Ai chịu trách nhiệm trong vụ cháy 14 người chết ở Hà Nội?

Rạng sáng 24/5, vụ hỏa hoạn nghiêm trọng xảy ra tại phố Trung Kính (quận Cầu Giấy, TP Hà Nội) khiến 14 người tử vong và 3 người khác bị thương.

Trao đổi với phóng viên Dân trí, luật sư Hà Thị Khuyên (Trưởng Văn phòng Luật sư Nhân Chính) cho biết, thời gian qua cả nước, đặc biệt là Hà Nội và TPHCM, liên tiếp xảy ra các vụ cháy lớn gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, không những thiệt hại lớn về tài sản mà có tới hàng chục người thiệt mạng, hậu quả hết sức tang thương.

"Đây là thực trạng hết sức báo động trước tình trạng vi phạm các quy định về phòng cháy chữa cháy thời gian qua", luật sư nói và nhận định nguyên nhân gốc rễ có thể đến từ hệ thống hạ tầng, xây dựng, giao thông khi cấp phép xây dựng không tuân thủ kỹ thuật phòng cháy chữa cháy; nhà trong ngõ ngách di chuyển khó khăn... nhưng vẫn được cấp phép xây dựng rất cao; không có hệ thống phòng cháy chữa cháy.

Ngoài ra, luật sư cho rằng những hoạt động kinh doanh (kinh doanh xe đạp điện) phải bắt buộc đảm bảo phòng cháy chữa cháy nhưng không được kiểm soát tốt…

"Còn nguyên nhân hiện hữu trực tiếp hằng ngày là ý thức phòng cháy chữa cháy, sự bất cẩn trong sinh hoạt, trong công việc trong quản lý nguồn nhiệt… của một bộ phận người đang sử dụng, vận hành cơ sở, địa điểm, công trình dẫn tới cháy nổ", bà Khuyên cho hay.

Trong vụ việc này, theo luật sư Khuyên, bước đầu cơ quan chức năng sẽ tổ chức khám nghiệm hiện trường, thu thập chứng cứ để xác định nguyên nhân của vụ cháy, xác định trách nhiệm của các bên liên quan.

"Cơ quan điều tra sẽ xem công trình nhà ở riêng lẻ này do ai làm chủ sở hữu, sử dụng vào mục đích gì; trong căn nhà có được trang bị đầy đủ hệ thống phòng cháy chữa cháy không; tại thời điểm cháy nếu có hệ thống phòng cháy chữa cháy thì hệ thống này có hoạt động không; thời điểm cháy có ai phát hiện và ứng cứu kịp thời không...", luật sư Khuyên nói.

Trưởng Văn phòng luật sư Nhân Chính cho rằng trách nhiệm sẽ thuộc về chủ sở hữu công trình nhà ở này. Sai phạm có thể là công trình đưa vào sử dụng không đảm bảo điều kiện phòng cháy chữa cháy, hoặc cơ quan chức năng đã khuyến cáo nguy cơ cháy nổ nhưng chủ sở hữu không khắc phục và vẫn tiếp tục cho các bên thuê, tiếp tục kinh doanh khi không đảm bảo điều kiện phòng cháy chữa cháy.

Đồng quan điểm với bà Khuyên, luật sư Nguyễn Văn Đồng (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết, nếu đủ yếu tố cấu thành tội phạm, chủ sở hữu công trình vi phạm sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội vi phạm quy định về phòng cháy chữa cháy, quy định tại Điều 313 Bộ luật Hình sự 2015.

Theo luật sư Đồng, với hậu quả là 14 người chết, người vi phạm sẽ phải đối mặt khung hình phạt từ 7 năm đến 12 năm tù.

Ngoài trách nhiệm hình sự, luật sư Đồng cho hay, người vi phạm còn phải thực hiện trách nhiệm bồi thường cho gia đình các nạn nhân bị thiệt mạng, bồi thường cho các nạn nhân bị thương theo quy định tại Điều 590, 591 Bộ luật Dân sự năm 2015.

Chủ tịch Hà Nội yêu cầu làm rõ trách nhiệm

Nội dung được nêu trong văn bản chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh ban hành ngày 24/5 về việc giải quyết, khắc phục hậu quả vụ cháy tại số 1 ngõ 43/98/31, phố Trung Kính (phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy), khiến 14 người tử vong. 

Theo đó, Chủ tịch UBND TP Hà Nội giao Giám đốc Công an TP chủ trì, phối hợp với Chủ tịch UBND quận Cầu Giấy và các đơn vị liên quan tập trung khắc phục hậu quả, khẩn trương điều tra, làm rõ nguyên nhân vụ cháy, làm rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân, xử lý theo quy định pháp luật (nếu có).

Giám đốc Sở Lao động - Thương binh và Xã hội phối hợp với Chủ tịch UBND quận Cầu Giấy và các đơn vị liên quan, tổ chức thăm hỏi, động viên, hỗ trợ vật chất, tinh thần gia đình người bị nạn với mức 50 triệu đồng đối với người tử vong, 30 triệu đồng đối với người bị thương.

Các đơn vị liên quan như Sở Y tế, Công an TP, Chủ tịch UBND quận Cầu Giấy theo chức năng, nhiệm vụ được giao, chăm sóc, cứu chữa người bị thương, đảm bảo vệ sinh, môi trường tại khu vực xảy ra vụ cháy; báo cáo Thường trực Thành ủy, Chủ tịch UBND TP chỉ đạo những vấn đề vượt thẩm quyền theo quy định.

Sáng cùng ngày, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh, Thứ trưởng điều hành Bộ Công an Trần Quốc Tỏ, cùng lãnh đạo bộ ngành, quận liên quan đã có mặt tại hiện trường và hội ý nhanh tại UBND phường Trung Hòa để chỉ đạo công tác chữa cháy, cứu nạn, cứu hộ.