Tổng thống Putin nêu điều kiện nối lại thỏa thuận ngũ cốc với Ukraine

"Ban đầu, bản chất, ý nghĩa của thỏa thuận ngũ cốc có ý nghĩa nhân đạo to lớn. Tuy nhiên, phương Tây đã làm suy yếu và bóp méo bản chất này, và thay vì giúp đỡ các quốc gia đang thực sự cần, phương Tây đã sử dụng thỏa thuận ngũ cốc để tống tiền chính trị và biến nó thành công cụ để làm giàu cho các tập đoàn xuyên quốc gia, những kẻ đầu cơ thị trường ngũ cốc toàn cầu", Tổng thống Vladimir Putin tuyên bố hôm 19/7.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đầu tuần này thông báo Nga đã rút khỏi thỏa thuận ngũ cốc ở Biển Đen.

Tổng thống Putin nhắc lại lập trường của Nga rằng, Moscow sẽ quay trở lại thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen ngay sau khi phương Tây đáp ứng 5 yêu cầu chính gồm: chấp nhận Ngân hàng Nông nghiệp Nga (Rosselkhozbank) vào hệ thống thanh toán quốc tế SWIFT; nối lại xuất khẩu máy móc nông nghiệp và phụ tùng sang Nga; loại bỏ các hạn chế về bảo hiểm và tiếp cận cảng đối với tàu và hàng hóa của Nga; khôi phục đường ống dẫn amoniac hiện bị hư hỏng từ Togliatti của Nga đến Odessa ở Ukraine; mở khóa tài khoản và hoạt động tài chính của các công ty phân bón Nga.

"Sau khi những điều kiện này được đáp ứng, chúng tôi sẽ ngay lập tức quay lại thỏa thuận", ông Putin tuyên bố.

Đại diện thường trực của Nga tại Liên hợp quốc Gennady Gatilov ngày 18/7 tuyên bố thỏa thuận ngũ cốc Biển Đen đã đi chệch khỏi "mục đích nhân đạo" được đề ra ban đầu và "không đạt được bất kỳ tiến bộ có ý nghĩa nào do lập trường gây rối của các nước phương Tây".

"Họ (phương Tây) tiếp tục gia tăng áp lực trừng phạt đối với đất nước chúng tôi, hạn chế xuất khẩu nông sản của Nga bằng cách ngăn chặn hoàn toàn các giao dịch ngân hàng, bảo hiểm, hậu cần, tài sản nước ngoài và nguồn cung cấp phụ tùng", ông Gatilov nói.

Nga và Ukraine đạt được thỏa thuận ngũ cốc lần đầu tiên vào tháng 8/2022 với vai trò trung gian của Liên hợp quốc và Thổ Nhĩ Kỳ. Thỏa thuận này được thiết kế nhằm tạo thuận lợi cho xuất khẩu lương thực từ các cảng trên Biển Đen của Ukraine, cũng như tái khởi động việc xuất khẩu ngũ cốc và phân bón từ Nga, trong bối cảnh xung đột nổ ra ở Ukraine.

Cho đến nay, thỏa thuận đã cho phép xuất khẩu gần 33 triệu tấn lương thực qua các cảng của Ukraine, theo dữ liệu của Liên hợp quốc.

Theo Nga, thỏa thuận chỉ cho phép xuất khẩu ngũ cốc thương mại từ Ukraine một cách hiệu quả, trong khi xuất khẩu ngũ cốc và phân bón của Nga vẫn bị phương Tây chặn lại. Nga cũng cáo buộc các nước giàu trục lợi từ phần lớn hàng xuất khẩu của Ukraine.

Bộ Quốc phòng Nga ngày 19/7 tuyên bố, toàn bộ tàu hàng trên đường đến các hải cảng của Ukraine bên bờ Biển Đen sẽ được xem là phương tiện vận chuyển hàng hóa quân sự. Nga cũng cảnh báo những quốc gia sở hữu tàu cũng sẽ bị coi là bên tham gia chiến sự Ukraine và ủng hộ Kiev. 

Nhà Trắng cảnh báo Nga có thể tấn công tàu hàng dân sự trên Biển Đen sau quyết định trên.