Ukraine sẵn sàng ngừng bắn, tìm hướng chấm dứt xung đột với Nga

Phát biểu tại cuộc họp báo trong chuyến thăm Thụy Điển vào ngày 22/10, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố Ukraine sẵn sàng ngừng bắn và thực hiện các bước đi ngoại giao để chấm dứt xung đột với Nga.

"Nhưng không phải với điều kiện chúng tôi phải rời bỏ một số khu vực, trao cho đối phương đất đai, lãnh thổ của chúng tôi. Vấn đề không phải là số km2 lãnh thổ, mà là nhà cửa, con người, lịch sử của chúng tôi. Đó là sự toàn vẹn lãnh thổ của chúng tôi", ông nói.

Tổng thống Zelensky xác nhận ông đã thảo luận vấn đề này với Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tuy nhiên, Ukraine nhận thấy Nga không sẵn sàng cho nỗ lực ngoại giao.

"Tất cả những nỗ lực ngoại giao mà họ thể hiện qua các cuộc điện đàm hoặc thông báo đều nhằm mục đích trì hoãn các quyết định mạnh mẽ của Mỹ và châu Âu, chẳng hạn việc áp đặt các lệnh trừng phạt", ông Zelensky nói thêm.

Ông nhấn mạnh rằng khi Nga sẵn sàng cho hoạt động ngoại giao, Ukraine cũng sẵn sàng.

Tuyên bố của Tổng thống Zelensky được đưa ra sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump kêu gọi Nga và Ukraine đóng băng tiền tuyến hiện tại ở vùng Donbass, miền Đông Ukraine trong bối cảnh Moscow đang kiểm soát gần như toàn bộ khu vực này.

Tổng thống Trump đề xuất vùng Donbass nên được “cắt ra”, với Nga kiểm soát phần lớn diện tích khu vực này, để chấm dứt xung đột. Ông Trump đồng thời cho biết Nga đã kiểm soát 78% diện tích Donbass. 

Theo Tổng thống Trump, Ukraine và Nga “có thể đàm phán về sau”, nhưng hai nước nên "dừng lại ở chiến tuyến hiện nay".

Tuyên bố trên của Tổng thống Donald Trump được đưa ra sau cuộc gặp căng thẳng của ông với Tổng thống Ukraine tại Nhà Trắng hôm 17/10. Đây cũng là sự thay đổi đột ngột so với lập trường của ông Trump hồi tháng 9. Vào thời điểm đó, ông tuyên bố Ukraine có thể giành lại toàn bộ lãnh thổ, thậm chí có thể "tiến xa hơn" vào lãnh thổ Nga.

Reuters cho rằng, lập trường của Tổng thống Trump đã bị tác động sau cuộc điện đàm vào ngày 16/10 với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Trong cuộc điện đàm này, theo Washington Post, ông Putin đã đề xuất trao đổi lãnh thổ, theo đó Ukraine sẽ nhượng lại các khu vực Donetsk và Lugansk để đổi lấy một phần nhỏ Zaporizhia và Kherson.

Reuters cũng xác nhận, Tổng thống Trump đã hối thúc Tổng thống Zelensky nhượng lại một phần lãnh thổ cho Nga trong một cuộc họp căng thẳng vào ngày 17/10.

Theo dự án DeepState, Nga hiện kiểm soát khoảng 19% diện tích Ukraine.

Năm 2022, Nga đã tuyên bố sáp nhập và yêu cầu Ukraine nhượng lại các tỉnh Donetsk, Lugansk (hay còn gọi là Donbass), Kherson và Zaporizhia, mặc dù Nga chưa kiểm soát được hoàn toàn các vùng lãnh thổ này. Nga cũng sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014 sau một cuộc trưng cầu dân ý.

Nhà lãnh đạo Ukraine nhiều lần khẳng định lập trường lâu nay của Kiev rằng nước này sẽ không bao giờ thừa nhận việc mất lãnh thổ vào tay Nga. Việc lựa chọn giải pháp ngoại giao để lấy lại các vùng lãnh thổ mà Nga đang kiểm soát, thay vì chỉ dựa vào các biện pháp quân sự đơn thuần, được nhà lãnh đạo Ukraine coi là một bước "thỏa hiệp" tốt.

Tổng thống Putin từng tuyên bố, để lệnh ngừng bắn có hiệu lực, quân đội Ukraine phải rút khỏi toàn bộ vùng Donbass. Ông cũng nêu rõ việc công nhận biên giới mới của Nga sau khi sáp nhập là một trong những điều kiện cho một nền hòa bình lâu dài.