WHO điều tra báo cáo nói Covid-19 lây lan ngoài Trung Quốc từ tháng 10/2019

Reuters đưa tin, WHO đã yêu cầu xét nghiệm lại các mẫu thử thu thập từ một nghiên cứu được thực hiện ở Italia. Thử nghiệm này đã đặt ra một khả năng rằng virus SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19 có thể đã xuất hiện bên ngoài Trung Quốc từ tháng 10/2019.

Thông tin này được công bố trong bối cảnh áp lực quốc tế ngày càng gia tăng liên quan tới cuộc điều tra nguồn gốc của đại dịch, vốn đã khiến 3 triệu người thiệt mạng trên toàn cầu. Tuần trước, chính phủ Tổng thống Mỹ Joe Biden đã yêu cầu cộng đồng tình báo nước này mở cuộc điều tra riêng về khả năng virus SARS-CoV-2 có thể đã bị rò rỉ từ một phòng thí nghiệm Trung Quốc bởi một sự cố.

Ca Covid-19 đầu tiên được ghi nhận ở Vũ Hán, Hồ Bắc, Trung Quốc vào tháng 12/2019, trong khi theo dữ liệu chính thức, bệnh nhân Covid-19 đầu tiên ở Italia bị xác nhận mắc bệnh vào ngày 21/2/2020 tại một thị trấn nhỏ gần Milan.

Tuy nhiên, một nghiên cứu được công bố hồi năm ngoái cho biết, kháng thể chống lại virus SARS-CoV-2 hoặc biến thể của virus dường như đã xuất hiện ở Italia từ tháng 10/2019.  

Truyền thông nhà nước Trung Quốc sau đó đã viện dẫn nghiên cứu trên để đưa ra giả thuyết rằng virus corona có thể không có nguồn gốc từ Trung Quốc, mặc dù các nhà khoa học Italia nhấn mạnh rằng kết quả cuộc điều tra đặt ra câu hỏi về thời điểm virus lần đầu lây lan, chứ không phải là địa điểm.

"WHO hỏi rằng liệu chúng tôi có thể chia sẻ các dữ liệu sinh học và liệu chúng tôi có thể xét nghiệm lại các mẫu tại một phòng thí nghiệm độc lập hay không. Chúng tôi đồng ý", tiến sĩ Giovanni Apolone, giám đốc khoa học của Viện Ung thư Milan (INT) cho hay.

Đại diện WHO xác nhận, họ đã liên lạc với các nhà nghiên cứu đăng tải bản báo cáo. Việc hợp tác với các phòng thí nghiệm đối tác đã được thiết lập để thực hiện các xét nghiệm. WHO cho hay các nhà nghiên cứu dự kiến sẽ công bố một bản báo cáo bổ sung trong tương lai gần.

Phía WHO cho biết đã liên lạc với mọi nhà nghiên cứu từng công bố các báo cáo, hoặc đăng tải thông tin về những mẫu xét nghiệm thu thập từ năm 2019 có kết quả dương tính với SARS-CoV-2. Tuy nhiên, WHO chưa đưa ra kết luận cuối cùng về động thái này.

Xét nghiệm lại mẫu thử

Trước đó, bản báo cáo do tạp chí Tumori Journal của INT đăng tải chỉ ra rằng, các nhà nghiên cứu phát hiện kháng thể của SARS-CoV-2 trong máu của những tình nguyện viên khỏe mạnh ở Italia vào tháng 10/2019 trong một thử nghiệm tầm soát ung thư phổi.

Tuy nhiên, tiến sĩ Apolone khẳng định rằng, các nghiên cứu này không tập trung tới nguồn gốc địa lý của dịch bệnh. "Có một mối nghi ngờ là loại virus này đã lây lan ở Trung Quốc từ lâu trước khi các ca bệnh được báo cáo (lần đầu vào tháng 12/2019)", ông Apolone bổ sung.

WHO đã chọn phòng thí nghiệm của đại học Eramus ở Rotterdam, Hà Lan để kiểm tra lại nghiên cứu của các nhà khoa học Italia. Giới khoa học Italia đã gửi 30 mẫu thử sinh học thu thập từ tháng 10-12/2019 mà họ phát hiện dương tính, 30 mẫu thử trong cùng thời gian có kết quả âm tính và 30 mẫu thử âm tính thu thập từ năm 2018. Cả 90 mẫu này không được phân loại, nghĩa là phía Hà Lan sẽ không biết được đâu là mẫu dương tính và âm tính.

Hai đội ngũ chuyên gia Italia và Hà Lan sử dụng 2 phương pháp xét nghiệm khác nhau, nhưng các nhà khoa học Italia cho biết họ thỏa mãn với kết quả mà phía Hà Lan gửi lại vào cuối tháng 2. Tuy nhiên, phía chuyên gia Italia chưa thể đưa ra thêm bình luận cho tới khi kết quả chính thức được công bố.

"Chúng tôi không kết luận trong nghiên cứu rằng chúng tôi có thể xác định chắc chắn rằng virus SARS-CoV-2 đã lây lan ở Italia vào tháng 10. Chúng tôi chỉ tìm thấy kháng thể của virus, nên chúng tôi chỉ có thể nói rằng virus corona, hoặc một biến thể ít lây lan hơn, có thể xuất hiện ở Italia vào tháng 10", ông Emanuele Montomoli, đồng tác giả nghiên cứu, cho biết.