Trưởng đoàn đàm phán hạt nhân Mỹ bất ngờ tới Bình Nhưỡng

Chuyến thăm của trợ lý ngoại trưởng kiêm trưởng đoàn đàm phán hạt nhân của Mỹ Christopher Hill diễn ra vào thời điểm có nhiều khả năng các cuộc đàm phán 6 bên bị ngưng trệ, sau những căng thẳng về các khoản tiền của Bình Nhưỡng bị đóng băng ở một ngân hàng tại Ma Cao, sẽ được nối lại.

Đây là chuyến đi đầu tiên của ông Hill tới CHDCND Triều Tiên, cũng là chuyến đi đầu tiên của một nhà ngoại giao hạt nhân Mỹ kể từ khi cuộc khủng hoảng mới nhất về vấn đề hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên bắt đầu từ cuối năm 2002.

Đài truyền hình APTN chiếu hình ảnh ông Hill đến sân bay Bình Nhưỡng trên một chiếc phản lực loại nhỏ, dưới trời mưa to. Phái đoàn năm thành viên của ông Hill được ông Ri Gun, phó trưởng đoàn đàm phán hạt nhân của CHDCND Triều Tiên, đón tiếp.

“Chúng tôi muốn tiến trình đàm phán 6 bên được tái khởi động”, ông Hill phát biểu khi đứng dưới ô che mưa. “Chúng tôi hi vọng rằng chúng tôi có thể bù lại thời gian chúng tôi đã mất vào mùa xuân này và vì vậy tôi đang mong đợi những cuộc đàm phán tốt đẹp về điều đó”.

Trên truyền hình, ông Hill và Ri bước đi cùng nhau, và nói chuyện một cách rất thân mật.

Hồi tháng hai vừa qua, CHDCND Triều Tiên đã cam kết với Trung Quốc, Nhật, Nga, Hàn Quốc và Mỹ sẽ đóng cửa lò phản ứng hạt nhân ở Yongbyon vào trung tuần tháng tư. Tuy nhiên, tiến trình thực hiện cam kết đã bị ngưng trệ do căng thẳng giữa Bình Nhưỡng và Washington về khoản tiền 25 triệu USD trong một ngân hàng tại Ma Cao. Căng thẳng đó đã được giải quyết vài ngày gần đây. Mặc dù CHDCND Triều Tiên vẫn chưa đóng cửa lò phản ứng nhưng họ đã mời các quan sát viên LHQ tuần tới tới Bình Nhưỡng để thảo luận về vấn đề này.

Ông Hill dự định sẽ có các buổi thảo luận vào hôm nay và ngày mai để “đẩy nhanh tiến trình” giải trừ vũ khí hạt nhân, tuyên bố của Bộ ngoại giao Mỹ cho biết.

Các quan chức cấp cao Mỹ hiếm khi tới thăm Bình Nhưỡng. Chuyến đi bất ngờ ngày hôm nay là chuyến đi đầu tiên kể từ chuyến đi trước của người tiền nhiệm vào tháng 10/2002.

Quan chức cấp cao nhất của Mỹ từng tới CHDCND Triều Tiên là cựu Ngoại trưởng Madeleine Albright. Cuối năm 2000 bà đã có cuộc gặp lịch sử với Chủ tịch Kim Jong Il.

Các nỗ lực ngoại giao nhằm thuyết phục Bình Nhưỡng từ bỏ chương trình hạt nhân của mình được khởi động từ tháng 8/2003, qua các cuộc đàm phán 6 bên tại Bắc Kinh.

Trong chuyến thăm Bình Nhưỡng lần này, ông Hill dự tính sẽ gặp Phó bộ trưởng ngoại giao CHDCND Triều Tiên Kim Kye Gwan để thảo luận về tiến trình đàm phán sáu bên. Ông Hill sẽ trở lại Hàn Quốc vào ngày thứ sáu và sau đó sẽ tới Nhật vào ngày thứ bảy.

Các thanh sát viên hạt nhân của LHQ dự tính sẽ đến CHDCND Triều Tiên vào thứ ba tuần tới để chuẩn bị cho Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế (IAEA) trở lại làm việc kể từ tháng 12/2002 khi các chuyên gia của cơ quan này trục xuất khỏi Bình Nhưỡng.

Theo thoả thuận đạt được hồi tháng hai, Bình Nhưỡng cam kết sẽ đóng cửa lò phản ứng Yongbyon, cơ sở hạt nhân chính của nước này, để được viện trợ về kinh tế và năng lượng.

Trang Thu

Theo Washington Post/AP