Giá trị lãng phí tại Bạch Mai, Việt Đức cơ sở 2 lên tới hàng nghìn tỷ đồng

Phát biểu tại buổi công bố kết luận thanh tra Dự án đầu tư xây dựng mới cơ sở 2 của Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, chiều 31/3, Phó tổng Thanh tra Chính phủ nguyễn Văn Cường cho biết đây là cuộc thanh tra đột xuất theo chỉ đạo của Ban chỉ đạo Trung ương về phòng chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực. Trực tiếp Tổng Bí thư Tô Lâm yêu cầu Thanh tra Chính phủ phải ban hành kết luận trước ngày 31/3.

"Điển hình của sự lãng phí trong đầu tư công"

Theo ông Cường, đoàn thanh tra đã thực hiện một khối lượng công việc rất lớn, trong đó có kiểm tra, đánh giá gần 3.000 đầu mục tài liệu, đối chiếu với hàng nghìn quy định cũ, mới khác nhau.

"Với đặc thù của công tác thanh tra, đây là một thách thức không nhỏ. Dịp Tết vừa qua, mọi thành viên đoàn đều phải gác lại các công việc gia đình, toàn tâm toàn lực thực hiện nhiệm vụ được giao, thể hiện ý thức trách nhiệm rất cao", ông Cường thông tin.

"Đây là những nỗ lực rất lớn, rất đáng ghi nhận. Và thành quả của những nỗ lực, cố gắng đó chính là kết luận thanh tra với chất lượng cao đã được ban hành chỉ sau 59 ngày làm việc. So về thời gian, cuộc thanh tra này còn ngắn hơn thời gian một cuộc thanh tra thông thường", ông Cường nhận định.

Phó Tổng Thanh tra Nguyễn Văn Cường nói hình ảnh hai bệnh viện to lớn, sừng sững được Nhà nước đầu tư cả chục nghìn tỷ đồng nhưng vẫn để cỏ mọc um tùm vì không sử dụng được trong 10 năm qua đã trở thành hình ảnh gây xót xa trong cả hệ thống chính trị và toàn xã hội.

"Đây là điển hình của sự lãng phí trong đầu tư công", ông Cường nói và dẫn lại ý kiến của Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ rõ: "Lãng phí đã và đang gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho phát triển. Hơn thế, lãng phí còn gây suy giảm lòng tin của người dân với Đảng, Nhà nước, tạo rào cản vô hình trong phát triển kinh tế - xã hội, bỏ lỡ thời cơ phát triển của đất nước".

Nhận thức về ý nghĩa và tầm quan trọng của vấn đề, Thanh tra Chính phủ đã yêu cầu đoàn thanh tra phải thực hiện được 5 "rõ": Rõ nguyên nhân, rõ sai phạm, rõ trách nhiệm, rõ thiệt hại và rõ lãng phí.

Lãnh đạo Thanh tra Chính phủ khẳng định, đoàn thanh tra đã có câu trả lời cho 5 "rõ" nói trên một cách thấu đáo và đầy đủ cơ sở pháp lý.

Kết quả thanh tra cho thấy những sai phạm trong quá trình triển khai hai dự án có tính hệ thống, vi phạm sau có nguyên nhân từ vi phạm trước; có yếu tố chủ quan xảy ra ở hầu hết các khâu, từ chuẩn bị đầu tư đến thực hiện đầu tư; từ phê duyệt chủ trương, kế hoạch lựa chọn nhà thầu tới tổ chức đấu thầu, lựa chọn, ký kết và thực hiện các gói thầu.

Hợp đồng xây dựng ký kết cũng bị kết luận không rõ ràng, không tuân thủ bất kỳ quy định nào tại các văn bản quy phạm pháp luật về hợp đồng trong hoạt động xây dựng.

"Vừa ký hợp đồng xong thì 8 ngày sau đã phải đề nghị điều chỉnh thiết kế cơ sở. Thi công khi chưa có thiết kế kỹ thuật, chưa có bản vẽ thiết kế thi công và chưa có cả dự toán", ông Cường nêu lại kết luận thanh tra.

Đặc biệt, theo ông Cường, giá trị lãng phí được phát hiện qua thanh tra tại 2 dự án lên đến hàng nghìn tỷ đồng, cao gấp rất nhiều lần so với số tiền thiệt hại tạm tính khoảng 100 tỷ đồng.

Phó Tổng Thanh tra nhấn mạnh hiện tượng "lãng phí" tại hai dự án trên diễn ra rất phổ biến, dưới nhiều dạng thức khác nhau, gây ra nhiều hệ lụy đặc biệt nghiêm trọng và gây nhức nhối trong dự luận xã hội, làm suy giảm lòng tin của người dân vào sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc sức khỏe nhân dân của Đảng, Nhà nước.

"Qua thanh tra, chúng tôi nhận thức, về bản chất lãng phí là giá trị bị mất đi, không thể lấy lại được. Lãng phí là mầm mống của thiệt hại và tình trạng lãng phí sẽ là rào cản của rào cản trong giai đoạn đất nước ta bước vào kỷ nguyên mới", ông Cường nhấn mạnh.

Chuyển hồ sơ tới công an, quyết liệt đưa 2 bệnh viện sớm đi vào hoạt động

Ngoài chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu tội phạm đến Bộ Công an xem xét điều tra, xử lý theo quy định pháp luật, ông Cường cho biết Thanh tra Chính phủ đã phân tích cơ sở pháp lý, cơ sở khoa học, so sánh thực tiễn để xác định giá trị lãng phí và kiến nghị việc chống lãng phí phải được đặt ở trọng tâm cao hơn nữa.

Đặc biệt, Thanh tra Chính phủ kiến nghị phải sửa đổi, bổ sung hoàn thiện hệ thống pháp luật thật đầy đủ, đồng bộ từ xác định hậu quả, giá trị lãng phí đến cơ chế thanh kiểm tra, giám sát, phát hiện, xử lý tương xứng, có tính răn đe cao đối với các hành vi gây lãng phí.

Ông Cường đề nghị Cục giám sát, thẩm định và xử lý sau thanh tra (Cục V) chủ động thực hiện nhiệm vụ theo quy định.

"Tôi hy vọng rằng sau thanh tra, Bộ Y tế và các cơ quan, đơn vị có liên quan sẽ rút ra nhiều kinh nghiệm quý báu phục vụ công tác quản lý, điều hành, song song với quá trình tổ chức thực hiện kết luận thanh tra.

Tôi đề nghị Bộ Y tế tiếp tục nâng cao tinh thần trách nhiệm, quyết liệt thực hiện các biện pháp sớm đưa 2 bệnh viện đi vào hoạt động, đáp ứng lòng mong đợi của lãnh đạo Đảng, Chính phủ và các tầng lớp nhân dân", ông Cường kết luận.