Ukraine chạy đua tự chủ linh kiện UAV sau khi Trung Quốc siết xuất khẩu

Ngành chế tạo máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất (FPV) của Ukraine đang phải dựa vào những chuỗi cung ứng phức tạp để nhập khẩu các cấu kiện có sẵn trên thị trường, vốn chủ yếu được sản xuất ở Trung Quốc.

Nhưng một tháng trước, Bắc Kinh đã siết xuất khẩu máy bay không người lái (UAV) và linh kiện từ ngày 1/9 với lý do mong muốn giúp duy trì hòa bình thế giới.

Tuy chưa thấy bị nghẽn nguồn cung, 5 công ty Ukraine tham gia sản xuất hoặc cung cấp FPV đều cảm thấy nước này cần thiết phải tăng sản lượng nội địa.

Taras Chmut, người đứng đầu Come Back Alive - tổ chức từ thiện mua sắm quân sự lớn nhất của Ukraine, cho biết các nhà sản xuất trong nước đã sản xuất được động cơ FPV, bộ điều khiển, khung và hệ thống dây điện. Nhưng ngành công nghiệp mới cần tích lũy thêm chuyên môn, theo ông Chmut.

"Đó là cả một quá trình. Bạn không thể đồng loạt bản địa hóa mọi thứ ở Ukraine. Một số thứ bạn có thể không bao giờ bản địa hóa được", ông nói.

FPV - nhanh, linh hoạt nhưng khó điều khiển - là phương tiện tấn công với giá thành thấp. Cả Ukraine và Nga đều tăng cường dùng FPV trong năm nay, bằng chứng là lượng lớn clip ghi hình những chiếc FPV có giá dưới 1.000 USD gây thiệt hại cho các mục tiêu trị giá hàng triệu USD như xe tăng và hệ thống phòng không.

Mykhailo Fedorov, Bộ trưởng Chuyển đổi kỹ thuật số Ukraine và là người đẩy mạnh lĩnh vực UAV trong suốt cuộc giao tranh, nói với Reuters rằng việc chuyển đổi sang sản xuất linh kiện trong nước là quá trình diễn ra chậm nhưng cần thiết.

"Tôi nghĩ chúng tôi có thể làm điều này trong vài năm. Điều này là cần thiết để chúng tôi có thể nhân rộng quy mô sản xuất nhanh hơn", ông nói.

Ông Fedorov ước tính số lượng UAV ở tiền tuyến lên tới hàng chục nghìn chiếc và hầu hết trong số đó là FPV.

Chỉ trong 3 ngày vào tháng 8, tổ chức Come Back Alive cùng nền tảng gây quỹ do nhà nước hậu thuẫn United24 đã huy động được 6,4 triệu USD để mua 10.000 chiếc FPV.

Nhưng ông Chmut cho rằng tiềm năng của FPV ở tuyến đầu chưa được phát huy tối đa do chuỗi cung ứng bị gián đoạn và thiếu vốn để đẩy nhanh sản xuất.

"Ngay bây giờ... số người điều khiển FPV nhiều hơn số máy móc và vũ khí có thể trao cho họ", ông nói.

Bốn nhà sản xuất và cung cấp UAV của Ukraine nói với Reuters rằng đại đa số linh kiện được bày bán trên thị trường cho FPV đều có nguồn gốc từ Trung Quốc.

"Con số ấy rất lớn. Nhưng ngoài Trung Quốc còn có những quốc gia khác nữa và Ukraine cũng đang tích cực cố gắng đổi sang linh kiện nội địa", ông Chmut nói.

Nếu là mua số lượng nhỏ, người mua có thể đặt hàng trên các nền tảng thương mại điện tử. Nhưng họ cần thỏa thuận với nhà sản xuất nếu đặt những đơn hàng lớn.

Hai nhà sản xuất nói với Reuters rằng họ đã sử dụng công ty trung gian ở các nước khác khi đặt hàng từ Trung Quốc để cái tên Ukraine không xuất hiện trong các tài liệu mua hàng và vận chuyển.