Đào vỉa, xả nước khai thác titan từ độ cao lớn làm vỡ hồ bùn thải

Thông tin từ Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam (Bộ Tài nguyên và Môi trường) cho biết, đoàn kiểm tra của cơ quan này đã cùng lãnh đạo Sở Tài nguyên và Môi trường, Sở Công thương tỉnh Bình Thuận kiểm tra, khảo sát hiện trường vụ vỡ hồ chứa nước tuyển quặng titan của Công ty TNHH Tân Quang Cường tại mỏ Suối Nhum, xã Thuận Quý, huyện Hàm Thuận Nam, tỉnh Bình Thuận.

Kết quả cho thấy, bờ moong chứa nước để khai thác, tuyển quặng titan bị vỡ đã phá bề mặt đồi cát thành khe rộng trung bình khoảng 3m, sâu trung bình khoảng 2,5m và dài khoảng 350m làm nước cuốn theo cát chảy xuống phía biển, tràn lấp vào khu đất sân vườn và quán hải sản của nhà bà Trần Thị Nam và một phần đất trồng cây phi lao của hộ dân Trần Văn Đức nằm phía Đông mỏ tổng diện tích khoảng 2ha. Thiệt hại ban đầu xác định khoảng 778 triệu đồng.

Cát và nước cũng tràn ra đường ĐT.719 với chiều dài bị ảnh hưởng khoảng 290m, lớp cát dày khoảng 0,4m, làm đục một đoạn biển với chiều dài khoảng 500m, rộng khoảng 50m.

Qua nhận định ban đầu, khu vực bị vỡ bờ moong là do Công ty mở vỉa, đào moong chứa nước để khai thác tại vị trí có địa hình cao (sườn đồi) tại cote +69m, cao hơn địa hình mặt đường ĐT.719 khoảng 50m xung quanh là bờ cát và thiếu sự theo dõi, kiểm tra lượng nước bơm từ ngoài vào lòng moong để phục vụ hoạt động khai thác làm xảy ra sự cố là tràn nước, vỡ vách moong và tạo thành dòng áp lực lớn đẩy nước, cát trong hồ chảy tràn gây ra sự cố.

Công ty TNHH Tân Quang Cường cũng đã cam kết đền bù thiệt hại về sân vườn, cây cảnh, xe máy, ao cá và một số vật dụng bàn, ghế trong quán ăn của nhà bà Trần Thị Nam là 700 triệu. Đối với với diện tích trồng Phi Lao của hộ dân Trần Văn Đức cũng được bồi thường thiệt hại về cây trồng.

Qua kiểm tra, bước đầu Đoàn công tác của Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam cho rằng, Công ty TNHH Tân Quang Cường đã và đang khai thác quặng titan tại khu vực Nam Suối Nhum nêu trên theo Giấy phép khai thác khoáng sản số 1019/GP-BTNMT do Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp. Tại thời điểm kiểm tra có 3 vị trí đã được Công ty khai thác với tổng diện tích khoảng 6 ha, vị trí các moong khai thác phù hợp với thiết kế mỏ đã duyệt và đều nằm trong diện tích khu vực được phép khai thác.

Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động khai thác titan của Công ty tại khu vực này còn một số tồn tại, thiếu sót như: Chưa hoàn thành việc ký hợp đồng thuê đất để khai thác khoáng sản; chưa đăng ký ngày bắt đầu khai thác theo quy định, chưa báo cáo để cơ quan có thẩm quyền kiểm tra, xác nhận hoàn thành công trình xử lý môi trường theo Báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) đã duyệt; chưa được cơ quan có thẩm quyền cấp giấy phép sử dụng nước mặt; chưa có Giấy phép xả thải vào nguồn nước theo quy định.

Đoàn kiểm tra đã yêu cầu Công ty Tân Quang Cường tạm dừng toàn bộ hoạt động khai thác tại mỏ để xử lý dứt điểm sự cố, đảm đảm an toàn, đáp ứng các yêu cầu về môi trường và khắc phục xong các tồn tại thiếu sót nêu trên.

Trong ngày hôm nay (18/6), Đoàn kiểm tra tiếp tục kiểm tra thực địa và làm việc với Công ty Tân Quang Cường để làm rõ trách nhiệm và những tồn tại, hạn chế nêu trên để kiến nghị cấp có thẩm quyền xử lý theo quy định của pháp luật.

Dự kiến sau khi có báo cáo kết quả của Đoàn kiểm tra, Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam sẽ có báo cáo chính thức, kiến nghị các việc xử lý gửi Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường trong ngày 20/6/2016 để chỉ đạo thực hiện.

Như Dân trí đã thông tin trước đó, ngay sau khi nắm bắt được sự việc này trên báo chí, Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà đã chỉ đạo Tổng cục Địa chất và Khoáng sản Việt Nam, Tổng cục Môi trường phối hợp kiểm tra, làm rõ thông tin về sự cố vỡ hồ chứa nước tuyển quặng titan của Công ty TNHH Tân Quang Cường

Thế Kha