Ucraina sa thải Bộ trưởng Nội vụ và Bộ trưởng Ngoại giao

Bộ trưởng Ngoại giao Borys Tarasiuk là một trong những chính trị gia có quan điểm thân phương Tây nhất của Ucraina. Trong khi đó, Bộ trưởng Nội vụ Yuriy Lutsenko lại đóng vai trò chủ chốt trong cuộc “cách mạng cam” vào năm 2004 đưa ông Yushchenko lên cầm quyền.

Nguyên nhân dẫn tới việc 2 quan chức cấp cao của Ucraina bị sa thải nằm ở sự căng thẳng đang ngày càng gia tăng giữa Tổng thống thân phương Tây Viktor Yushchenko và Thủ tướng có khung hướng thân Nga Viktor Yanukovych.

Theo Hiến pháp của Ucraina, Tổng thống nước này sẽ được quyền bổ nhiệm Bộ trưởng Ngoại giao.

Tuy nhiên, đầu năm nay, 2 ông Yushchenko và Yanukovych đã cùng kí vào một bản hiệp định, cho phép nâng cao quyền hành của Thủ tướng và hạ bớt sức mạnh của Tổng thống. Bản hiệp ước mà chuyên gia đánh giá là chứa đựng nhiều tranh cãi, đã được phê chuẩn chính thức thành luật. Nhưng nỗ lực nhằm bình ổn đất nước của 2 phe phái sau cuộc bầu cử tổng thống năm 2004 giờ đây lại rơi vào một cuộc đối đầu về thế lực mà người thua cuộc chính là Tổng thống Yushchenko.

Ông Ivan Bondarchuk, một đồng minh của Thủ tướng Yanukovych cho biết: “Tarasyuk là một chuyên gia của những xung đột. Mặc dù nằm trong nội các nhưng ông ta không hành động giống như một thành viên của đội ngũ này”.

Thủ tướng Yanukovych là người có nhiều mối bất đồng với Bộ trưởng Ngoại giao Tarasyuk, trong đó có cả chuyến thăm Mỹ tới đây của Thủ tướng. Trong khi Tarasyuk là người vận động hành lang cho Ucraina nhằm khởi động các cuộc đàm phán gia nhập NATO thì Yanukovych lại cho rằng quan hệ với Nga phải là ưu tiên hàng đầu của Ucraina.

Tuy nhiên, quyết định sa thải chính thức 2 bộ trưởng còn phụ thuộc vào Toà án Hiến pháp Ucraina, nơi có quyền đồng tình hay phản đối quyết định của quốc hội. Cơ quan này sẽ quyết định xem liệu quốc hội có quyền bãi nhiệm một bộ trưởng do Tổng thống lựa chọn hay không.

Bộ trưởng Ngoại giao Tarasyuk không có mặt tại quốc hội lúc ông bị tuyên bố sa thải, được liên minh chính phủ đảng của Thủ tướng, đảng Xã hội và đảng Cộng sản ủng hộ. Nhưng sau đó, ông lại nói với giới báo chí rằng Toà án Hiến pháp nên đưa ra quyết định và dự đoán xem sự sa thải của ông có ảnh hưởng như thế nào tới chuyến thăm Mỹ của Thủ tướng Yanukovych dự kiến bắt đầu vào chủ nhật này.

Cùng chung số phận với Tarasyuk, Bộ trưởng Nội vụ Lutsenko bị đảng của Thủ tướng Yanykovych phản đối mạnh mẽ do ông này tham gia vào hàng loạt các vụ điều tra tham nhũng chống lại các đồng minh thân cận của Thủ tướng.