Các di tích lịch sử khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu mang giá trị văn hóa lớn

Nhiều di tích lịch sử giá trị giáo dục

Trong hàng trăm di tích lịch sử, Bà Rịa - Vũng Tàu sở hữu nhiều điểm đến nổi bật như đền thờ Võ Thị Sáu, nhà tù Côn Đảo, khu căn cứ Minh Đạm… Đây là những “địa chỉ đỏ” không chỉ lưu giữ những dấu vết thăng trầm của thời đại, mang nặng ký ức lịch sử mà còn là địa điểm thu hút hàng nghìn lượt khách đến tham quan, học tập và nghiên cứu.

Côn Đảo là vùng đất đặc biệt với huyền thoại về chị Võ Thị Sáu. Tại xã Đất Đỏ (TPHCM), du khách có thể ghé thăm đền thờ Võ Thị Sáu, nơi có tượng Võ Thị Sáu cao 7m, được đúc bằng đồng, dựa trên tư thế ung dung khi ra pháp trường của “cô Sáu”.

Bức tượng được đặt ở nơi thoáng mát, khắp nơi ngát hương của muôn hoa, từ ngọc lan, lekima tới hoa sứ. Tại khu đền thờ Võ Thị Sáu, du khách có thể tới phúng viếng, tham quan, chiêm ngưỡng hiện vật và tìm hiểu về cuộc đời của nữ anh hùng này.

Ngoài mộ Võ Thị Sáu, du khách đến Côn Đảo không thể bỏ qua di tích nhà tù Côn Đảo. Sau bộ phim về nhà tù Côn Đảo vừa phát hành, du khách có xu hướng tìm hiểu và tham quan di tích nhà tù này tăng mạnh.

Đây là một di tích quốc gia đặc biệt, được xếp hạng vào năm 2012. Tới nhà tù này, du khách sẽ hiểu thêm nhiều về những gì các chiến sĩ đã phải trải qua trong thời kỳ kháng chiến. Nhà tù này vốn được thực dân Pháp xây để giam giữ tù nhân đặc biệt nguy hiểm.

Nổi tiếng nhất khu nhà tù Côn Đảo là các chuồng cọp, khu biệt giam khắc nghiệt nhất với phòng giam chỉ rộng khoảng 5m2. Người tù bị còng chân, nằm dưới nền xi măng ẩm thấp, không gian chật hẹp, thiếu vệ sinh.

Những di tích cách mạng trên núi Dinh, Minh Đạm

Trong 2 cuộc kháng chiến chống Pháp và Mỹ, khu vực Bà Rịa được xem là cái nôi của cách mạng với nhiều căn cứ, địa điểm che chở bộ đội.

Trong đó, khu vực núi Dinh nằm cạnh quốc lộ 51 từng là cơ sở cách mạng nổi tiếng. Vào năm 1993, địa điểm này đã được công nhận là Di tích Lịch sử Văn hóa cấp quốc gia. Gần đây, nhiều du khách tìm đến núi Dinh để trải nghiệm du lịch sinh thái, tận hưởng cảnh đẹp thiên nhiên và cảm giác thư thái.

Ở núi Dinh, du khách có thể tìm thấy hơn 100 ngôi chùa. Nổi tiếng nhất là chùa cổ Tổ Đình Linh Sơn với tuổi đời khoảng 300 năm. Một hoạt động khác cũng được ưa thích ở núi Dinh là phượt núi để trải nghiệm tắm suối Tiên. 

Ngoài núi Dinh, căn cứ Minh Đạm nằm trên địa bàn huyện Long Đất (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu cũ) từng là nơi cơ quan thường vụ Huyện ủy Long Đất hoạt động để lãnh đạo phong trào kháng chiến trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp và Mỹ.

Núi Minh Đạm dài 8km, cao 355m, ba mặt giáp biển, do nhiều ngọn núi hợp thành; ban đầu được gọi là dãy Châu Viên, Châu Long.

Tên gọi căn cứ Minh Đạm được hình thành cuối năm 1948, được đặt theo tên của nguyên Bí thư và Phó Bí thư Huyện ủy Long Điền - ông Bùi Công Minh và ông Mạc Thanh Đạm.

Để tưởng nhớ hai vị lãnh đạo và khích lệ phong trào kháng chiến, Tỉnh ủy Bà Rịa - Long Khánh (cũ) quyết định lấy tên hai người đặt tên cho khu căn cứ kháng chiến này. Năm 1993, căn cứ Minh Đạm được xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia.

Tham gia tour khám phá khu căn cứ Minh Đạm, du khách còn được học nhiều kỹ năng thú vị như tạo ra lửa từ củi khô, nấu cơm ống tre, leo trèo… Xuyên suốt hành trình, du khách phải vượt qua những con đường nhỏ, hẹp, nhiều cầu gỗ. Đỉnh núi là địa điểm phù hợp để ngắm toàn cảnh biển Phước Hải. 

Cũng tại Bà Rịa, địa đạo Long Phước (xã Long Phước, thành phố Bà Rịa cũ) có vị trí chiến lược về quân sự và giao thông, đồng thời là đầu mối căn cứ địa cách mạng của tỉnh Bà Rịa - Long Khánh (cũ). Vì thế, nơi đây thường xảy ra những vụ tranh chấp địa bàn quyết liệt giữa ta và địch.

Năm 1948, để bảo toàn lực lượng, củng cố phong trào cách mạng và đảm bảo tính mạng, tài sản của nhân dân, quân và dân Long Phước đã phát triển hệ thống địa đạo ở 5 ấp, nối với nhau bởi đường xương sống, có hầm bí mật chứa lương thực dự trữ và các công sự chiến đấu.

Đường xương sống cách mặt đất 2-3m, lòng địa đạo cao 1,5-1,6m, rộng 0,6-0,7m nên có thể đi lại, vận chuyển vũ khí, lương thực dễ dàng. Suốt hai cuộc kháng chiến, quân và dân Long Phước đã đào được tổng số 3.600m địa đạo. Năm 1990, địa đạo Long Phước được xếp hạng Di tích quốc gia. 

Hiện nay khu vực Bà Rịa - Vũng Tàu có 219 di tích, trong đó, có 49 di tích lịch sử văn hóa được công nhận, gồm 1 di tích quốc gia đặc biệt, 29 di tích quốc gia và 19 di tích cấp tỉnh hiện diện trải đều tại 9 đơn vị hành chính của tỉnh.

Hầu hết các di tích lịch sử văn hóa đều có khả năng khai thác phục vụ tham quan du lịch, hành hương, là cơ hội để vừa phát huy, vừa thu hút nhân dân và du khách đến tham gia lễ hội, khám phá di tích.