Trung Đông: Thêm một mùa hè nóng bỏng

Tại Palestine, cuộc chiến nổ ra sau khi một quả đạn phát nổ trong nhà Thủ tướng Palestine Ismail Haniyeh thuộc Nhóm Hamas. Hamas coi đây là một âm mưu ám sát, mặc dù trong vụ  tấn công không ai trong gia đình ông Haniyeh bị thương. Lực lượng Hamas sau đó đã sử dụng súng cối, rốckét và súng tự động tấn công nhiều vị trí an ninh của Fatah, buộc các lực lượng Fatah đã phải rời bỏ nhiều vị trí chủ chốt ở trung tâm Gaza.

Sau một loạt các cuộc giao tranh lớn trong ngày 13/6, Hamas tuyên bố đã đẩy lui đối thủ khỏi phía Bắc Gaza và nắm quyền kiểm soát phần lớn phía Nam. Trong những ngày qua, cuộc chiến đã làm thiệt mạng gần 80 người và hiện đã bắt đầu lan sang cả khu Bờ Tây.

Ủy ban Trung ương Phong trào Fatah của Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas tuyên bố tối 13/6 rằng họ sẽ ngừng ngay lập tức việc tham gia chính phủ và đe dọa rút hoàn toàn khỏi nội các để phản đối. 

Đại diện của Liên minh châu Âu đã lên tiếng cảnh báo rằng Dải Gaza đang đứng bên bờ một cuộc nội chiến nếu cuộc tấn công quân sự của Hamas vẫn tiếp diễn.

Tại Libăng, trong lúc cuộc chiến quyết liệt giữa quân đội nước này và các tay súng Hồi giáo thuộc lực lượng Fatah al-Islam ở trại tị nạn Nahr al-Bared ở phía Bắc Libăng kể từ hôm 20/5 vẫn chưa đến hồi phân giải, thì ngày 13/6 lại xảy ra vụ đánh bom làm thiệt mạng nghị sĩ Walid Eido cùng bảy người khác. Trong đó có con trai của ông này cùng hai vệ sỹ và bốn người khác. Ông Eido, một nghị sĩ có tư tưởng chống Syri, có quan hệ gần gũi với cố Thủ tướng Libăng Rafik Harriri, người cũng bị ám sát trong một vụ nổ bom. Chính phủ Libăng ngay sau đó đã cáo buộc Syri đứng đằng sau vụ này.

Tại Iraq, vụ đánh sập ngôi Đền Vàng ở Samara được coi là "cú đòn mạnh" giáng vào những hy vọng hòa bình của người Iraq. Nó cũng khoét sâu vào vết thương cách đây một năm khi nhà thờ này bị đánh sập làm hàng trăm người bị thiệt mạng. Vụ đánh bom này báo hiệu cuộc xung đột đẫm máu hơn giữa các giáo phái ở Iraq sẽ lại bước vào thời kỳ gia tăng.

Ngay sau vụ nổ, chính phủ của Thủ tướng Iraq Nouri al-Maliki đã lập tức ra tuyên bố kêu gọi người Shiite kiềm chế các hành động trả thù, áp đặt lệnh giới nghiêm ở thủ đô Bangdad và đề nghị quân đội Mỹ tăng viện tới Samarra, cách thủ đô Baghdad khoảng 100 km về phía Bắc. Tuy nhiên, các nhân chứng cho biết ít nhất có 4 nhà thờ của người Sunni ở Baghdad đã bị phóng hỏa và tấn công.

Vụ nổ bom ở Samarra cũng có nguy cơ khiến cuộc khủng hoảng chính trị ở Iraq trở nên nghiêm trọng hơn khi 30 thành viên thuộc nhóm nghị sỹ của Đại giáo chủ Muqtada al-Sadr tuyên bố tẩy chay Quốc hội. Nhiều người Iraq lo sợ các tay súng của người Hồi giáo dòng Shiite sẽ lợi dụng vụ đánh bom ngôi đền linh thiêng nhất của họ để mở các cuộc tàn sát nhằm vào các gia đình người Hồi giáo dòng Sunni ở Baghdad.

Giới phân tích cho rằng, với những diễn tiến đáng quan ngại trên, một loạt quốc gia tại Trung Đông đang có nguy cơ xảy ra các cuộc nội chiến toàn diện, khiến khu vực vốn đầy rẫy những bất ổn này, càng trở nên bất ổn hơn.

Kiến Văn