy chứng tử sai đã được huyện ban hành quyết định thu hồi lại. Rất may, trên thực tế, cũng chưa có trường hợp nào được xóa nợ sau khi được cấp giấy chứng tử.

Duy Tuyên