Trung Quốc bắt cựu chủ tịch tập đoàn vũ khí lớn bậc nhất

Theo báo South China Morning Post, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao Trung Quốc ngày 25/10 ra thông cáo cho biết, cơ quan này quyết định chính thức bắt giữ ông Yin Jiaxu vì ông này "bị nghi ngờ nhận hối lộ, thu lợi bất chính cho bạn bè và người thân".

Quyết định bắt giữ được đưa ra 7 tháng sau khi ông Yin bị Cơ quan Kỷ luật Trung ương Trung Quốc (CCDI) điều tra cáo buộc "vi phạm nghiêm trọng kỷ luật và luật pháp" - một cụm từ thường dùng để chỉ tham nhũng ở Trung Quốc.

Ông Yin, 65 tuổi, lãnh đạo Norinco đến khi về hưu vào năm 2018. Ông trở thành cựu lãnh đạo cấp cao mới nhất trong ngành quốc phòng Trung Quốc "sa lưới" trong chiến dịch chống tham nhũng của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Ông bị cáo buộc đã nhận "những khoản tiền lớn" và những món quà hối lộ có giá trị cũng như lợi dụng chức quyền để trục lợi cho người khác. Ngoài ra, ông này còn bị cáo buộc có tư cách thành viên câu lạc bộ golf một cách bất hợp pháp
Ông chính thức bị bàn giao cho cơ quan công tố hôm 30/9 sau khi bị trục xuất khỏi Đảng Cộng sản Trung Quốc, bị cách chức toàn bộ chức vụ và chế độ.

Ông Yin là lãnh đạo cấp cao thứ hai của Norinco "ngã ngựa". Hồi tháng 1, CCDI thông báo khai trừ đảng đối với ông Hu Wenming, cựu bí thư đảng ủy và chủ tịch Tập đoàn Công nghiệp Đóng tàu Trung Quốc (CSIC), do nhận hối lộ và lạm dụng quyền lực. Ông Yin thay ông Hu trở thành phó tổng giám đốc Norinco vào năm 2010 và trở thành bí thư đảng ủy vào năm 2014. Ông Hu bị khai trừ khỏi đảng. Ông đã ra hầu tòa hồi tháng 2 và đang chờ phán quyết. Hiện chưa rõ hai vụ án có liên quan đến nhau hay không.

Trước ông Hu và ông Yin, cựu Tổng giám đốc CSIC Sun Bo cũng bị kết án 12 năm tù vì tội danh nhận hối lộ, lạm dụng quyền lực năm 2019.

Norinco cung cấp vũ khí và trang thiết bị quốc phòng cho tất cả các binh chủng của quân đội Trung Quốc cũng như cảnh sát vũ trang. Một báo cáo hồi tháng 12/2020 của Viện nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm, cho biết đây là tập đoàn sản xuất vũ khí lớn thứ 9 thế giới và là một trong những tập đoàn vũ khí lớn nhất ở Trung Quốc.

Năm 2015, Norinco được ủy quyền giám sát sự phát triển và ứng dụng công nghiệp của hệ thống nâng cấp trên mặt đất cho mạng vệ tinh Beidou - câu trả lời của Trung Quốc cho Hệ thống Định vị Toàn cầu (GPS) của Mỹ.

Vào năm đó, Norinco chi 1,5 tỷ Nhân dân tệ (khoảng 228 triệu USD) thành lập công ty tại Thượng Hải để xây dựng nền tảng dịch vụ định vị trên toàn quốc và phát triển các tiêu chuẩn kỹ thuật cho hệ thống Beidou.

Tuy nhiên, tập đoàn này đã chịu sức ép lớn từ cuối năm ngoái sau khi Tổng thống Mỹ khi đó là ông Donald Trump ban hành một sắc lệnh hành pháp cấm nhà đầu tư Mỹ sở hữu cổ phần ở 31 doanh nghiệp Trung Quốc, trong đó có Norinco, do có quan hệ với quân đội Trung Quốc.