Tổng thống Trump kêu gọi thế giới từ bỏ vũ khí hạt nhân

"Sẽ thật tuyệt nếu tất cả đều từ bỏ vũ khí hạt nhân", Tổng thống Donald Trump nói với các phóng viên tại Phòng Bầu dục vào ngày 6/3.

"Nga và Mỹ có nhiều (vũ khí hạt nhân) nhất. Trung Quốc sẽ có số lượng tương đương trong vòng 4 hoặc 5 năm, và sẽ thật tuyệt nếu tất cả chúng ta có thể phi hạt nhân hóa, bởi vì sức mạnh của vũ khí hạt nhân là điên rồ. Thật điên rồ", ông Trump nhấn mạnh.

"Tôi rất muốn bắt đầu các cuộc đàm phán. Phi hạt nhân hóa sẽ là điều đáng kinh ngạc", nhà lãnh đạo Mỹ tuyên bố.

Tháng trước, Tổng thống Trump lập luận rằng một cuộc chạy đua vũ trang hạt nhân sẽ là lãng phí và Mỹ "không có lý do gì" để chế tạo vũ khí mới.

"Tất cả chúng ta đều đang chi rất nhiều tiền mà chúng ta có thể chi cho những thứ khác mà hy vọng là, hiệu quả hơn nhiều", ông Trump nói thêm.

Những bình luận gần đây của Tổng thống Trump được đưa ra trong bối cảnh căng thẳng bùng phát giữa Nga và NATO, cũng như nguy cơ cuộc chiến thương mại giữa Mỹ với Trung Quốc.

Trong bài phát biểu đầu tuần này, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã gọi Nga là "mối đe dọa đối với Pháp và châu Âu", đồng thời gợi ý rằng Pháp có thể mở rộng ô hạt nhân để bảo vệ các quốc gia thành viên EU khác. Điện Kremlin đã chỉ trích những tuyên bố của nhà lãnh đạo Pháp là "mang tính đối đầu cao độ".

Vào tháng 5/2019, Tổng thống Trump nói rằng ông và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã thảo luận về khả năng ký kết một thỏa thuận mới hạn chế vũ khí hạt nhân, có thể bao gồm cả Trung Quốc, trong một thỏa thuận lớn giữa 3 cường quốc hạt nhân hàng đầu thế giới.

Cuộc họp được tổ chức khi hiệp ước "New START" - hiệp ước kiểm soát vũ khí duy nhất giữa Moscow và Washington, yêu cầu các bên cắt giảm đầu đạn hạt nhân chiến lược đã triển khai xuống mức thấp nhất trong nhiều thập niên - sắp hết hạn vào tháng 2/2021. Hiệp ước được gia hạn thêm 5 năm và hết hạn vào năm 2026.

Tuy nhiên, Nga đã chính thức đình chỉ việc tham gia hiệp ước vào năm 2023 do Washington hỗ trợ quân sự cho Ukraine. Sau đó, Moscow tuyên bố sẽ tiếp tục tuân thủ các giới hạn được nêu trong hiệp ước.

Kể từ đó, Điện Kremlin cảnh báo việc Mỹ tiếp tục tăng cường quân sự gần biên giới Nga và triển khai tên lửa hạt nhân trên toàn cầu có thể gây ra phản ứng tương xứng.

Năm 2023, Nga tuyên bố triển khai vũ khí hạt nhân tại Belarus, với lý do căng thẳng với NATO. Một năm sau, Tổng thống Putin đã sửa đổi học thuyết hạt nhân chính thức của Nga, hạ thấp ngưỡng sử dụng vũ khí hạt nhân. Moscow cũng cảnh báo có thể tiếp tục các cuộc thử hạt nhân nếu Mỹ thực hiện trước.

Nga đã công bố các bản cập nhật cho học thuyết hạt nhân sau khi Mỹ và một số quốc gia phương Tây cho phép Ukraine sử dụng vũ khí tầm xa do nước ngoài sản xuất để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

Học thuyết sửa đổi hiện nêu rõ rằng, hành động tấn công của một quốc gia phi hạt nhân hoặc của một nhóm quốc gia được một quốc gia hạt nhân hỗ trợ có thể được coi là "cuộc tấn công chung" vào Nga.

Vào tháng 1, Mỹ đã công bố triển khai bom hạt nhân nâng cấp tại các căn cứ ở châu Âu. Theo các báo cáo trên truyền thông, Lầu Năm Góc cũng có kế hoạch triển khai vũ khí hạt nhân tại Anh.

Moscow có kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới, mặc dù các quan chức Nga, bao gồm Tổng thống Putin, đã nhiều lần tuyên bố họ coi việc sử dụng những vũ khí như vậy là "biện pháp cuối cùng". Nga hối thúc tất cả cường quốc hạt nhân hành động có trách nhiệm.

"Không thể có người chiến thắng trong một cuộc chiến tranh hạt nhân, đó là lý do cuộc chiến này không bao giờ nên xảy ra", Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tuyên bố.