Điều đặc biệt về tướng Lê Xuân Tấu, nguyên Tư lệnh Tăng Thiết giáp

Đại tá Nguyễn Khắc Nguyệt

(Dân trí) - Thiếu tướng Lê Xuân Tấu là người đầu tiên được Nhà nước phong Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân của Bộ đội Xe tăng Việt Nam.

Trận đánh đầu tiên, danh hiệu đầu tiên...

Thiếu tướng Lê Xuân Tấu sinh năm 1945 trong một gia đình nông dân tại xã Đôn Nhân, huyện Sông Lô, tỉnh Vĩnh Phúc. Năm 1963 ông nhập ngũ vào Trung đoàn xe tăng 202 và được đào tạo trở thành pháo thủ xe tăng.

Cuối năm 1967, Binh chủng Tăng Thiết giáp (TTG) thành lập Tiểu đoàn 198 để đưa xe tăng vào chiến đấu tại chiến trường miền Nam. Lê Xuân Tấu được vinh dự tham gia vào đơn vị này và được giao nhiệm vụ làm trưởng xe 555 thuộc Đại đội xe tăng 3 với các thành viên: lái xe Nguyễn Vũ Cỏn và pháo thủ Nguyễn Văn Tuấn.

Sau hơn 1 tháng hành quân ròng rã, vượt ngót 1.000 km đường quân sự làm gấp dưới sự đánh phá, ngăn chặn quyết liệt của không quân địch, Tiểu đoàn xe tăng 198 đã có mặt ở Đường 9 sẵn sàng nhận nhiệm vụ.

Vào thời điểm này, phối hợp với cuộc Tổng tiến công chiến lược Mậu Thân 1968 tại các thành phố, thị xã toàn miền Nam, ta quyết định mở mặt trận Đường 9 - Khe Sanh. Trong đó, trận hiệp đồng binh chủng tiến công cứ điểm Làng Vây đóng vai trò trận đánh then chốt, có ý nghĩa quyết định.

Làng Vây là một cứ điểm lớn nằm án ngữ Quốc lộ 9, do một tiểu đoàn biệt kích dưới sự chỉ huy trực tiếp của cố vấn Mỹ đồn trú, thường xuyên được yểm trợ của không quân Mỹ và pháo binh Mỹ từ Tà Cơn. Trong trận này, Đại đội xe tăng 3 đảm nhiệm hướng tiến công phía tây dọc theo đường Chín.

Khi nhận nhiệm vụ, Đại đội 3 đang tập kết ở bản Cha-ki-phìn cách biên giới Lào - Việt hơn 20 km. Muốn đến được Làng Vây chỉ duy nhất có đường 9 nhưng đường lúc đó lại bị cụm cứ điểm Huội San do Quân đội Hoàng gia Lào chốt giữ.

Không còn cách nào khác, Bộ Tư lệnh (BTL) Mặt trận quyết định phải "nhổ" bằng được Huội San.

Huội San nằm cách biên giới Lào Việt khoảng 10 km, bao gồm 12 cứ điểm, trong đó cứ điểm Tà Mây nằm trên một điểm cao sát phía bắc đường 9 là quan trọng nhất. Lực lượng địch ở đây có khoảng 1 tiểu đoàn với hệ thống công sự, vật cản khá kiên cố.

Về phía ta, BTL Mặt trận quyết định sử dụng Trung đoàn bộ binh 24 được tăng cường Đại đội xe tăng 3 để tiến công cụm cứ điểm này.

Do chuẩn bị gấp, dọc đường hành quân bị máy bay địch đánh chặn, xe tăng liên tục bị sa lầy, phải cứu kéo nhau suốt đêm, nên mờ sáng ngày 24/01/1968 chỉ có 2 xe: số 558 và 555 vượt được ngầm cuối cùng cách Tà Mây chừng hơn 1 km.

Lúc này, địch trong cứ điểm bắn ra dữ dội, lại được không quân chi viện nên bộ binh ta không thể xung phong được, cửa mở cũng chưa thông. Bất chấp điều đó, 2 xe tăng 558 và 555 nối đuôi nhau vừa chạy vừa bắn mãnh liệt vào cứ điểm.

Khi quan sát thấy cửa mở chưa thông, hai xe vẫn quyết định xung phong. Thật không may, xe 558 bị dây thép gai cuốn vào bánh chủ động làm đứt xích phải nằm lại ngay trước cửa mở. Tuy nhiên, kíp xe vẫn dùng pháo và súng máy tại chỗ tiêu diệt quân địch.

Dẫu biết chỉ còn có một xe mình đơn thương độc mã song trưởng xe Lê Xuân Tấu vẫn lệnh cho lái xe Hoàng Đức Miêng (mới thay cho lái xe Nguyễn Vũ Cỏn) vượt lên trước và dũng mãnh lao vào cứ điểm.

Điều đặc biệt về tướng Lê Xuân Tấu, nguyên Tư lệnh Tăng Thiết giáp - 1

Xe tăng PT-76 mang số hiệu 555 trưng bày tại Bảo tàng Tăng Thiết giáp hiện nay (Ảnh: QĐND).

Xe 555 vừa dùng pháo và súng máy diệt địch, vừa dùng xích sắt nghiến nát các công sự, hỏa khí địch, vừa dùng súng 12 ly 7 bắn máy bay (người sử dụng 12 ly 7 bắn máy bay là đồng chí Bùi Ngọc Dương - trung đội phó công binh, sau được phong Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân).

Bộ binh ta thấy xe 555 tả xung hữu đột trong cứ điểm cũng ào ào xông lên diệt địch. Chỉ sau chưa đầy 30 phút quân ta đã làm chủ cứ điểm. Thấy mất Tà Mây, bọn địch ở các cứ điểm khác cũng bỏ chạy. Đường về mục tiêu chính đã thông.

Đêm 06/02/1968, ta bắt đầu tiến công Làng Vây. Từ hướng Tây, xe 555 dẫn đầu đội hình Trung đội 3 tiến công vào cứ điểm địch, dùng hỏa lực chi viện cho bộ binh đánh chiếm vị trí tiền tiêu ở điểm cao 230.

Địch chống cự yếu ớt rồi bỏ chạy về điểm cao 320. Sau khi công binh mở được cửa, xe 555 đã nhanh chóng đè bẹp sức đề kháng của địch, cùng Trung đội 3 đánh chiếm khu Đại đội biệt kích số 103, rồi phối hợp với đơn vị bạn tiến vào sở chỉ huy địch. Ba giờ sáng ta đã làm chủ hoàn toàn trận địa.

Trận Làng Vây thắng lợi giòn giã, mở ra truyền thống vẻ vang "Đã ra quân là đánh thắng" của Binh chủng Tăng Thiết giáp Việt Nam. Riêng xe tăng 555 do trưởng xe Lê Xuân Tấu chỉ huy cũng viết nên trang sử vàng cho riêng mình.

Sau trận Làng Vây, Lê Xuân Tấu được cử đi đào tạo cán bộ tại Đoàn 10 của Bộ Tư lệnh TTG. Tốt nghiệp, ông trở về Tiểu đoàn 198 tiếp tục làm nhiệm vụ tại khu vực Đường 9 - Nam Lào.

Trong chiến dịch Quảng Trị 1972, ông là Tiểu đoàn phó Tiểu đoàn 198 của Trung đoàn bộ binh cơ giới 202 chiến đấu ở Tây Nam Quảng Trị.

Tính từ năm 1968 đến năm 1972, ông cùng đơn vị mình tham gia đánh 5 trận và đều lập công. Với những thành tích này, ngày 12/5/1972, ông được nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân. Ông trở thành người đầu tiên được phong Anh hùng của bộ đội xe tăng Việt Nam.

Điều đặc biệt về tướng Lê Xuân Tấu, nguyên Tư lệnh Tăng Thiết giáp - 2

Binh chủng Tăng Thiết giáp ngày càng lớn mạnh, phát huy truyền thống hào hùng "Đã ra quân là đánh thắng" (Ảnh: QPVN).

Người anh hùng bình dị, người cán bộ khiêm nhường

Sau khi được phong anh hùng, Lê Xuân Tấu được cử đi đào tạo ở một số nhà trường, học viện quân sự trong, ngoài nước. Ra trường, ông lần lượt giữ các chức vụ từ cán bộ phân đội cho đến chức vụ Tư lệnh Binh chủng TTG vào tháng 12 năm 2002.

Ở bất cứ vị trí, chức vụ nào Lê Xuân Tấu đều tận tâm, tận lực làm tròn nhiệm vụ, chức trách. Các đơn vị dưới quyền chỉ huy của ông, dù là đơn vị chiến đấu hay đơn vị làm nhiệm vụ huấn luyện - đào tạo, đều thường xuyên hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.

Đặc biệt, với tác phong giản dị, khiêm nhường ông luôn giữ tốt mối quan hệ với đồng cấp và cấp dưới, thường xuyên đi sâu đi sát cơ sở, gần gũi với quần chúng để nắm bắt tâm tư, nguyện vọng của cán bộ chiến sĩ. Qua đó đưa ra những quyết sách hợp lý, hiệu quả và cũng hợp lòng người nhất.

Là người đã trải qua chiến đấu, trên mình mang rất nhiều vết thương, Lê Xuân Tấu là người có tình cảm rất sâu sắc, rất chí tình với đồng chí, đồng đội. Ông cũng là người rất quan tâm đến các hoạt động đền ơn, đáp nghĩa trong đơn vị cũng như tại các địa điểm đóng quân hoặc các địa bàn chiến đấu của bộ đội xe tăng.

Tháng 6/2005, Thiếu tướng Lê Xuân Tấu được nghỉ hưu theo chế độ sau hơn 40 năm phục vụ quân đội. Mặc dù sức khỏe không được tốt do có nhiều vết thương song ông vẫn tích cực tham gia các phong trào ở địa phương nơi cư trú, được đảng bộ và nhân dân trong tổ dân phố quý mến, đánh giá cao.

Ông cũng tham gia rất tích cực vào hoạt động của các Hội Cựu chiến binh (CCB) của bộ đội TTG. Với cương vị Trưởng ban liên lạc Hội CCB Tăng Thiết giáp thành phố Hà Nội trong hơn 10 năm, ông đã góp phần xây dựng Hội  vững mạnh, có tổ chức và quy chế hoạt động rất chặt chẽ.

Điều đặc biệt về tướng Lê Xuân Tấu, nguyên Tư lệnh Tăng Thiết giáp - 3

Thiếu tướng Lê Xuân Tấu, nguyên Tư lệnh Binh chủng Tăng Thiết giáp (Ảnh: Hội CCB Lính xe tăng).

Ông cũng là người sáng lập và là Trưởng ban liên lạc đầu tiên của Hội CCB Lữ đoàn xe tăng 203.

Đặc biệt, ông có một tình cảm hết sức sâu nặng với những người đồng đội ở Tiểu đoàn xe tăng 198. Bằng uy tín cá nhân của mình, ông đã kêu gọi được những khoản tài trợ không hề nhỏ để giúp đỡ các đồng đội gặp khó khăn, tổ chức gặp mặt đơn vị và tổ chức cho các đồng đội về thăm chiến trường xưa...

Ngày 28/6, cán bộ chiến sĩ Binh chủng Tăng Thiết Giáp cùng các Cựu chiến binh xe tăng gạt nước mắt tiễn đưa Thiếu tướng Lê Xuân Tấu - nguyên Tư lệnh binh chủng, người Anh hùng đầu tiên của Bộ đội Xe tăng Việt Nam về cõi vĩnh hằng.

Với 79 tuổi đời, 43 năm tuổi quân và 55 năm tuổi Đảng, Thiếu tướng Lê Xuân Tấu ra đi để lại bao thương tiếc cho gia đình, đồng đội.