Trận Kursk giúp Ukraine thoát khỏi thất bại và buộc Nga phải cảnh giác?

Vào đầu tháng 8, Ukraine dường như cam chịu duy trì thế phòng thủ, dù từ từ nhưng không ngừng bị đẩy lui trước các cuộc tấn công dữ dội của Nga.

Nhưng cuộc đột kích bất ngờ vào Kursk đã giúp Ukraine đạt được nhiều điều hơn là việc chiếm giữ hơn 1.000km2 lãnh thổ Nga và khiến Moscow nổi giận. Sau gần 1 năm giằng co phòng thủ, chiến dịch Kursk cũng giúp Kiev giành thế chủ động và buộc Moscow phải "chạy theo" mình.

George Barros, chuyên gia quân sự Nga tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) có trụ sở tại Mỹ, cho rằng Ukraine phải lựa chọn giữa việc tăng cường phòng thủ ở miền Đông để ngăn chặn các cuộc tấn công liên tục của Nga ở khu vực Donetsk hoặc tiến hành cuộc tấn công riêng rẽ ở Đông Bắc nhằm vào Kursk.

Theo ông, nhìn chung, các nguyên tắc tốt nhất của chiến tranh là "không nên ngồi im một chỗ và chịu đòn mãi mãi".

Hồi tháng 4, ông Barros nói rằng Ukraine cần tìm cách giành lại thế chủ động mới có thể khiến Nga mất cân bằng và tước đi năng lực tập trung lực lượng áp đảo của Moscow vào thời điểm và địa điểm do họ lựa chọn.

Thay vì mạo hiểm mọi thứ vào một cuộc tấn công lớn duy nhất, như Ukraine đã làm vào năm 2023 và cuối cùng đã thất bại, thì lựa chọn khả dĩ sẽ là một loạt các cuộc tấn công nhỏ hơn vào các điểm yếu trong phòng tuyến đối phương. Theo thời gian, các cuộc tấn công hạn chế có thể làm suy giảm tinh thần và nguồn lực của Nga.

Khó có thể gây tổn thất nặng nề cho Nga

Mặc dù còn quá sớm để đánh giá sự thành công chung của chiến dịch Kursk, nhưng nó khó có thể gây ra tổn thất nặng nề cho Nga hay buộc Moscow phải dừng cuộc tấn công ở Donetsk.

Những gì mà chiến dịch này mang lại là gây bối rối cho Moscow khi nó đã xuyên thủng bầu không khí an toàn mà người Nga cảm thấy, và có lẽ quan trọng hơn là buộc các chỉ huy quân sự của họ rơi vào kiểu "chiến tranh ứng biến" mà họ đang gặp khó khăn. Nó cũng có thể là một con bài mặc cả tại những cuộc đàm phán trong tương lai nếu các binh sĩ Ukraine có thể cầm cự được.

Những dấu hiệu hiện tại cho thấy Ukraine có thể đang cố gắng củng cố chỗ đứng của mình thay vì mở rộng nó. Nhưng điều này vẫn khiến Kiev rơi vào tình thế tiến thoái lưỡng nan trong việc quản lý các nguồn lực hạn chế của mình để duy trì thế nổi bật trong phòng tuyến của Nga, trong khi vẫn bảo vệ các khu vực quan trọng như Kharkov và phía nam.

Điều đó có nghĩa là Kiev phải tìm ra một số cách tốt nhất để duy trì áp lực lên Moscow mà không để mất thêm lãnh thổ.

"Ukraine có thế chủ động ở phần phía bắc của chiến trường; Nga duy trì thế chủ động ở phía đông và phía nam", chuyên gia Barros nhận định.

Theo ông, để duy trì thế chủ động, Ukraine phải tiếp tục tấn công tiền tuyến ở Kursk hoặc tại các khu vực riêng biệt của mặt trận theo cách đặt ra cho phía Nga những tình huống khó mà họ phải giải quyết.

"Ukraine sẽ cần thời gian, nhân lực, nhiều đạn pháo hơn và lý tưởng nhất là Mỹ và phương Tây có thể nới lỏng các quy tắc giao chiến để Kiev có thể sử dụng tên lửa ATACMS tấn công vào lãnh thổ Nga khi quân tiếp viện của Moscow đang kéo đến Kursk", ông nói thêm.

Theo các chuyên gia, dù gì thì ít nhất, cuộc tấn công Kursk đã làm phức tạp tính toán chiến lược của Moscow. Cho đến nay, Nga chưa cảm thấy buộc phải bảo vệ mạnh mẽ phần lớn chiến tuyến dài gần 1.000km này và vẫn huy động lực lượng đông đảo cho các khu vực như Donetsk.

Nếu chiến dịch Kursk cuối cùng không đạt được mục đích gì hơn ngoài việc buộc Nga phải bảo vệ biên giới của mình bằng lực lượng mạnh thì đây vẫn sẽ là một "chiến dịch đáng kể".

"Không rõ động thái tiếp theo của Ukraine có thể là gì. Chúng tôi đang thấy rất nhiều báo cáo kỳ lạ và cho đến nay hầu hết là không có căn cứ về các cuộc tấn công của Kiev trên khắp chiến trường. Ukraine đang khiến Nga phải cảnh giác ngay lúc này", chuyên gia Barros cho biết.