Buôn lăng, mộ giả ở Lạng Sơn

Lẫn lộn thật, giả

UBND TP.Lạng Sơn đã có thông báo: "Khẳng định nghĩa trang nhân dân (NTND) khu B, P.Tam Thanh là của Nhà nước, do Nhà nước quản lý. Các hành vi quây đất lập khu mộ cho dòng họ, dòng tộc vượt quá diện tích cho phép đều là hành vi vi phạm", nhưng trên thực tế thì những vi phạm tại khu nghĩa trang này còn "quá đáng" hơn nhiều!

9h30 ngày 10/8, chúng tôi ghi nhận tại NTND khu B có hàng loạt lăng mộ kiên cố, hoành tráng và hàng loạt ngôi mộ giả chi chít mọc lên. Ông Chu Nga - Trưởng ban và 4 thành viên của Ban quản lý NTND khu B cho biết: Ban quản lý có quy định: Không thu tiền đất mai táng, cải táng mà chỉ thoả thuận với tang chủ thu lệ phí môi trường 50.000đ/mộ. Do quỹ đất nghĩa địa ngày càng thu hẹp, nên diện tích mai táng hiện nay quy định giảm từ 5m2/mộ xuống 3m2/mộ.

Quy định là vậy, nhưng trong đợt kiểm tra mới đây tại đồi B1 và B2 thì có 50 lăng mộ vi phạm quy định. Hành vi vi phạm hầu hết đều là xây cất lăng mộ với quy mô lớn, cả về diện tích lẫn chiều cao của lăng mộ; nhiều lăng mộ đã xây dựng xong trên diện tích hàng trăm mét vuông mà không có một ngôi mộ nào trong đó, đang chờ... thi hài để mai táng; một số lăng có 1 hoặc 2 mộ thật và có thêm hàng chục mộ giả lấp đầy khoảng trống trong lăng.

Điều đáng quan tâm là trước thời điểm tháng 8/2004, Phòng Tổ chức - lao động, xã hội TP.Lạng Sơn đã cấp cho nhiều hộ hàng chục, thậm chí hàng nghìn mét vuông đất tại NTND khu B. Sau đợt kiểm tra phát hiện các vi phạm về việc cấp đất sử dụng đất nghĩa địa quá quy định và không sử dụng đúng mục đích thì chưa đầy một tháng sau đó, phần đất trong và ngoài các lăng đã nhanh chóng xuất hiện hàng nghìn mộ giả được đắp đất như mộ thật.

Điển hình là hộ Nguyễn Thị Yên - nguyên Phó Chủ tịch UBND tỉnh "được cấp" 1.070m2 đất trong khu NTND khu B. Bà đã thuê mướn "cửu vạn" đắp 33 mộ giả nữa để giữ lấy đất đã bị ban quản lý bắt quả tang, lập biên bản vi phạm ngày 5.10.2004.

Theo ông Nguyễn Tài Sỹ - Chủ tịch UBND P.Tam Thanh, phường đã có ý kiến về những vi phạm của bà Yên, thì bà lý lẽ "từ trước đến nay chưa có văn bản pháp quy nào quy định việc đắp mộ giả là vi phạm". UBND P.Tam Thanh đã có báo cáo UBND TP về vấn đề này, nhưng chưa có hồi âm.

Lăng mộ giả, tiền thật

Khi chúng tôi đề cập đến các đối tượng xây lăng quá quy định, lập mộ giả để chiếm đất, để kinh doanh tại NTND khu B, ông Nguyễn Tài Sỹ không ngần ngại cho rằng, nhiều người là cán bộ đã và đang có quyền, có lực hoặc những người lắm tiền biết "lo xa" cho dòng họ, dòng tộc (!). Tuy nhiên, ông biết khá nhiều người, nhưng không thể tiết lộ cho nhà báo, vì vấn đề này rất tế nhị (!?).

"Phong trào" xây lăng, đắp mộ tại đây cũng đã mở ra nhiều dịch vụ, giải quyết nhiều việc làm cho "cửu vạn". Tại khối 10, P.Tam Thanh hình thành 11 hộ chuyên làm dịch vụ xây cất lăng, đắp mộ giả; đồng thời kéo theo hiện tượng tranh giành "công trình" để có việc làm. Các cuộc xô xát giữa những người xây lăng, đắp mộ trái quy định với ban quản lý cũng đã xảy ra.

Ai xử lý?

Hầu hết những vi phạm nói trên đều xảy ra trước thời điểm 1.9.2004. Trước tình hình bức xúc đó, UBND TP đã có thông báo kết luận giải quyết vướng mắc trong quản lý NTND khu B: "Đối với các khu lăng mộ không có mộ: Giao cho UBND P.Tam Thanh xác định đối tượng vi phạm, ra thông báo (có thời hạn) yêu cầu các hộ tự giác tháo dỡ, trả lại mặt bằng nguyên trạng. Nếu các hộ không chấp hành, phối hợp cùng với các cơ quan chức năng của TP lập biên bản vi phạm, báo cáo UBND TP xử lý theo quy định". Tuy nhiên, cho đến nay tình hình vẫn nguyên trạng. Ông Nguyễn Tài Sỹ cũng có quan điểm: UBND phường sẽ giải quyết những vi phạm nảy sinh từ thời điểm Phòng Tổ chức - lao động thương binh xã hội bàn giao cho UBND phường. Những vướng mắc trước đó do UBND TP giải quyết, bởi cấp dưới không có thẩm quyền bác bỏ, thu hồi quyết định của cấp trên.

Hiện tượng chiếm giữ đất tại nghĩa địa để kinh doanh đã và đang tác động bất bình thường trong quần chúng nhân dân. Việc xử lý những vi phạm trên cần có chính quyền cấp phường và TP cùng vào cuộc.

Theo Lao Động