Tương lai quỹ từ thiện gần 50 tỷ USD khi vợ chồng Bill Gates ly hôn
(Dân trí) - Thông báo ly hôn gây sốc sau 27 năm chung sống của vợ chồng tỷ phú Bill Gates đã đặt ra nhiều câu hỏi về tương lai của quỹ từ thiện gần 50 tỷ USD do họ sáng lập.
Sứ mệnh và ngân sách lớn
Hai vợ chồng tỷ phú Bill Gates và Melinda Gates cho biết ý tưởng thành lập quỹ từ thiện Bill & Melinda Gates đến với họ khi còn là những ông bố bà mẹ trẻ. Khi đó, họ đọc được một bài báo viết về hàng triệu trẻ em ở các nước đang phát triển chết vì những căn bệnh dễ chữa trị như tiêu chảy và viêm phổi.
Năm 2000, Quỹ Bill & Melinda Gates được thành lập với sứ mệnh chống lại bệnh tật và nghèo đói trên khắp thế giới.
Với 1.600 nhân viên tại các văn phòng trên khắp thế giới, quỹ Bill & Melinda Gates tài trợ khoảng 5 tỷ USD mỗi năm cho các lĩnh vực như sức khỏe cộng đồng và phát triển toàn cầu.
Quỹ thông báo đã chi 54,8 tỷ USD kể từ khi thành lập. Hơn 2 tỷ USD được dành riêng cho việc đối phó bệnh sốt rét nhằm xóa bỏ căn bệnh này "trong vòng một thế hệ".
Quỹ từ thiện của vợ chồng tỷ phú Bill Gates cũng đóng góp vài tỷ USD cho một chiến dịch toàn cầu nhằm chấm dứt bệnh bại liệt thông qua việc tiêm chủng rộng rãi cho trẻ em. Quỹ đã quyên góp hơn 50 triệu USD trong đợt bùng phát dịch Ebola vào năm 2014.
Hàng chục chương trình khác mà quỹ tài trợ bao gồm dinh dưỡng, vệ sinh, sức khỏe bà mẹ và trẻ sơ sinh và phát triển nông nghiệp.
Đối phó đại dịch
Năm ngoái, quỹ Bill & Melinda Gates đã cam kết hỗ trợ khoảng 250 triệu USD để giúp chống lại đại dịch Covid-19, trong đó một phần quỹ được sử dụng cho việc phân phối vắc xin Covid-19 đến các khu vực của châu Phi cận Sahara và Nam Á.
Số tiền này cũng được dùng để xét nghiệm, trang bị đồ bảo hộ cá nhân và hỗ trợ các dịch vụ y tế đang bị quá tải, đặc biệt là ở các nước đang phát triển.
Theo AFP, sự đóng góp của quỹ Bill & Melinda Gates cũng đóng vai trò then chốt trong việc hình thành Covax - chương trình toàn cầu giúp cung cấp vắc xin cho các nước nghèo nhất.
Tổng cộng, quỹ Bill & Melinda Gates cho biết đã chi khoảng 1,75 tỷ USD để đối phó Covid-19 kể từ khi bắt đầu đại dịch.
Ai điều hành quỹ?
Bill, 65 tuổi và Melinda, 56 tuổi là đồng chủ tịch của quỹ từ thiện, trong khi tỷ phú Warren Buffett là người được ủy thác. Giám đốc điều hành của quỹ là Mark Suzman.
Trong những năm đầu thành lập quỹ, khi Bill vẫn điều hành Microsoft hàng ngày, Melinda được coi là người lãnh đạo quỹ.
Năm 2008, Bill chuyển sang làm công việc bán thời gian tại Microsoft để cống hiến hết mình cho quỹ từ thiện. Năm ngoái, Bill rời vị trí hội đồng quản trị của mình tại 2 công ty Microsoft và Berkshire Hathaway cũng vì lý do tương tự.
Rất khó để nói Bill hay Melinda có ảnh hưởng hơn trong quỹ từ thiện mang tên họ.
Trong cuốn hồi ký "The Moment of Lift" vào năm 2019, Melinda đã viết rằng hai vợ chồng bà từng tranh cãi căng thẳng về việc ai sẽ chắp bút trong bức thư thường niên của quỹ Bill & Melinda Gates, điều mà Bill thường làm.
Nguồn tiền đóng góp cho quỹ
Vợ chồng tỷ phú Bill Gates đã chuyển khoảng 20 tỷ USD cổ phiếu Microsoft cho quỹ Bill & Melinda Gates trong những ngày đầu thành lập.
Năm 2006, tỷ phú Buffett thông báo sẽ quyên góp phần lớn tài sản của mình cho quỹ dưới dạng cổ phiếu của công ty Berkshire Hathaway.
4 năm sau, Gates và Buffet đã khởi động sáng kiến "Giving Pledge" (Cam kết cho đi), khuyến khích người giàu quyên góp ít nhất 50% tài sản của họ cho các hoạt động từ thiện, bao gồm cả quỹ Bill & Melinda Gates.
Cho đến nay hơn 200 người nổi tiếng đã cam kết đóng góp cho quỹ. Quỹ đã nhận được tài trợ hơn 46 tỷ USD.
Ảnh hưởng của vụ ly hôn
Bill, người giàu thứ 4 thế giới với tài sản được Forbes định giá khoảng 130 tỷ USD, và Melinda đã cam kết sẽ tiếp tục làm việc cùng nhau cho quỹ từ thiện của họ.
Tuy nhiên vụ ly hôn của cặp đôi nổi tiếng này đã đặt ra những câu hỏi về số tài sản của họ, trong đó phần lớn vẫn chưa được quyên góp cho quỹ.
Tương lai của quỹ Bill & Melinda Gates có thể phụ thuộc vào các điều khoản tài chính của vụ ly hôn, song hiện vẫn chưa rõ các điều khoản này.
Melinda có thể muốn "nối gót" MacKenzie Scott, người đã nhanh chóng cho đi khoảng 6 tỷ USD sau khi ly hôn với nhà sáng lập Amazon Jeff Bezos vào năm 2019 và hiện là nhà từ thiện độc lập hoạt động tích cực.
Trong một tuyên bố riêng, quỹ Bill & Melinda Gates cho biết cặp đôi sẽ vẫn là đồng chủ tịch và người được ủy thác của quỹ.
"Họ sẽ tiếp tục làm việc cùng nhau để định hình và thông qua các chiến lược của quỹ, xử lý các vấn đề của quỹ và đặt ra định hướng chung cho quỹ", tuyên bố của quỹ Bill & Melinda Gates cho biết.
"Cuộc ly hôn của nhà Gates không chỉ ảnh hưởng đến cuộc sống của một gia đình. Nó sẽ lan sang các lĩnh vực kinh doanh, giáo dục, y tế cộng đồng, xã hội dân sự, từ thiện và hơn thế nữa", Reuters dẫn lời chuyên gia Anand Giridharadas, tác giả của cuốn sách "Winners Take All", nhận định.
David Callahan, người sáng lập trang web Insider Philanthropy và là tác giả cuốn sách "The Givers: Wealth, Power and Philanthropy in a New Gilded Age", cho biết hiện còn quá sớm để biết vụ ly hôn sẽ ảnh hưởng như thế nào đến quỹ Bill & Melinda Gates và cộng đồng từ thiện rộng lớn hơn.
Mặc dù vợ chồng Bill Gates nói rằng họ sẽ tiếp tục làm việc cùng nhau tại quỹ từ thiện chung, song Callahan cho rằng Melinda vẫn có thể theo đuổi công việc từ thiện của riêng mình.
"Bạn có thể tưởng tượng hai hướng đi riêng biệt, khi cả hai đều làm việc cùng nhau tại quỹ (Bill & Melinda Gates) nhưng mỗi người cũng theo đuổi hoạt động từ thiện độc lập của mình bên ngoài quỹ", Callahan nói.
Ông Callahan nhận định việc Melinda mở một quỹ từ thiện khác sẽ có tác động mạnh mẽ.
"Không ai biết các điều khoản trong thỏa thuận ly hôn của họ là gì. Nhưng ngay cả khi Melinda Gates chỉ nhận một phần tài sản và chuyển sang tạo dựng quỹ của riêng mình, nó sẽ là một trong những quỹ từ thiện lớn nhất ở Mỹ", Callahan nói thêm.