Dân hoang mang trước nguy cơ vỡ đê

Quan sát một vòng quanh chân đê sông Mã thuộc địa phận xã Vĩnh Yên, huyện Vĩnh Lộc, chúng tôi nhận thấy mái đê sông Mã đã xuất hiện các vết nứt dài, rộng và ăn sâu vào lòng đê gây sạt lở nghiêm trọng. Khi nước sông dâng cao, đập mạnh vào thân đê, mái đê khiến hàng trăm mét khối đất, đá ở mái đê theo nước rơi xuống sông. Chỉ cần một trận mưa lớn dội xuống, thân đê, mái đê, bãi bồi ven đê sẽ sạt lở nghiêm trọng và nguy cơ vỡ đê là khó tránh khỏi.

Bác Bùi Thị Cang, người dân thôn Hạ, xã Vĩnh Yên có nhiều diện tích đất nông nghiệp nằm ở ven sông Mã đang có nguy cơ bị sạt lở nặng kể:  “Gia đình tôi có gần 1ha đất sản xuất nông nghiệp ven đê sông Mã nhưng đã bị sạt lở khoảng 5 - 6 sào rồi. Cách đây hơn nửa tháng, tại địa bàn xã Vĩnh Yên liên tục có mưa to, ra bờ sông thấy hàng chục mét đất sát chân đê bị sạt lở, sụt lún nghiêm trọng, nhiều đoạn đã ăn sâu vào thân đê rất nguy hiểm. Tôi đã báo cáo với chính quyền xã và thường xuyên trông coi đoạn đê bị sạt lở. Cứ thế này rất dể xảy ra tình trạng vỡ đê”.

Hiện tượng sạt lở ven đê sông Mã xuất hiện từ năm 2003, chủ yếu vào mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 9, nhưng tình trạng sạt lở nhẹ, đa phần thuộc diện tích đất sản xuất nông nghiệp nên không gây nguy hiểm cho đê. Tuy nhiên, sau cơn bão số 5 với lượng mưa lớn kéo dài vào cuối tháng 9, đầu tháng 10, tại K3+318 - K3 +353 tả đê sông Mã xảy ra tình trạng nứt dọc mái đê.

Ông Trịnh Văn Long, người thôn Hạ, sông gần đê sông Mã lo lắng: “Nước sông xâm nhập vào bờ bãi rất nhanh, những bãi bồi rộng hàng ha trôi dần theo dòng nước. Có lần chỉ sau trận mưa bão, cả một ruộng ngô sắp cho thu hoạch bỗng dưng biến mất. Nay bãi ngô không còn, nước sông tiến vào thân đê, lòng sông ngày một rộng ra, sâu hoắm, mái đê thì hẹp dần, còn thân đê nhỏ lại. Người dân ở gần đây luôn sống trong thấp thỏm lo âu”.

May mắn, dọc tuyến đê sông Mã, nơi có hiện tượng sạt lở đất thì không có hộ gia đình nào sinh sống nên nhà cửa và tính mạng con người đến hiện tại vẫn được đảm bảo. Tuy nhiên, nếu xuất hiện mưa to kéo dài, tình trạng vỡ đê xảy ra thì hơn 500 hộ dân thuộc thôn Mỹ Sơn va Mỹ Xuyên của xã Vĩnh Yên sẽ gặp nguy hiểm và phải di dời đi nơi khác. Bên cạnh đó là các huyện Vĩnh Lộc, Thạch Thành, Bỉm Sơn và cả Tam Điệp của Ninh Bình cũng bị ảnh hưởng.

Ngay sau khi xuất hiện tình trạng sạt lở, nứt mái đê, thân đê sông Mã, Chi cục đê điều Thanh Hóa đã cho người túc trực 24/24 giờ tại vị trí có điểm nứt, sạt lở để sớm có biện pháp đối phó khi tình huống xấu xảy ra, đồng thời cảnh báo người dân không đi lại qua đoạn đê bị sạt lở này.

Không chỉ có xã Vĩnh Yên, ngay cả xã Vĩnh Hòa nhiều năm nay cũng xảy ra tình trạng sạt lở bờ đê sông Mã, khiến nhiều diện tích đất bãi sản xuất hoa màu của người dân 3 thôn Quang Biểu, Nghĩa Kỳ và Giang Đông bị cuốn ra sông, nhiều hộ dân phải di chuyển nơi ở do nước sông khoét sâu gần vào nhà và các công trình phụ.

Ông Phạm Văn Ngọc, Phó Chủ tịch UBND xã Vĩnh Hòa, cho biết: “Từ năm 2007 đến nay, hơn 84.000m2 đất ở và hoa màu của dân bị sông cuốn trôi, 11 hộ dân bị mất đất ở và 77 hộ dân khác đang sống trong nguy hiểm. Điểm sạt lở gần nhất cách nhà dân khoảng 8m. Vì vậy, 410 hộ dân trong xã đang lo lắng trước tình trạng sạt lở của bãi sông và tính mạng bị đe dọa”.

Lan Anh