Tổng thống Ukraine cảnh báo thảm họa hạt nhân vẫn cận kề

Tối 26/8, công ty điện hạt nhân Energoatom của Ukraine thông báo, cả 2 lò phản ứng của nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia đã được kết nối lại với lưới điện và đang cung cấp điện trở lại sau khi bị ngắt hoàn toàn một ngày trước đó.

"Tôi muốn nhấn mạnh rằng tình hình vẫn rất rủi ro và nguy hiểm", Tổng thống Volodymyr Zelensky nói trong bài phát biểu vào tối qua, đồng thời ca ngợi các chuyên gia Ukraine đang làm việc để "ngăn chặn tình huống xấu nhất".

"Bất kỳ sự cố nào lặp lại như ngày hôm qua, nghĩa là bất kỳ sự ngắt kết nối nào với lưới điện, bất kỳ hành động nào của Nga khiến các lò phản ứng bị ngắt kết nối, sẽ một lần nữa đặt nhà máy này vào tình huống cách thảm họa hạt nhân một bước chân", ông Zelensky cảnh báo.

Ông Zelensky cũng nhắc lại đề nghị của Ukraine rằng, Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) cần có chuyến thăm khẩn cấp tới nhà máy Zaporizhzhia. Phía Nga cho biết họ đang làm mọi cách để đảm bảo rằng chuyến thăm của các quan chức IAEA, dự kiến diễn ra trong những ngày tới, có thể được đảm bảo an toàn.

Ukraine hôm 26/8 cho biết nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia đã bị ngắt khỏi lưới điện Ukraine sau vụ hỏa hoạn do pháo kích.

Tổng thống Zelensky đổ lỗi cho các cuộc pháo kích của quân đội Nga đã gây ra hỏa hoạn ở một nhà máy điện than gần đó, khiến đường điện cung cấp cho các lò phản ứng của nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia bị ngắt kết nối. 

"Hành động của đối phương đã khiến nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia bị ngắt hoàn toàn khỏi lưới điện, lần đầu tiên trong lịch sử nhà máy", Energoatom thông báo.

Ông Zelensky cho biết các máy phát điện dự phòng chạy bằng diesel đã được sử dụng để giữ an toàn cho nhà máy.

"Nếu các nhân viên không phản ứng kịp thời sau khi mất điện, có lẽ chúng ta lúc này đang phải giải quyết hậu quả sự cố phóng xạ. Nga đã đẩy Ukraine và tất cả người dân châu Âu vào tình thế chỉ còn cách thảm họa phóng xạ một bước chân", ông Zelensky cảnh báo.

Nhà máy Zaporizhzhia nằm ở thành phố Energodar, miền Nam Ukraine. Quân đội Nga đã kiểm soát khu vực này từ giữa tháng 3. Hiện tại, nhà máy vẫn hoạt động khoảng 70% công suất để cung cấp điện cho các khu vực do Nga kiểm soát và dự kiến truyền tải điện cho bán đảo Crimea.

Ukraine và các đồng minh phương Tây cáo buộc Nga đưa binh sĩ và khí tài đến nhà máy Zaporizhzhia, biến nơi này thành căn cứ quân sự. Trong khi đó, Moscow cảnh báo nguy cơ một thảm họa hạt nhân do lực lượng của Ukraine pháo kích nhà máy.

Moscow khẳng định mục đích duy nhất của việc các lực lượng Nga tiếp quản Zaporizhzhia là để "ngăn chặn các lực lượng dân tộc chủ nghĩa Ukraine và lính đánh thuê nước ngoài lợi dụng tình hình hiện tại ở Ukraine để thực hiện một vụ khiêu khích hạt nhân với những hậu quả khó lường nhất".

Tổng thống Nga Vladimir Putin cảnh báo việc quân đội Ukraine pháo kích vào nhà máy Zaporizhzhia đã "tạo ra nguy cơ về một thảm họa quy mô lớn có thể dẫn đến ô nhiễm phóng xạ trên các vùng lãnh thổ rộng lớn". Moscow liên tục cáo buộc Kiev đẩy châu Âu đến gần hơn một thảm họa hạt nhân khi tiếp tục pháo kích nhà máy.