Hồi ức về cuộc chiến đánh chìm tàu Mỹ của đội du kích cảm tử

Cho tới bây giờ đã gần 50 năm trôi qua nhưng hồi ức trận chiến đấu trên biển năm  ấy vẫn còn nguyên vẹn trong ký ức người chiến sĩ du kích cảm tử Nguyễn Đình Chấn (năm nay đã 77 tuổi, trú tại phường Trung Sơn, thị xã Sầm Sơn, Thanh Hóa).

Nhớ về ngày đó, cụ Chấn kể: Đầu năm 1965, Mỹ ồ ạt đưa tàu chiến ra các vùng biển phía Bắc trong đó có biển Thanh Hóa. Tàu lớn của chúng chia thành từng tốp ba chiếc, đi theo hình chữ V vào cách bờ biển Sầm Sơn chừng 3 đến 4 km rồi bắt bớ, càn quyét ngư dân đi đánh cá. Thuyền và dụng cụ đi biển chúng thu giữ rồi tiêu hủy. Nhiều ngư dân cùng thuyền, bè của ta bị tàu địch bắt giữ, phá hoại.

Trước tình hình trên, ban lãnh đạo Quân khu IV đã chỉ đạo cho Tỉnh đội Thanh Hóa thành lập các đội “du kích cảm tử” để chiến đấu lại tàu biệt kích Mỹ bằng các phương tiện sẵn có và sẵn sàng hy sinh để hoàn thành nhiệm vụ. Cuối tháng 3/1966, đồng chí Trịnh Tố Phan, Tỉnh đội Trưởng cùng đồng chí Vũ Văn Kính, Trưởng Ty Công an Thanh Hóa đã trực tiếp về xã Quảng Tường triệu tập dân quân thành lập đội “du kích cảm tử”. Hơn 20 dân quân của xã đã hăng hái ghi tên mình vào đội.

Sau một tháng huấn luyện phương án tác chiến, tối ngày 8/4/1966 xã Quảng Tường tổ chức cuộc họp để lấy ý kiến xung phong cho chuyến xuất kích đầu tiên. Sáu cánh tay quả cảm giơ lên gồm các đồng chí: Nguyễn Viết Xướng (Tổ trưởng), Nguyễn Hữu Thẳng (Tổ phó), Lê Nhữ Vối, Lê Văn Rạn, Nguyễn Hữu Nụ và Nguyễn Đình Chấn. Những chàng trai này đều ở độ tuổi ngoài 20, đã có gia đình, con cái nhưng tình yêu nước, tình yêu quê hương khiến họ sẵn sàng cầm súng.

Phương tiện mà đội “du kích cảm tử” được cấp là con thuyền cũ có trọng tải 1,5 tấn, cùng 3 tấn lưới đã sờn bạc. Cất giấu bên dưới là 3 khẩu súng; 3 quả bộc phá tự tạo mỗi quả nặng chừng 3kg, mỗi quả có hai kíp nổ; 3 quả thủ pháo mỗi quả nặng 1 kg. Ngoài ra, các anh còn được trang bị sáu khúc luồng dài gần 1m dùng để làm phao bơi trong trường hợp phải nhảy xuống biển. Nhiệm vụ của các anh lúc này là sẽ phải trong vai những người đi đánh cá đã dùng thuyền trọng tải nhỏ chở theo bộc phá, thủ pháo, súng… để đánh chìm tàu biệt kích của Mỹ.

Khoảnh khắc chiến đấu

Gợi lại khoảnh khắc chiến đấu với kẻ thù trên biển, đôi mắt cụ Chấn như sáng rực lên, dường như khí thế chiến đấu của gần 50 năm trước như đang tái hiện trong ký ức của cụ. Rồi cụ bảo: “Đã không nhắc đến thì thôi chứ mỗi lần nhắc đến là bồi hồi không thể quên được cái khoảnh khắc ấy- khoảnh khắc sinh tử.  Mặc dù đêm trước ngày ra quân, ai cũng trằn trọc không ngủ được, xác định phải chiến thắng, phải đánh được kẻ thù dù có phải gửi thân mình cho biển cả”.

Vậy là 4 giờ chiều ngày 9/4/1966 đội “du kích cảm tử” xã Quảng Tường làm lễ xuất kích. Sau khoảng 2 giờ lênh đênh trên biển mà không gặp tàu địch, thuyền của đội du kích đã ra cách bờ chừng vài km. Lúc này, mọi người đã thấm mệt nên quyết định thả lưới bắt cá nấu ăn.

Gần nửa đêm, trong lúc đang kéo lưới lên thì các anh nghe tiếng tàu địch chạy từ xa tới. Lúc này đồng chí Tổ trưởng phân công các đồng chí Vối, Thẳng, Nụ mỗi đồng chí mang bên mình một khẩu súng lặn xuống nước nấp dưới đuôi thuyền, sẵn sàng họng súng hướng về tàu địch. Các chiến sĩ còn lại đứng tại mũi thuyền tiếp tục kéo lưới bình thường, sẵn sàng thủ pháo, bộc phá khi có hiệu lệnh thì đồng loạt hành động.

Kéo lên khỏi mặt nước được một tấm lưới thì đội gặp nhóm tàu địch chạy tới. Chiếc đi đầu lướt qua khoảng 200 mét thì quay trở lại tiến gần đến chiếc thuyền, chúng bắt đầu áp sát thuyền cá phát loa yêu cầu thuyền ngư dân ngừng đánh bắt cá và đầu hàng. Mặc tiếng loa phát ra, tất cả đều im lặng như phương án đã bàn bạc.

Khi con tàu ép lại gần hơn thuyền cá, thì khoảng 30 tên lính Mỹ - Ngụy đứng thành hàng trên boong lăm lăm súng trên tay chĩa về phía các chiến sĩ. Chúng rọi đèn pin khắp con thuyền và tiếp tục yêu cầu ngư dân đầu hàng. Lúc này, đồng chí Xướng mới lên tiếng xin một sợi dây. Từ trên tàu chúng ném xuống thuyền sợi dây bằng ngón tay cái, con thuyền nhỏ bé đã buộc chặt con con tàu.

Trước những con tàu địch to lớn, được trang bị súng ống, đạn pháo với hàng chục tên lính, ai cũng có giây phút ái ngại. Chỉ một sơ suất nhỏ, chúng sẽ cho nổ tung con thuyền. Thoáng sau giây phút ấy, mọi người nhanh chóng lấy lại bình tĩnh để hành động theo kế hoạch.

Đúng lúc đồng chí Xướng cất lời “xin các ông, chúng tôi là dân đánh cá” thì đồng loạt ba đồng chí dưới nước nã súng vào hàng binh lính đang đứng trên boong tàu. Sau loạt đạn, nhiều tên lính đổ ập xuống biển. Cụ Chấn cùng đồng chí trên thuyền cũng nhanh tay giật kíp nổ ném bộc phá, thủ pháo lên tàu địch. Con tàu bốc cháy ngùn ngụt, sáng rực một góc giữa biển khơi đen kịt. Sau tiếng nổ vang lên chát chúa, con tàu dần dần chìm xuống. 

Không dừng lại ở đó, hai con tàu còn lại nhanh chóng bao vây chiếc thuyền. Thấy vậy, đồng chí Xướng lệnh cho tất cả các anh em nhanh chóng ôm khúc luồng nhảy xuống biển dưới làm mưa đạn. Đây cũng là chiến thuật nằm trong kế hoạch được thực hiện. Dù pháo xối xả trên đầu nhưng cụ Chấn cùng đồng đội đã nhanh chóng thoát được. Nghe tiếng nổ ngoài khơi, ủy ban Huyện đội và xã đội đã điều thuyền ra yểm trợ, tìm kiếm cứu nạn.

Gần hai tiếng lênh đênh trên biển, quá nửa đêm khi đã thấm mệt, sáu đồng chí của đội du kích cảm tử đã may mắn gặp được thuyền của ta. Lúc này cụ Chấn mới phát hiện ra mình bị thương ở đầu gối chân trái.

Chiếc thuyền của đội “du kích cảm tử” đã bị tàu địch nã đạn, pháo như “rắc lúa”. Một mảnh thuyền còn sót lại dài gần 2m đã trôi dạt xuống bờ biển xã Quảng Hải (huyện Quảng Xương) cách đó 20km. Khi được ngư dân vớt lên nó đã phải hứng tới 96 viên đạn xuyên qua. Hiện nay, mảnh thuyền đang được bảo quản tại Bảo tàng Thanh Hóa.

Khi được hỏi điều gì khiến cụ cùng 5 đồng đội của mình với phương tiện và vũ khí thô sơ có thể hạ gục được 30 tên lính Mỹ? Người chiến sĩ du kích cảm tử năm xưa cười hồn hậu rồi khẳng định chắc nịch: “Chỉ cần có tình yêu Tổ quốc cũng đủ làm nên sức mạnh vĩ đại để chiến thắng quân thù”.

Sau chiến thắng, cụ Chấn vinh dự được Bác Hồ tặng thưởng Huân chương chiến công hạng Ba. Tại đại hội mừng công tổ chức tại Rừng Thông sau đó hai tuần, đội “du kích cảm tử” được Quân khu IV tặng danh hiệu “Dũng sỹ đánh tàu”; Ủy ban Hành chính huyện Quảng Xương tặng danh hiệu “đơn vị chiến thắng tàu chiến địch đêm 9/6/1966”.

Nguyễn Thùy