Trung Quốc đề nghị ký hiệp ước hữu nghị và hợp tác với ASEAN

Ông Lý Khắc Cường đưa ra tuyên bố trên tại Hội nghị cấp cao Đông Á (EAS) được tổ chức tại thủ đô Nay Pyi Taw của Myanmar ngày 13/11, nơi Trung Quốc bị nhận rất nhiều chỉ trích về những căng thẳng gần đây ở biển Đông.

“Trung Quốc… sẵn sàng trở thành đối tác đối thoại đầu tiên ký với ASEAN một hiệp ước hữu nghị và hợp tác”, ông Lý Khắc Cường khẳng định tại hội nghị.

Ông cũng cho biết Bắc Kinh sẵn sàng ký thêm các văn kiện mang tính ràng buộc pháp lý với nhiều quốc gia trong khu vực về các vấn đề hữu nghị và láng giềng tốt.

Trong bối cảnh mối lo ngại trong khu vực ngày càng gia tăng do các hành động quyết đoán của Bắc Kinh ở Biển Đông thời gian qua nhằm áp đặt các đòi hỏi chủ quyền hầu hết vùng biển này, đề nghị về các hiệp ước “hữu nghị” của Bắc Kinh được xem là nỗ lực nhằm xóa mờ suy nghĩ cho rằng Trung Quốc là một mối đe dọa.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là các đề nghị của người đứng đầu chính phủ Trung Quốc sẽ được “những cái đầu nóng” ở Bắc Kinh hiện thực hóa ra sao sau khi Hội nghị cấp cao Đông Á kết thúc, hay đây chỉ là một “chiêu bài” của ông Lý Khắc Cường để hóa giải tạm thời những áp lực mạnh từ các nước trong khu vực về tình hình căng thẳng tại Biển Đông.

Quan ngại này không phải không có lý nếu đặt những lời đề nghị của ông Lý Khắc Cường bên cạnh chính những tuyên bố trước đó của ông cũng tại hội nghị này về cách thức giải quyết tranh chấp ở một trong những vùng biển quan trọng nhất thế giới.

“Bắc Kinh kiên quyết bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của mình và quan điểm của Trung Quốc là tranh chấp Biển Đông phải được giải quyết trực tiếp giữa các nước có liên can, chứ không phải là một cách đa phương hay thông qua trọng tài quốc tế”, ông Lý Khắc Cường khẳng định.

Theo giới quan sát, lời nhắc nhở trên đây của ông Lý Khắc Cường chủ yếu nhắm vào Philippines, nước từng khiến Bắc Kinh phật ý khi quyết định kiện Trung Quốc ra Tòa án trọng tài Liên hợp quốc vì những đòi hỏi chủ quyền trên Biển Đông.

Hãng tin Reuters cho hay Manila đã phản ứng lạnh nhạt trước đề nghị ký hiệp ước hữu nghị của Bắc Kinh. Một số nguồn tin ngoại giao Philippines cho rằng đề nghị trên thiếu thực chất và chẳng khác gì một đề xuất của Manila vào năm 2012 từng bị Bắc Kinh gạt bỏ.