Hai máy bay suýt va nhau ở Nội Bài: Do kiểm soát viên không lưu mắc sai sót

Liên quan đến sự cố không lưu khiến 2 máy bay suýt "giao cắt" nhau tại sân bay Nội Bài, Tổng công ty Quản lý bay Việt Nam (VATM) vừa có báo cáo Cục Hàng không Việt Nam cụ thể về vụ việc.

Theo đó, khi phát hiện tình huống giao cắt giữa 2 máy bay tại Nội Bài, kiểm soát viên không lưu nhận thấy máy bay đã gần đạt ngưỡng vận tốc cất cánh nên quyết định không can thiệp bằng huấn lệnh.

Lỗi quy trình tác nghiệp của kiểm soát viên

Sau khi tiếp nhận thông tin, VATM đã báo cáo Cục Hàng không và thành lập tổ điều tra xác minh nội bộ do Trưởng ban An toàn - Chất lượng làm tổ trưởng, đồng thời chỉ đạo Công ty Quản lý bay miền Bắc bình giảng rút kinh nghiệm về sự cố trên cho toàn bộ lực lượng kiểm soát viên không lưu.

Tổ điều tra xác minh nội bộ đã thu thập hồ sơ dữ liệu có liên quan, làm việc với kíp trực điều hành bay để làm rõ trách nhiệm của từng cá nhân trong kíp trực ngày 24/6.

"Qua đánh giá ban đầu, sự cố trên xảy ra do nguyên nhân sai sót trong việc thực hiện quy trình tác nghiệp của kiểm soát viên không lưu", VATM xác nhận.

Theo báo cáo, sự cố xảy ra tại sân bay Nội Bài vào 21h20 ngày 24/6, khi chuyến bay AIQ645 ra vị trí đường băng 11R để chuẩn bị bay đến sân bay Don Muang (Bangkok, Thái Lan).

Cũng thời điểm đó, chuyến bay VJC943 từ sân bay Đào Viên (Đài Loan, Trung Quốc) chuẩn bị hạ cánh tại đường băng 11L (song song với 11R).

Kiểm soát viên không lưu đã cấp huấn lệnh cho tổ lái AIQ645 lên đường băng dừng chờ và chuyến bay VJC943 được phép cắt qua đường cất hạ cánh 11R.

"Tổ lái của AIQ645 đã không nhắc lại đầy đủ huấn lệnh và kiểm soát viên không lưu cũng không phát hiện ra thiếu sót này", báo cáo của VATM nêu.

Chuyến bay AIQ645 sau đó đã thực hiện chạy đà cất cánh trên đường băng 11R trong khi chuyến bay VJC943 đang lăn qua đường băng này.

Lý do không hủy cất cánh

Theo báo cáo, chuyến bay AIQ645 rời mặt đất ở khoảng giữa đường lăn S5 và S6. Thời điểm đó, chuyến bay VJC943 đang ở giữa giao điểm đường cất hạ cánh 11R và đường lăn S8. Cự li giữa 2 máy bay khoảng 1.500m.

Trước nhận định sơ bộ của nhà chức trách hàng không về việc "kiểm soát viên không lưu đã không có hành động gì để xử lý tình huống", báo cáo của VATM nêu rõ kiểm soát viên phát hiện tình huống AIQ645 chạy đà khi chuyến bay đã đạt vận tốc đến 127 Knots (khoảng 235km/h).

"Nhận thấy vận tốc máy bay gần đạt ngưỡng tốc độ quyết định cất cánh, kiểm soát viên không lưu đã không đưa ra huấn lệnh hủy bỏ cất cánh", VATM lý giải.

Trong hàng không, "ngưỡng tốc độ quyết định cất cánh" là thời điểm mà phi công quyết định chắc chắn sẽ cất cánh. Khi máy bay chưa đạt đến ngưỡng này, tổ bay vẫn có cơ hội "hủy cất cánh", giảm tốc và cho máy bay dừng lại trong phạm vi đường băng.

Trường hợp quá ngưỡng, việc hủy cất cánh sẽ nguy hiểm do máy bay có thể lao quá đường băng trong khi giảm tốc.