Vì sao Covid-19 bùng phát mạnh ở Đông Nam Á?

Sau khi thoát khỏi giai đoạn tồi tệ nhất khi đại dịch Covid-19 bùng phát vào năm ngoái, Đông Nam Á đang đối mặt với kỷ lục đáng báo động về số ca tử vong và ca nhiễm mới, trong khi tình trạng thiếu hụt vắc xin và sự xuất hiện của các biến thể dễ lây lan khiến các nỗ lực kiểm soát dịch càng trở nên khó khăn hơn.

Trong khi các quốc gia như Anh, Đức và Pháp chuẩn bị dỡ bỏ hầu hết các biện pháp hạn chế còn lại sau giai đoạn dịch bùng phát nghiêm trọng, các chính phủ ở Đông Nam Á lại phải thắt chặt các biện pháp hạn chế này, với hy vọng lệnh phong tỏa sẽ đóng vai trò then chốt trong việc ngăn chặn số ca nhiễm tăng đột biến.

Indonesia, quốc gia đông dân nhất và cũng là nước bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi dịch Covid-19 trong khu vực, đã ghi nhận 38.391 ca nhiễm mới trong ngày 8/7, gấp 6 lần so với số liệu của một tháng trước đó. Số ca tử vong trong ngày tại Indonesia cũng tăng gấp đôi từ đầu tháng 7.

Các bệnh viện ở Java, hòn đảo đông dân nhất tại Indonesia, đang đứng trước nguy cơ vỡ trận. Java cũng đối mặt với nguồn cung ôxy cạn kiệt và 4 trong 5 khu chôn cất thi thể nạn nhân Covid-19 ở thủ đô Jakarta cũng gần kín chỗ.

Ngày 8/6, số ca tử vong kỷ lục cũng được ghi nhận ở Malaysia và Thái Lan, nơi các nhà chức trách đề xuất hạn chế đi lại trong nước khi biến thể Delta từng tàn phá Indonesia đang lây lan nhanh ở Bangkok và khu vực xung quanh. Một nhà ga mới tại sân bay ở thủ đô Thái Lan đang được chuyển đổi thành bệnh viện dã chiến với 5.000 giường.

Nước láng giềng Myanmar lần đầu tiên ghi nhận hơn 4.000 ca nhiễm mới hôm 8/7 và là một trong những ngày chết chóc nhất tại nước này. Trong khi đó, Campuchia có số ca nhiễm và tử vong cao nhất trong 9 ngày qua.

Các chuyên gia y tế cho rằng, tỷ lệ xét nghiệm thấp ở 2 quốc gia đông dân nhất khu vực là Indonesia và Philippines có thể chưa phản ánh đầy đủ mức độ lây lan của dịch, trong khi Myanmar đã chứng kiến sự sụp đổ trong kế hoạch xét nghiệm kể từ sau cuộc đảo chính quân sự hồi tháng 2.

Tiến sĩ Dicky Budiman, nhà dịch tễ học tại Đại học Griffith, cho rằng Đông Nam Á đang phải vật lộn để đối phó với biến thể Delta và đang phải hứng chịu hậu quả do sự mâu thuẫn trong chiến lược cũng như việc thực thi các quy trình chống dịch.

Ông Budiman cũng nhấn mạnh sự cần thiết của việc mở rộng nguồn cung vắc xin để bảo vệ người dân tốt hơn, đồng thời lưu ý sự phổ biến của vắc xin Trung Quốc Sinovac trong khu vực.

"Vắc xin cần được đa dạng hóa. Nguồn lực cần được đa dạng hóa", ông Budiman nhấn mạnh.

Tỷ lệ tiêm chủng vắc xin ở Đông Nam Á vẫn ở mức thấp và đây có thể là nguyên nhân khiến làn sóng Covid-19 bùng phát trở lại.

Hiện mới chỉ có 5,4% trong 270 triệu dân Indonesia được tiêm chủng đầy đủ, trong khi tỷ lệ này ở Philippines và Thái Lan lần lượt khoảng 2,7% và 4,7%. Malaysia đã tiêm phòng cho 9,3% trong tổng số 32 triệu dân, trong khi tăng cường phong tỏa thủ đô và vành đai công nghiệp của nước này.

Indonesia và Thái Lan đang xem xét việc tiêm phòng nhắc lại bằng vắc xin mRNA, như của Moderna và Pfizer-BioNTech, cho các nhân viên y tế - những người phần lớn đã tiêm vắc xin Sinovac do Trung Quốc sản xuất, trong bối cảnh có nhiều lo ngại về khả năng kháng các biến thể virus của vắc xin này.

Singapore là một trong số ít những điểm sáng tại Đông Nam Á. Các nhà chức trách nước này dự kiến sẽ nới lỏng hơn nữa các biện pháp hạn chế được áp dụng khi Singapore phát hiện biến thể Delta và hoàn thành việc tiêm chủng cho một nửa dân số vào cuối tháng này.