"Vũ khí không thuốc nổ" của Nga có thể khiến Ukraine mất hàng nghìn UAV

Viện RUSI (Anh) công bố báo cáo cho biết, vũ khí EW của Nga dường như đang gây ra thiệt hại đáng kể cho dàn máy bay không người lái (UAV) của Ukraine mà không cần phải sử dụng tới bất cứ một viên đạn nào.

Theo thống kê của RUSI, trong thời gian qua, các hệ thống EW của Nga hoạt động tương đối ổn định, được cho đã đánh chặn 10.000 UAV đối phương mỗi tháng, tương đương 333 chiếc mỗi ngày.

Giống việc bố trí trận địa phòng không với các tổ hợp tầm ngắn, tầm trung và tầm xa bọc lót cho nhau, Nga cũng phân bổ các tổ hợp EW với cơ chế tương tự, đảm bảo chúng có thể bao phủ mỗi 10km trên dọc mặt trận.

Một báo cáo trước đó của chuyên trang quân sự Eurasian Times cho biết, Nga tỏ ra chiếm ưu thế trước Ukraine trong lĩnh vực tác chiến điện tử, khi có thể đánh chặn từ UAV, thiết bị thông tin liên lạc, tín hiệu định vị vệ tinh. Ukraine cũng sở hữu một số tổ hợp EW nhưng khả năng phủ trên tiền tuyến và uy lực không bằng Nga.

Theo giới chuyên gia, các hệ thống EW Nga từng khiến UAV tấn công TB2 của Ukraine sụt giảm đáng kể hiệu quả tác chiến trong bối cảnh máy bay không người lái này từng gây ra không ít thiệt hại cho Nga trước đó.

Tại Ukraine, Nga được cho sử dụng các tổ hợp EW như Krasukha-2, Krasukha-4, RB-341V LEER-3, R-330Zh Zhitel, Murmansk-BN và Moskva-1. Chúng có thể gây nhiễu tín hiệu định vị vệ tinh radar, vô tuyến, liên lạc ở các tần số khác nhau. Nga dường như cũng dùng tổ hợp 14Ts227 Tobol, có khả năng gián đoạn quá trình đồng bộ hóa hệ thống internet vệ tinh Starlink với các thiết bị đầu cuối ở mặt đất.

RUSI liệt kê ra tổ hợp Shipovnik-Aero mà họ cho rằng đã giúp Nga đánh chặn hàng loạt UAV Ukraine, thông qua việc làm gián đoạn tín hiệu liên lạc với người hoặc trạm điều khiển vũ khí.  

Mặt khác, RUSI nhận định, Nga dường như đang làm gián đoạn khả năng thông tin liên lạc quân sự của đối phương bằng các tổ hợp EW, điển hình là thiết bị gây nhiễu Torn-MDM.

Vũ khí tác chiến điện tử thường được gọi là "sát thủ vô hình" vì đây là các khí tài quân sự sử dụng năng lượng điện từ để tấn công hoặc làm gián đoạn hoạt động của đối thủ. Nó có thể vô hiệu mọi thiết bị sử dụng điện và có thể được thực hiện từ mặt đất, trên không, trên bộ, trên biển và trong không gian mà không cần sử dụng tới thuốc nổ, hay các đòn đánh trực diện.

Theo các chuyên gia, tác chiến điện tử gồm 3 thành tố cơ bản: Trinh sát, tấn công và bảo vệ. Với hoạt động trinh sát, lực lượng tác chiến điện tử thu thập thông tin tình báo qua định vị tín hiệu điện tử của đối phương. Với hoạt động tấn công, lực lượng tác chiến điện tử sẽ vô hiệu hóa hoặc làm giảm năng lực hệ thống của đối phương, trong đó có liên lạc qua vô tuyến, điện thoại di động, radar phòng không hoặc radar pháo binh. Thứ ba là đánh lừa đối phương để đạn bắn trượt mục tiêu.

Ngoài ra, chức năng cốt lõi của nhiều hệ thống tác chiến điện tử là cung cấp khả năng gây nhiễu đa phổ làm giảm khả năng duy trì thông tin liên lạc thông suốt của đối phương. Trong tác chiến hiện đại, thông tin liên lạc là chìa khóa để các đơn vị quân đội đồng bộ và hiệp đồng tác chiến vào các vị trí của đối phương.