Cô dâu 71 tuổi, đã sao?

Nếu ở phương Tây, chuyện người già bước thêm bước nữa chẳng có gì để bàn tán, thì ở các nước phương Đông chuyện này vẫn còn là điều nghịch nhĩ với số đông. Đã có những điều tra xã hội học cho thấy, ở Việt Nam người trên 50 tuổi rất ngại kết hôn lần nữa, do con cái của họ ích kỷ, do quan niệm lạc hậu của xã hội, và do tâm lý e sợ của chính người già. Nhiều người con đã quen được cha mẹ thương yêu, chiều chuộng, nên sợ cha hay mẹ có người mới sẽ quên mình. Họ không biết tình yêu nam nữ và tình cảm cha mẹ với con cái không hề loại trừ nhau.

Nguyên nhân thứ hai khiến nhiều mối tình già tan vỡ là quan niệm cũ kỹ của xã hội cho rằng các ông già, bà cả mà kết hôn là trái thuần phong mỹ tục. Thật ra, mức sống của người dân hiện đã cao hơn xưa, chế độ dinh dưỡng đầy đủ, dân trí cao, nên nhu cầu tình yêu, tình dục cũng kéo dài hơn trước. Tâm lý e sợ của người trong cuộc cũng là nguyên nhân khiến nhiều người già bỏ lỡ cơ hội tìm bạn đời. Một số người cố dập tắt, xua đuổi, không muốn nhìn nhận tình cảm của mình. Có người an phận, tự chụp cho mình cái mũ tuổi già, dù trái tim chưa già. Họ giấu mình trong những bộ quần áo tối màu, sống lặng lẽ, tránh xa người khác phái, xem yêu đương là một thứ tội lỗi. Tâm lý hy sinh mọi thứ, kể cả hạnh phúc riêng tư cho con đã ăn sâu vào những người làm cha mẹ, nhất là phụ nữ.

Nhiều người con còn lo sợ người già tái hôn sẽ làm nảy sinh phiền phức trong phân chia gia sản, sợ phải chăm sóc thêm một người cao tuổi… Những lo lắng ấy không có gì sai, nhưng vẫn không thể là lý do ngăn cản hôn nhân người già!

Tình yêu không phải đặc quyền tuổi trẻ

Ở tuổi nào, con người ta cũng cần có tình yêu. Nhu cầu được yêu thương, có bạn đời để chia sẻ tình cảm là chính đáng của mọi người. Người già vẫn có quyền yêu, kết hôn, miễn hợp pháp và không xâm hại tới đạo lý. Luật Hôn nhân gia đình Việt Nam hiện hành chỉ quy định độ tuổi thấp nhất để kết hôn (nam 20, nữ 18 tuổi), chứ không quy định tuổi tối đa. Về chuyện tài sản, hai bên kết hôn có thể thoả thuận riêng theo pháp luật dân sự. Việc ngăn cản kết hôn với người có đủ điều kiện kết hôn là vi phạm pháp luật, có thể bị xử phạt!

Mặt khác, thuần phong mỹ tục của người Việt mang tính nhân văn rất cao và thể hiện sự trân trọng tình yêu, hạnh phúc của mọi người, không hề có sự kỳ thị, bài xích làm tổn thương người khác, cũng không xâm hại quyền yêu thương của bất kỳ ai. Chính vì vậy, thái độ ném đá của dư luận vào nhu cầu kết hôn của người già là đi ngược bản chất vốn có của thuần phong mỹ tục Việt Nam.

Thay vì phản đối, hãy cảm thông

Tình yêu có tác động tích cực tới sức khoẻ, tuổi thọ, khả năng lao động sáng tạo của con người, đặc biệt giúp giải toả về mặt tâm lý, tinh thần đối với người già. Nỗi sợ thường trực ở người về già là sự cô đơn, những người già độc thân thường xuyên rơi vào trạng thái trầm cảm, stress vì không có ai chia sẻ tâm tư. Việc người già lấy nhau là tạo điều kiện cho hai bên chăm sóc nhau dưới danh nghĩa vợ chồng, sẽ quý hơn nhiều so với các mối quan hệ khác như con cháu, bạn bè, xóm làng... Những lợi ích này không chỉ làm tăng chất lượng sống của người già mà còn kéo theo nhiều lợi ích khác cho con cháu, như đỡ vất vả khi ông bà có đôi, ông bà vui cuộc sống gia đình sẽ thoải mái, dễ chịu...

Chính vì vậy, con cái không nên cản trở cha mẹ đi bước nữa, mà nên có thái độ cảm thông, đừng quá khắt khe khi gia đình có thêm thành viên mới. Có thể góp ý, tư vấn thêm để người già cân nhắc những rủi ro từ việc kết hôn của họ như khó hoà hợp với nhau do ít nhiều vẫn còn thói quen, tình cảm, sự quan tâm với người xưa; có thể bị lừa gạt tiền bạc… Còn về phía dư luận, nên mở dần suy nghĩ của mình, xem việc những người lớn tuổi tìm đến nhau là một nhu cầu tình cảm bình thường. Chỉ cần đủ điều kiện kết hôn theo quy định của pháp luật là họ có quyền kết hôn, và xã hội có trách nhiệm tôn trọng cuộc hôn nhân đó. Đừng hỏi vì sao đã bảy, tám chục tuổi mà còn kết hôn. Người già không có nghĩa vụ phải trả lời câu hỏi ấy!

Theo ThS xã hội học Nguyễn Tuấn Duy
SGTT