Vùng cấm bay ở Libya sẽ “ngốn” mất bao nhiêu tiền của?

Zack Cooper, một nhà phân tích cấp cao ở Trung tâm Đánh giá chiến lược và Ngân sách của Mỹ, cho hay chi phí ban đầu của việc loại bỏ hệ thống phòng không của Tổng thống Libya Gadhafi chắc chắn sẽ rơi vào khoảng 400-800 triệu USD.

Trong khi đó, theo ông, chi phí cho việc tuần tra một khi vùng cấm bay đã được thiết lập sẽ còn “ngốn” khoảng 300-100 triệu USD/tuần.

Hiện quân đội Mỹ chưa đưa ra con số chi tiêu chính thức cho chiến dịch tại Libya, mới kéo dài chưa đầy một tuần. Tuy nhiên, nếu so sánh, thì cuộc chiến kéo dài ở Afghanistan tốn kém hơn nhiều: 9 tỷ USD/tháng.

Chiến dịch đang tiến hành ở Libya giống với kịch bản một vùng cấm bay có giới hạn đã được Cooper và đồng nghiệp Todd Harrison phân tích. Kịch bản này cho rằng chỉ thiết lập được vùng cấm bay giới hạn, phủ bắc vĩ tuyến 29, chứ không phải toàn bộ đất nước.

Họ đưa ra dự đoán trên sau khi tính toán chi phí trên km2 của những vùng cấm bay trước đó và áp dụng vào tình hình tại Libya. Giá đạn dược, nhiên liệu cho máy bay, bảo dưỡng là những chi phí cơ bản.

Cooper cho hay các tên lửa hành trình Tomahawk do Mỹ và Anh bắn ra cho đến nay “ngốn” khoảng 200 triệu USD và từ đó họ tính toán cho giá của việc hạ bệ hệ thống phòng không của ông Gadhafi.

“Chúng tôi ước tính từ 400-800 triệu USD. Tính cả Tomahawks và các loại đạn dược cùng giờ bay và nhiên liệu, có lẽ chi phí ban đầu sẽ rơi vào tầm đó”, ông cho hay.

Ngoài ra, vụ đâm máy bay F-15 của Mỹ được xem là phí ngoài dự tính. Theo Cooper, Lầu Năm Góc chắc chắn sẽ không mua một chiếc F-15 khác để thay thế, bởi chiếc máy bay có giá khoảng từ 100-150 triệu USD.

Điều mà Cooper và Harrison không ước tính là sự ủng hộ quan trọng của liên quân, với tất cả các bên đều chịu một phần chi phí. Song theo Cooper, có vẻ như Mỹ đã phải chi ra hơn một nửa và bắn hầu hết số tên lửa Tomahawks.

Châu Âu: Chi phí sẽ không lớn

Các nước châu Âu tham gia thiết lập vùng cấm bay đều hạ thấp chi phí của chiến dịch. Ngoại trưởng Anh George Osborne cho biết trước quốc hội rằng chi phí có thể rơi vào khoảng chục triệu bảng Anh.

Trong khi cho biết vẫn còn quá sớm để đưa ra một “ước tính chính xác” cho cái giá của chiến dịch ở Libya, ông Osborn dự đoán chi phí có thể “khiêm tốn” so với chiến dịch ở Afghanistan.

“Đánh giá ban đầu của Bộ Quốc phòng là chi phí sẽ rơi vào hàng chục triệu chứ không phải trăm triệu bảng Anh”, ông Osborne nói.

Song giới phân tích quốc phòng cảnh báo chi phí Anh phải gánh chịu cho chiến dịch có giới hạn như Libya có thể nhanh chóng tăng lên. Nhà phân tích Francis Tusa cho hay các sứ mệnh bay của Anh cho đến nay đã “ngốn” khoảng $325.000/máy bay, trong khi tên lửa ngốn thêm khoảng 1,3 triệu USD.

Với việc Anh triển khai 10 chiến đấu cơ Typhoon để tuần tra vùng cấm bay, “bạn sẽ nhìn thấy khả năng tiêu tốn 2, 3 triệu bảng Anh mỗi ngày (3,25 triệu USD -5 triệu USD)”, ông cho hay.

Giới phân tích Pháp cũng cố gắng hạ thấp chi phí của chiến dịch, khi cho rằng cuộc can thiệp chắc chắn sẽ “ngốn” của Anh và Mỹ nhiều hơn, bởi họ dùng vũ khí đắt hơn.

“Số tiền nhỏ thôi”, Jean Dominique Merchet, biên tập của một blog về quân sự cho hay. Mất khoảng 30.000 euro (45.000USD)/giờ bay cho chiến đấu cơ Rafaele, ông cho hay. Tuy nhiên hầu hết các máy bay này bay ít nhất một giờ mỗi ngày.

Pierre Tran, người đứng đầu văn phòng Paris của tuần báo Defense News, lại cho rằng mặc dù Pháp dùng đạn dược rẻ hơn, nhưng chi phí sẽ nhanh chóng tăng lên.

“Nếu chiến dịch này kéo dài lâu hơn, sẽ rất tốn kém về mặt nhiên liệu, giờ bay cho phi công và cuối cùng là đạn dược”, ông đánh giá.

Phan Anh

Theo Reuters