Việt Nam và quốc tế đi tìm tiếng nói chung chống biến đổi khí hậu

Trọng trách của những nền kinh tế lớn

Tại hội nghị tổ chức tại trụ sở Liên Hợp Quốc (LHQ) ở New York, Mỹ, bên lề kỳ Đại Hội đồng khóa 69, Phó Thủ tướng (PTT) – Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh đã khẳng định cam kết của nước ta trong việc hợp tác cùng chống lại nguy cơ biến đổi khí hậu (BĐKH).

“Việt Nam cam kết làm việc chặt chẽ với cộng đồng quốc tế và các đối tác phát triển trong quá trình đàm phán về BĐKH nhằm đạt được những mục tiêu đặt ra bởi Công ước Khung LHQ về BĐKH, đóng góp cho việc thúc đẩy quá trình đàm phán hướng tới một thỏa thuận toàn cầu về BĐKH tại Hội nghị các bên về BĐKH 21 (COP21) sẽ diễn ra tại Paris vào năm 2015”, PTT phát biểu.

Cùng với tiếng nói của nhiều quốc gia đang phát triển khác, thay mặt Việt Nam, PTT Phạm Bình Minh kêu gọi các nước phát triển đẩy mạnh cam kết cũng như hành động nhằm giảm lượng khí thải nhà kính; cung cấp tài chính và công nghệ để các nước đang phát triển giảm nhẹ và thích ứng với BĐKH, mà trong đó “tài chính đóng một vai trò quan trọng”.

Lời kêu gọi này đã nhận được sự hưởng ứng tích cực từ các nước phát triển, trong đó đáng chú ý nhất là Mỹ, với những cam kết được kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng mang lại thành công cho hội nghị cũng như mở ra những hướng đi sáng sủa trong tương lai.

Phát biểu tại hội nghị, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã công bố một loạt các chính sách mới về môi trường, trong đó đáng chú ý nhất là lệnh yêu cầu các cơ quan liên bang phải đưa yếu tố bền vững về môi trường vào kế hoạch cho tất cả các chương trình phát triển quốc tế trong thời gian tới.

“Chúng tôi sẽ thực hiện phần việc của mình và giúp các quốc gia đang phát triển thực hiện phần việc của họ”, ông Obama nói. “Nhưng chúng ta chỉ có thể thành công trong việc chống lại BĐKH nếu có sự tham gia của tất cả các quốc gia, phát triển hay đang phát triển. Không ai được đứng ngoài cuộc”.

Trong phần phát biểu của mình, ông Obama nói thêm rằng chỉ vài phút trước, ông đã gặp với Phó Thủ tướng Trung Quốc Trương Cao Lệ và tái khẳng định niềm tin của mình rằng, tới tư cách 2 nền kinh tế lớn nhất cũng như phát thải khí nhà kính lớn nhất thế giới, Mỹ và Trung Quốc có trọng trách dẫn đầu.

Trước ông Obama, ông Trương Cao Lệ cũng có bài phát biểu tại hội nghị và đề cập cam kết của nước này đối với vấn đề BĐKH, nhưng thực tế là ông không đưa ra biện pháp, hướng đi hay cam kết cụ thể nào, ngoài việc công bố sẽ tăng khoản đóng góp không đáng kể cho LHQ để “tăng cường hợp tác Nam – Nam về BĐKH”.

Không phải việc của riêng giới chính trị

Mục tiêu của hội nghị lần này, theo sáng kiến của ông Ban Ki-moon, là tạo cơ hội để không chỉ các lãnh đạo chính trị, mà cả các lãnh đạo của các ngành kinh doanh then chốt toàn cầu, các tổ chức tài chính quan trọng, và các tổ chức xã hội, cùng có cơ hội gặp gỡ, trao đổi tìm tiếng nói và hướng đi chung trong việc chống lại BĐKH.

Đây là điểm mấu chốt để giới quan sát cho rằng, hội nghị lần này sẽ có tính thực tế và hợp tác cao, dù mục tiêu không phải là để đặt ra những cam kết hay thỏa thuận mang tính bắt buộc. Việc tham gia của nhiều bên liên quan sẽ có thể giúp hội nghị tránh được vết xe đổ của nhiều hội nghị về BĐKH trước đây vốn chỉ quy tụ các nhà lãnh đạo chính trị. Kỳ vọng đặt ra là, kết quả lần này sẽ thúc đẩy các bên liên quan thống nhất được một thỏa thuận hiệu quả vào năm tới tại Paris.

Phát biểu tại phiên họp về tài chính trong khuôn khổ hội nghị, ông Ban Ki-moon bày tỏ sự hài lòng rằng tại hội nghị này, hàng tỉ USD đã được cam kết dành cho việc mở Quỹ Khí hậu Xanh, trong đó Pháp và Đức mỗi nước cam kết 1 tỉ USD, Hàn Quốc 100 triệu USD và Mexico 10 triệu USD.

Ngoài ra, hội nghị cũng chứng kiến nhiều cam kết tài chính đáng chú ý khác, như Liên minh Châu Âu cam kết 3 tỉ USD giúp các nước đang phát triển giảm tác hại của BĐKH từ nay tới 2020; liên minh các chính phủ, các tổ chức tài chính, xã hội và doanh nghiệp công bố kế hoạch huy động 200 tỉ USD cho các hoạt động phát triển thân thiện với môi trường…

Trao đổi với PV Dân trí bên lề hội nghị, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường Trần Hồng Hà, thành viên đoàn Việt Nam, cho rằng hội nghị lần này là cơ hội tốt để Việt Nam thể hiện những cam kết cũng như kế hoạch nghiêm túc trong việc thúc đẩy phát triển bền vững chống lại BĐKH, không chỉ trước chính giới mà còn trước các tổ chức tài chính, doanh nghiệp quốc tế. Từ đó, hội nghị sẽ mở ra khả năng thúc đẩy hợp tác với các tổ chức quốc tế có ảnh hưởng.

Tuấn Anh (từ New York)