Khu vực phía Đông TPHCM: Y tế và giáo dục từng bước đáp ứng yêu cầu
(Dân trí) - Việc sáp nhập tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vào TPHCM từ ngày 1/7 tạo ra thay đổi lớn. Các phường, xã, đặc khu mới đang triển khai nhiều giải pháp trong lĩnh vực y tế và giáo dục, hướng đến phục vụ người dân tốt hơn.
Nền tảng trước sáp nhập
Giai đoạn 2021-2025, chính quyền Bà Rịa - Vũng Tàu (cũ) đã ban hành nhiều nghị quyết mang tính nhân văn, đặt con người vào trung tâm mọi quyết sách.
Một trong những chính sách nổi bật nhất là miễn 100% học phí cho toàn bộ học sinh công lập từ mầm non đến THPT, đảm bảo mọi trẻ em đều có cơ hội học tập bình đẳng.
Chính sách này không đơn lẻ mà được triển khai đồng bộ với các hỗ trợ khác như hỗ trợ tiền ăn cho học sinh dân tộc nội trú, hỗ trợ giáo viên tổ chức bán trú, cấp kinh phí cho các trường mầm non tư thục tại khu công nghiệp, đồng thời giảm 50% phí bảo hiểm y tế cho học sinh.
Từ đó, giáo dục không chỉ được nhìn nhận như "quốc sách" mà thực sự trở thành điểm tựa nâng tầm chất lượng sống người dân trong vùng.
Trước sáp nhập, hệ thống cơ sở vật chất ngành y tế cũng đã cơ bản được hoàn chỉnh ở cả ba tuyến. Tuyến tỉnh có 13 cơ sở, tuyến huyện có 8 trung tâm y tế, và tuyến cơ sở có 82 trạm y tế xã, phường, thị trấn.

Ngoài ra, có khoảng 2.102 cơ sở hành nghề y dược tư nhân phát triển mạnh, bao gồm 945 cơ sở y tế tư nhân và 1.157 cơ sở hành nghề dược tư nhân. Đội ngũ nhân lực y tế đã được bổ sung và tăng cường đều đặn qua các năm, với tổng số nhân lực toàn ngành đạt 4.802 người vào năm 2022, tăng gần 2,4 lần so với con số 2.035 người vào năm 2010.
Tỷ lệ bác sĩ/10.000 dân đã tăng gần gấp đôi từ 4,72 (năm 2010) lên 9,3 (năm 2022), cho thấy nỗ lực phát triển đáng kể và năng lực y tế của địa phương đang cải thiện và dần tiệm cận với mặt bằng chung của vùng Đông Nam Bộ. Tương tự, tỷ lệ dược sĩ đại học/10.000 dân tăng từ 0,29 lên 2,62 và điều dưỡng/10.000 dân tăng từ 6,3 lên 12,49 trong cùng giai đoạn.
Quyết tâm nâng cao chất lượng y tế của phường xã mới
Chiều 19/9, Sở Y tế TPHCM đã phối hợp với UBND phường Vũng Tàu tổ chức hội nghị trao đổi, thống nhất quy hoạch y tế.
Ông Nguyễn Tấn Bản, Bí thư phường Vũng Tàu, đồng thời là nguyên Giám đốc Sở Y tế Bà Rịa - Vũng Tàu, cho biết sau khi sáp nhập với TPHCM, người dân rất mong được thụ hưởng những tiến bộ của ngành y tế thành phố. Cùng với đó, việc phát triển y tế gắn với du lịch sẽ giúp địa phương phát huy tối đa tiềm năng.
Ngay tại hội nghị, 5 bệnh viện tuyến cuối của TPHCM đã xung phong mở cơ sở tại Vũng Tàu để phát triển du lịch y tế.

Trước đó, ngày 5/8, UBND phường Vũng Tàu (TPHCM) tổ chức công bố đồ án quy hoạch Bệnh viện Trung tâm Vũng Tàu. Đồ án quy hoạch chi tiết rút gọn Bệnh viện Trung tâm Vũng Tàu (khu vực Bệnh viện Lê Lợi cũ) trên diện tích khoảng 1,96ha. Bệnh viện mới theo quy hoạch có quy mô 196 giường bệnh, gồm 5 tầng nổi và 1 tầng hầm, với các khối chức năng như bệnh viện, dịch vụ y tế, nhà xe, hạ tầng kỹ thuật, cây xanh và giao thông nội khu.
Theo UBND phường Vũng Tàu, việc công khai quy hoạch là bước đi cần thiết nhằm minh bạch hóa thông tin, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và nhà đầu tư tiếp cận định hướng phát triển không gian đô thị, đồng thời góp phần thúc đẩy quá trình phát triển đồng bộ, bền vững cho Vũng Tàu trong tương lai.
Ở phường Tam Thắng, mạng lưới trạm y tế cơ sở duy trì hoạt động khám chữa bệnh ban đầu, chăm sóc sức khỏe bà mẹ trẻ em, tiêm chủng và quản lý bệnh mãn tính. Chính quyền địa phương phối hợp với Sở Y tế TPHCM tăng cường nhân lực y tế, nhất là bác sĩ chuyên khoa, đồng thời kết nối người dân với các bệnh viện tuyến trên.
Phường Bà Rịa cũng tiếp tục khai thác lợi thế khi có nhiều cơ sở y tế quy mô lớn từ trước, trong đó có Bệnh viện Bà Rịa với năng lực điều trị đa khoa và chuyên khoa. Sau khi sáp nhập, bệnh viện này được bổ sung nguồn lực từ thành phố, từng bước triển khai các kỹ thuật cao.
Tại các xã xa trung tâm như Xuyên Mộc, Hồ Tràm, nhu cầu chăm sóc sức khỏe cộng đồng tăng khi dân số phân tán trên địa bàn rộng. Hệ thống y tế cơ sở được củng cố với các trạm y tế liên xã, mô hình bác sĩ gia đình và dịch vụ y tế lưu động. Người dân có thể tiếp cận dịch vụ từ xa thông qua hệ thống tư vấn trực tuyến, giảm áp lực di chuyển đến trung tâm thành phố.
Đặc khu Côn Đảo có đặc thù cách xa đất liền nên các chương trình y tế ưu tiên củng cố hệ thống cấp cứu, vận chuyển bệnh nhân bằng đường hàng không và đường biển. Bệnh viện Côn Đảo được trang bị thêm thiết bị chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm cơ bản và có sự hỗ trợ thường xuyên từ đội ngũ bác sĩ của TPHCM.
Giáo dục đáp ứng nhu cầu hội nhập
Cùng với y tế, giáo dục tại các địa phương mới sau sáp nhập được quan tâm phát triển. Ở phường Vũng Tàu, hệ thống trường phổ thông tiếp tục được đầu tư, nâng cấp. Chương trình học theo chuẩn thành phố. Trường cao đẳng và dạy nghề tại đây mở rộng quy mô, đào tạo ngành nghề gắn với dịch vụ cảng biển, du lịch và logistics.
Phường Tam Thắng chú trọng phát triển hệ thống trường mầm non, tiểu học và trung học cơ sở. Các chương trình giáo dục nghề nghiệp được mở tại trung tâm dạy nghề, tập trung vào các ngành công nghiệp và dịch vụ địa phương.

Phường Bà Rịa có lợi thế là trung tâm hành chính cũ của tỉnh, tập trung nhiều trường trung học phổ thông, trường chuyên, cùng cơ sở đào tạo nghề. Sau khi sáp nhập, các cơ sở này được đưa vào hệ thống chung của TPHCM, từ đó mở rộng hợp tác với các trường đại học, cao đẳng trong thành phố để tổ chức chương trình liên kết đào tạo.
Đặc khu Côn Đảo cũng chú trọng đảm bảo điều kiện học tập cho học sinh trên đảo. Các trường học được đầu tư xây dựng mới, đặc biệt ở bậc phổ thông. Chương trình dạy học trực tuyến được triển khai để kết nối học sinh với giáo viên và trường học tại TPHCM, giúp khắc phục hạn chế về nhân lực giảng dạy.
Những thay đổi về tổ chức hành chính từ ngày 1/7 đã đặt ra yêu cầu mới cho công tác y tế và giáo dục ở các phường, xã, đặc khu thuộc Bà Rịa - Vũng Tàu cũ. Với sự đầu tư từ TPHCM, hệ thống cơ sở vật chất và nhân lực đang từng bước được bổ sung, đáp ứng cơ bản nhu cầu của người dân, đồng thời hướng đến xây dựng nền y tế và giáo dục hiện đại, hội nhập, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của vùng.
Sự kiện sáp nhập tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vào TPHCM tạo điều kiện để các địa phương mới có cơ hội tiếp cận nguồn lực lớn hơn trong lĩnh vực y tế và giáo dục. Chính quyền thành phố đặt mục tiêu phát triển đồng bộ mạng lưới cơ sở giáo dục, từ mầm non đến giáo dục nghề nghiệp, đáp ứng yêu cầu đào tạo nhân lực chất lượng cao.