Trung Quốc "phản pháo" Mỹ gay gắt về điều tra nguồn gốc Covid-19

"Nghiên cứu nguồn gốc (virus) là vấn đề khoa học không nên bị chính trị hóa. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, chúng ta đã chứng kiến những lời lẽ và hành động bôi nhọ và bị gắn mác virus, sử dụng nghiên cứu về nguồn gốc (virus) để đổ trách nhiệm sang các quốc gia cụ thể, cố tình chỉ trích các chuyên gia WHO nghiên cứu về vấn đề này, thậm chí dựa vào bộ máy tình báo hơn là dựa vào các nhà khoa học để dẫn dắt các cuộc điều tra", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ ngày 31/5.

Tuyên bố của người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc được đưa ra sau khi Tổng thống Joe Biden chỉ đạo các cơ quan tình báo Mỹ điều tra thêm về nguồn gốc của virus gây đại dịch Covid-19, bao gồm việc xác định virus xuất hiện ở Trung Quốc là do con người tiếp xúc với động vật bị nhiễm bệnh hay do rò rỉ từ một phòng thí nghiệm. Ông chủ Nhà Trắng yêu cầu các cơ quan tình báo Mỹ "tăng gấp đôi nỗ lực" để điều tra nguồn gốc Covid-19 và báo cáo chính phủ trong vòng 90 ngày.

Mọi nghi ngờ về nguồn gốc Covid-19 đều đang tập trung vào Viện Virus học Vũ Hán, nơi từng tiến hành các cuộc nghiên cứu về virus trên loài dơi. Cơ sở này cũng đặt tại thành phố Vũ Hán, nơi xuất hiện ca mắc Covid-19 đầu tiên.

"Chúng tôi ủng hộ nghiên cứu do các nhà khoa học dẫn đầu về nguồn gốc (virus) dựa trên sự đoàn kết và hợp tác, chứ không phải một cuộc điều tra do tình báo dẫn dắt nhằm gây ra sự đối đầu và gieo rắc sự chia rẽ. Quá trình này không nên được quyết định bởi ý đồ của bất kỳ quốc gia nào", ông Uông Văn Bân nói thêm.

Theo người phát ngôn, để giữ nguyên tắc cởi mở, minh bạch và hợp tác, Trung Quốc đã 2 lần mời các chuyên gia của WHO tham gia nghiên cứu chung về nguồn gốc virus. Ông Uông Văn Bân nói rằng vì nghiên cứu về nguồn gốc virus liên quan đến nhiều quốc gia trên thế giới, nên Trung Quốc kêu gọi các nước khác cũng mời các chuyên gia của WHO tham gia các nghiên cứu tương tự để giải quyết các mối quan tâm của cộng đồng quốc tế.

Ông Uông Văn Bân cho biết từ ngày 14/1 đến ngày 10/2, 17 chuyên gia quốc tế được WHO lựa chọn độc lập đã thành lập một phái đoàn chung với các chuyên gia Trung Quốc để tiến hành nghiên cứu thực địa kéo dài gần một tháng tại thành phố Vũ Hán, tỉnh Hồ Bắc. Phía Trung Quốc đã sắp xếp các chuyến thăm Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh tỉnh Hồ Bắc, Trung tâm Kiểm soát Dịch bệnh Vũ Hán và Viện Virus học Vũ Hán theo đề nghị của đoàn.

Theo người phát ngôn, phái đoàn WHO đã đến thăm các phòng thí nghiệm an toàn sinh học, trao đổi thẳng thắn với các chuyên gia ở đó. Trên cơ sở này, nhóm nghiên cứu chung đã đưa ra kết luận thông qua việc thảo luận dựa trên khoa học rằng, giả thuyết virus rò rỉ từ phòng thí nghiệm "cực kỳ khó xảy ra".

Tuy vậy, nhiều người chỉ trích cho rằng, cuộc điều tra của WHO tại Trung Quốc chưa được tiếp cận rộng rãi dữ liệu để xác định nguồn gốc của Covid-19.

Ông Uông Văn Bân cũng đặt câu hỏi về các ca bệnh nhiều nghi vấn tại Mỹ trước đây, trong đó có đợt bùng phát bệnh hô hấp không rõ nguyên nhân ở bang Virginia năm 2019, cũng như sự minh bạch của phòng thí nghiệm sinh học Fort Detrick của Mỹ.

"Nếu Mỹ hoàn toàn minh bạch, tại sao không mở cửa cơ sở Fort Detrick khả nghi để các chuyên gia quốc tế đến thăm, điều tra và nghiên cứu?", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói.