Bộ Công an đề xuất xây dựng Luật Cảnh sát cơ động

Bộ Công an vừa công bố dự thảo Báo cáo đánh giá tác động của chính sách trong dự án Luật Cảnh sát cơ động để lấy ý kiến góp ý rộng rãi.

Theo Bộ Công an, sau 5 năm tổ chức thực hiện Pháp lệnh Cảnh sát cơ động số 08/2013 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2014) đã đạt được những kết quả tích cực. Sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền từ Trung ương đến địa phương và của nhân dân đối với Cảnh sát cơ động đã có nhiều chuyển biến lớn.

Giải quyết dứt điểm các vụ phức tạp, triệt phá hàng trăm chuyên án lớn

Báo cáo của Bộ Công an khẳng định, nước ta đang trong quá trình hội nhập và phát triển, bên cạnh những thuận lợi cũng xuất hiện nhiều nguy cơ gây mất ổn định, tác động mạnh mẽ đến nhiệm vụ bảo vệ an ninh, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội của Cảnh sát cơ động.

Điển hình như năm 2014, các thế lực thù địch, lôi kéo quần chúng nhân dân, công nhân đình công, biểu tình trái pháp luật, phá hoại tài sản, chống người thi hành công vụ tại các khu công nghiệp, khu kinh tế, khu chế xuất tại Bình Dương, Đồng Nai, Hà Tĩnh, TPHCM liên quan đến việc Trung Quốc hạ đặt giàn khoan Hải Dương 981 trên Biển Đông.

Năm 2016 - 2017 liên quan đến vấn đề môi trường biển do Công ty Formosa gây ra khiến hải sản chết hàng loạt tại một số tỉnh miền Trung, các thế lực thù địch, phản động đã gia tăng hoạt động chống phá, đẩy mạnh kích động biểu tình, gấy rối an ninh, trật tự tại các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình.

Đến năm 2018, các thế lực thù địch đã tuyên truyền xuyên tạc đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước kích động hàng ngàn người dân tại một số địa phương như Hà Nội, TPHCM, Bình Thuận... xuống đường biểu tình, gây rối, chống người thi hành công vụ, phản đối Quốc hội thông qua dự thảo Luật Đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt và dự thảo Luật An ninh mạng.

Gần đây nhất là vụ việc chống người thi hành công vụ, bắt giữ người trái pháp luật tại xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội… đã để lại nhiều hệ quả nghiêm trọng đối với tình hình an ninh, trật tự trong nước.

Bên cạnh đó, tình hình tội phạm hình sự ra tăng với tính chất nguy hiểm và đặc biệt nguy hiểm, đặc biệt là tội phạm ma túy ngày càng manh động, sẵn sàng sử dụng vũ khí nóng chống trả lực lượng thực thi nhiệm vụ…

“Cảnh sát cơ động đã tăng cường hàng nghìn cán bộ, chiến sĩ cùng vũ khí, trang bị, công cụ hỗ trợ, phương tiện ra quân giải quyết dứt điểm các vụ việc phức tạp, không để kéo dài; tham gia đấu tranh triệt phá hàng trăm chuyên án lớn; tăng cường hàng trăm nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ hỗ trợ hàng chục địa phương tuần tra, kiểm soát đảm bảo an ninh, trật tự trên các tuyến, địa bàn trọng điểm”- báo cáo cho hay.

Cảnh sát cơ động sẽ làm những gì?

Tuy nhiên, Bộ Công an khẳng định hiện nay văn bản quy phạm pháp luật cao nhất của lực lượng Cảnh sát cơ động mới là Pháp lệnh, chưa tương xứng với vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của lực lượng này.

Do vậy, Bộ Công an cho rằng pháp luật về Cảnh sát cơ động cần được hoàn thiện để tạo hành lang pháp lý, bảo đảm hoạt động cho Cảnh sát cơ động. Pháp lệnh Cảnh sát cơ động năm 2013 đã trở nên bất cập, đặt ra yêu cầu cấp thiết phải xây dựng Luật Cảnh sát cơ động.

“Việc quy định đầy đủ hoạt động của Cảnh sát cơ động trong văn bản luật sẽ tạo lập cơ sở pháp lý vững chắc cho mọi hoạt động của Cảnh sát cơ động, đảm bảo tuân thủ quy định của Hiến pháp năm 2013, đảm bảo tính thống nhất của hệ thống pháp luật quốc gia cũng như pháp luật quốc tế trong các hoạt động như: Quyền huy động người, phương tiện; quyền trưng mua, trưng dụng tài sản của cá nhân, tổ chức; quyền sử dụng vũ khí, nổ súng; quyền truy đuổi, cưỡng chế…”-báo cáo của Bộ Công an phân tích.

Trên cơ sở các quy định của luật, Cảnh sát cơ động sẽ tăng cường các hoạt động tuần tra, kiểm soát, đấu tranh phòng, chống tội phạm, đảm bảo an ninh, trật tự. Đồng thời, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

Phân định rõ phạm vi, nhiệm vụ và hoạt động cũng như vai trò, trách nhiệm của Cảnh sát cơ động là lực lượng nòng cốt thực hiện biện pháp vũ trang bảo vệ an ninh, giữ gìn trật tự, an toàn xã hội.

Ngoài việc giải quyết các vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự như tập trung đông người gây rối an ninh, trật tự, biểu tình, bạo loạn chống người thi hành công vụ…, Cảnh sát cơ động có nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát trên các tuyến, địa bàn trọng điểm nhằm phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hành vi vi phạm pháp luật, có thể phân biệt rõ ràng với chức năng, nhiệm vụ của lực lượng Cảnh sát giao thông.

Bên cạnh đó, việc quy định rõ các trường hợp Cảnh sát cơ động được nổ súng trong giải quyết các vụ việc phức tạp về an ninh, trật tự; chống khủng bố, giải cứu con tin; tuần tra, kiểm soát và bảo vệ mục tiêu là hết sức cần thiết, tạo cơ sở, pháp lý thuận lợi cho Cảnh sát cơ động thực hiện nhiệm vụ.

“Việc quy định thống nhất, đồng bộ giữa chức năng, nhiệm vụ, tổ chức và hoạt động của Cảnh sát cơ động phù hợp với xu hướng phát triển của thế giới hiện đại, tạo được sự đồng tình, ủng hộ của các quốc gia tiến bộ trên thế giới, đảm bảo nguyên tắc tôn trọng luật pháp quốc tế; đặc biệt là sử dụng các biện pháp hòa bình và không sử dụng lực lượng quân sự trong giải quyết các vụ việc tập trung đông người gây rối an ninh, trật tự, biểu tình, bạo loạn, chống người thi hành công vụ”- báo cáo của Bộ Công an cho hay.

Thế Kha