Đề xuất thu phí vào trung tâm thành phố để hạn chế phương tiện
(Dân trí) - Để kiểm soát phương tiện cá nhân, Phó Giám đốc Học viện Chiến lược, Bồi dưỡng cán bộ xây dựng Lê Văn Đạt đề xuất nghiên cứu thu phí vào khu vực trung tâm thành phố.
Quan điểm trên được ông Lê Văn Đạt, Phó Giám đốc Học viện Chiến lược, Bồi dưỡng cán bộ xây dựng (Bộ Xây dựng) đưa ra tại diễn đàn “Năng lượng xanh - Thành phố sạch” do Bộ Nông nghiệp và Môi trường tổ chức sáng 7/11.
Ông Đạt nhấn mạnh cần đồng bộ nhiều nhóm giải pháp về cơ chế đầu tư, tài chính, kiểm soát phương tiện cá nhân và hỗ trợ người dân.

Ông Lê Văn Đạt, Phó Giám đốc Học viện Chiến lược, bồi dưỡng cán bộ xây dựng, Bộ Xây dựng (Ảnh: Tùng Đinh).
Trong đó, về cơ chế đầu tư, ông Đạt cho rằng cần áp dụng linh hoạt mô hình PPP trong xây dựng và vận hành hệ thống đường sắt đô thị, xe buýt cũng như ban hành chính sách ưu đãi đầu tư phát triển tuyến buýt đường thủy sử dụng năng lượng xanh. Nhà nước cần có cơ chế chia sẻ rủi ro doanh thu từ bán vé với doanh nghiệp vận hành, phù hợp với điều kiện từng địa phương.
Trạm sạc điện cho xe buýt nên được xem là một phần của kết cấu hạ tầng giao thông, cho phép xây dựng tại các điểm đầu - cuối tuyến, theo đề xuất của ông Đạt.
Đi liền với đó, cần xây dựng cơ chế đấu thầu, đặt hàng rõ ràng cho hoạt động đầu tư, khai thác hạ tầng trạm sạc và quy định thời gian hợp đồng phù hợp với niên hạn sử dụng phương tiện.
Tính đến cuối năm 2023, Việt Nam có khoảng 5,2 triệu ô tô và gần 75 triệu xe máy đang lưu hành. Tuy nhiên, số lượng này đang có xu hướng tăng, đặc biệt là ô tô.
Ông Đạt cũng đề xuất giảm 50% thuế thu nhập doanh nghiệp trong 5 năm đầu cho doanh nghiệp đầu tư, kinh doanh trạm sạc điện xe buýt; hỗ trợ lãi suất vốn vay cho dự án đầu tư hạ tầng và phương tiện giao thông công cộng sử dụng năng lượng sạch. Đồng thời ưu tiên bố trí ngân sách nhà nước hỗ trợ hoạt động khai thác, vận hành vận tải hành khách công cộng.
Để kiểm soát phương tiện cá nhân, ông Đạt đề nghị nghiên cứu thu phí vào khu vực trung tâm thành phố, áp dụng hạn ngạch với ô tô, xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Tính đến cuối năm 2023, Việt Nam có khoảng 5,2 triệu ô tô (Ảnh: Hữu Nghị).
“Nghiên cứu tổ chức thực hiện thu phí vào khu vực trung tâm thành phố (vành đai 1, vành đai 2) đối với các phương tiện kinh doanh vận tải sử dụng nhiên liệu hoá thạch, phương tiện kinh doanh vận tải có biển kiểm soát đăng ký ở địa phương khác hoạt động trên địa bàn”, ông Đạt đề xuất.
Cùng với đó, Nhà nước nên xây dựng chính sách miễn, giảm thuế cho nhà đầu tư dịch vụ cho thuê xe máy điện, xe đạp điện, xe đạp, nhất là ở các khu phát thải thấp. Tổ chức phát triển xe buýt cỡ nhỏ để người dân tiếp cận dễ hơn; ứng dụng công nghệ thông tin tối ưu hóa mạng lưới tuyến và nâng cao chất.
Những trụ cột quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu “thành phố sạch”
Tại diễn đàn, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành nhấn mạnh trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với thách thức nghiêm trọng của biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và suy giảm tài nguyên, lựa chọn con đường phát triển xanh và chuyển dịch sang năng lượng sạch trở thành xu thế tất yếu của các quốc gia.
Việt Nam nhận thức sâu sắc tầm quan trọng của vấn đề nên đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách lớn, thể hiện quyết tâm chính trị mạnh mẽ trong kiểm soát ô nhiễm, bảo vệ môi trường và thúc đẩy phát triển năng lượng xanh, nền tảng cho kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, carbon thấp.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Lê Công Thành phát biểu tại diễn đàn (Ảnh: Tùng Đinh).
Theo Thứ trưởng Thành, việc sử dụng năng lượng sạch, nhiên liệu sạch và phát triển giao thông xanh không còn là xu hướng tương lai, mà là nhiệm vụ của hiện tại.
Ở các đô thị lớn như Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, kiểm soát khí thải giao thông, phát triển hạ tầng năng lượng sạch và nâng cao tiêu chuẩn môi trường đô thị là những trụ cột quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu “thành phố sạch”.
Thứ trưởng Lê Công Thành kêu gọi sự chung tay của toàn dân, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế và cơ quan quản lý cùng hành động, đổi mới và đầu tư cho tương lai năng lượng xanh của đất nước.
“Với quyết tâm chính trị cao và sự đồng hành của toàn xã hội, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng những đô thị thực sự xanh, sạch, đáng sống, nơi con người được hít thở bầu không khí trong lành, sống trong môi trường an toàn và thịnh vượng", ông Thành kỳ vọng.
Ô nhiễm không khí là vấn đề nghiêm trọng tại Việt Nam
Nhấn mạnh ô nhiễm không khí là vấn đề nghiêm trọng tại Việt Nam, ông Trương Mạnh Tuấn, Phó Trưởng phòng Quản lý chất lượng môi trường (Cục Môi trường, Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho biết ô nhiễm tập trung chủ yếu ở hai vùng kinh tế trọng điểm gồm: Hà Nội và các tỉnh lân cận phía Bắc; TPHCM và khu vực phụ cận phía Nam.
Kết quả quan trắc cho thấy, ô nhiễm tập trung vào bụi và bụi mịn (PM2.5), diễn ra theo chu kỳ từ tháng 10 đến tháng 4 hàng năm, tại các điểm có mật độ giao thông cao và nhiều cơ sở sản xuất. Nguồn phát sinh chính đến từ hoạt động giao thông, xây dựng, công nghiệp, đốt rác và dân sinh.
Để kiểm soát khí thải, theo ông Tuấn, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang xây dựng dự thảo lộ trình áp dụng quy chuẩn khí thải đối với mô tô, xe gắn máy lưu hành tại Việt Nam.
Trong đó, Hà Nội và TPHCM sẽ được siết chặt, có thể thực hiện bắt đầu từ ngày 1/7/2027. Các đô thị khác như Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ và Huế triển khai từ ngày 1/7/2028; các tỉnh, thành còn lại áp dụng quy chuẩn khí thải từ 1/7/2030.
“Việc ban hành tiêu chuẩn và lộ trình cụ thể sẽ giúp định hướng cho người dân, doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách, góp phần giảm phát thải và thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang phương tiện sử dụng điện, năng lượng sạch”, ông Tuấn thông tin.











