Ukraine sắp cạn kiệt vũ khí do Mỹ cung cấp

Các khoản ngân sách mà Quốc hội Mỹ phê duyệt để cung cấp vũ khí cho Kiev dưới thời Tổng thống Joe Biden gần như đã cạn kiệt và hầu hết gói viện trợ vũ khí đã được chuyển đến Ukraine.

Gói viện trợ ngày 30/12 được ông Biden duyệt cấp đã sử dụng hết toàn bộ số tiền còn lại từ Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine. Đây là chương trình viện trợ được phân bổ 32,7 tỷ USD kể từ năm 2022 dùng để mua sắm trang thiết bị mới cho Ukraine.

Gói cuối cùng này chủ yếu là tên lửa và đạn dược cho các hệ thống phòng không hoặc pháo binh (HIMARS), hay những loại đạn pháo đơn giản hơn mà Ukraine liên tục cần đến.

Ở thời điểm trước khi ông Trump nhậm chức, đề nghị tài trợ năm 2025 của Lầu Năm Góc nhằm bổ sung cho Sáng kiến Hỗ trợ An ninh Ukraine chỉ là 300 triệu USD, một con số tương đối khiêm tốn.

Trong số 45,8 tỷ USD được Quốc hội Mỹ khóa trước phê duyệt theo một đề xuất "rút tiền" ngân sách khác, hiện chỉ còn lại 3,8 tỷ USD, tức khoảng 8%.

Các khoản rút tiền kiểu này dùng để trả cho các nhà sản xuất vũ khí Mỹ nhằm bù đắp cho kho vũ khí cũ đã được gửi đến Ukraine, còn tiền mua thiết bị mới thì vẫn ở lại nước Mỹ.

Như vậy, bất kỳ khoản gì mà Lầu Năm Góc thực sự chuyển đến cho Ukraine sẽ chỉ có giá trị ít hơn 3,8 tỷ USD.

Quốc hội mới ở Mỹ vẫn chưa phê duyệt ngân sách năm 2025 và bất kỳ khoản phân bổ mua vũ khí nào trong tương lai cho Ukraine sẽ phải phụ thuộc rất nhiều vào ảnh hưởng của ông Trump. Việc Ukraine phải liên tục phụ thuộc vào kho vũ khí đang cạn kiệt của Mỹ lại là lợi thế mà ông Trump đang nắm giữ.

Người đứng đầu Nhà Trắng hiện nay dường như muốn sử dụng đòn bẩy này để đạt được thỏa thuận về trữ lượng khoáng sản của Ukraine, đặc biệt là đất hiếm. Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky đã phát đi tín hiệu rằng ông sẵn sàng tiến tới một thỏa thuận như vậy.

Vũ khí của Mỹ đóng một vai trò cực kỳ quan trọng đối với Ukraine. Ông Zelensky gần đây đưa ra con số thống kê cho thấy các gói vũ khí của Mỹ chiếm khoảng 40% tổng nguồn cung vũ khí cho Ukraine.

Tốc độ chậm chạp trong việc chuyển giao vũ khí cho Ukraine đã gây ra nhiều tranh cãi, nhất là kể từ cuối năm 2023. Ngay cả sau khi các gói viện trợ được chấp thuận về mặt chính trị thì quá trình chuyển giao thực tế vẫn bị đình trệ.

Trong khi nguồn tài trợ sắp kết thúc thì chính Lầu Năm Góc cũng cho biết đã chuyển giao hầu hết những gì đã được phân bổ cho Ukraine.

"Tính đến ngày 10/1, Bộ Quốc phòng Mỹ đã chuyển giao 89% đạn dược quan trọng, 94% hệ thống chống tăng và 75% các khả năng hỏa lực khác đã cam kết cho Ukraine thông qua quyền cấp tiền viện trợ của tổng thống", Trung tá Charlie Dietz, đại diện Lầu Năm Góc cho biết.

Số vũ khí còn lại sẽ được chuyển đến Ukraine. Thế nhưng, những gì còn lại để chuyển giao chủ yếu là xe bọc thép chở quân cũ và xe tải quân sự.

"Thời hạn chuyển giao các thiết bị chiến đấu quan trọng như hệ thống pháo và xe chiến đấu bộ binh Bradley, cùng với các loại xe bọc thép khác như M113 và HMMWV, đôi khi có thể lâu hơn vì trước tiên chúng tôi phải tu sửa những phương tiện này", ông Dietz nói thêm.

Kateryna Bondar, chuyên gia nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế tại Washington D.C cho rằng, các loại xe do Mỹ sản xuất không phải là nhu cầu hàng đầu của Ukraine hiện nay.

"Mặc dù Ukraine không thể tự sản xuất Bradley nhưng Kiev chưa cần loại vũ khí này ở tuyến đầu vào thời điểm hiện nay", bà Bondar cho biết.