Ukraine "thấp thỏm" sau khi Nga - phương Tây trao đổi tù nhân lịch sử

Ngày 1/8, Nhà Trắng cho biết, 16 công dân phương Tây đã được Nga trả tự do để trở về Mỹ và một số nước châu Âu. Đổi lại, phương Tây trả tự do cho 8 người bị nghi là "điệp viên và đặc vụ Nga" từ các nhà tù ở Mỹ, Na Uy, Đức, Ba Lan, Slovenia.

Đây được xem là cuộc trao đổi tù nhân lịch sử, vì có quy mô lớn nhất trong hàng chục năm qua, kể từ sau Chiến tranh Lạnh. Các bên đã trải qua quy trình đàm phán rất phức tạp và kéo dài nhiều tháng để đi đến kết quả cuối cùng.

Dù các bên nói rằng cuộc trao đổi này không liên quan gì tới cuộc chiến ở Ukraine và phía Kiev chưa bình luận công khai về vụ việc, tuy nhiên, theo Washington Post, Ukraine dường như có nỗi lo ngại của riêng họ.

Điện Kremlin nhanh chóng bác bỏ mọi suy đoán rằng cuộc trao đổi này có thể dẫn đến các cuộc đàm phán hòa bình liên quan đến Ukraine. Dmitry Peskov, phát ngôn viên của Điện Kremlin, cho biết thỏa thuận tù nhân không báo hiệu sự thay đổi hướng tới đàm phán chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine.

Tuy nhiên, Washington Post dẫn nguồn tin nói rằng, các quan chức Ukraine lo lắng vì khả năng Nga và phương Tây đã có thể đàm phán bí mật về số phận của Kiev trong các cuộc trao đổi thời gian qua. Ukraine lo ngại họ bị gạt ra bên ngoài những cuộc thương lượng có tính chất quan trọng.

Trước đó, Mykhailo Podolyak, cố vấn của Tổng thống Volodymyr Zelensky, nhấn mạnh rằng Ukraine cần phải tham gia vào bất cứ cuộc đàm phán nào có thể ảnh hưởng tới tương lai của nước này.

"Bạn sẽ không thể đồng ý về bất cứ điều gì với Nga liên quan đến Ukraine nếu không có mặt Kiev", ông Podolyak nói.

Trong khi đó, Thị trưởng Kiev Vitaly Klitschko bày tỏ lo ngại rằng việc trao đổi tù nhân có thể tạo ra tiền lệ đáng lo ngại. Ông cũng kêu gọi bất cứ cuộc trao đổi nào cần có lập trường của Ukraine nếu nó liên quan tới Kiev.

Cuộc trao đổi tù nhân diễn ra tại sân bay Ankara, Thổ Nhĩ Kỳ vào rạng sáng 1/8 theo giờ địa phương. Thỏa thuận trao đổi tù nhân được thực hiện sau hơn 18 tháng đàm phán giữa Nga và các nước phương Tây.

Ông Biden ca ngợi thỏa thuận này là "một kỳ tích của ngoại giao". Theo giới quan sát, điều này cho thấy bất chấp căng thẳng đang leo thang dồn dập, Nga và phương Tây đều có thể tìm ra hướng để đàm phán với nhau.

Đây chính là điều gây ra khúc mắc với Ukraine vì Kiev lo ngại rằng cả Nga và phương Tây có thể tìm ra cách để thương lượng sau lưng họ dù 2 bên trong thời gian qua liên tục cảnh báo nhau về "lằn ranh đỏ". Nỗi lo này là có cơ sở khi Ukraine phụ thuộc rất lớn vào phương Tây để đối phó Nga.

Bất kể sự thay đổi nào trong quan điểm của Mỹ và đồng minh đều có thể tác động tới năng lực tác chiến của Kiev trên tiền tuyến, cũng như vị thế của họ trên bàn đàm phán sau này.